School: Machaire Rabhartaigh

Location:
Machaire Uí Rabhartaigh, Co. Dhún na nGall
Teacher:
Seán Ó Gallchobhair
Browse
The Schools’ Collection, Volume 1070, Page 228

Archival Reference

The Schools’ Collection, Volume 1070, Page 228

Image and data © National Folklore Collection, UCD.

See copyright details.

Download

Open data

Available under Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)

  1. XML School: Machaire Rabhartaigh
  2. XML Page 228
  3. XML “Táirgí Óir”

Note: We will soon deprecate our XML Application Programming Interface and a new, comprehensive JSON API will be made available. Keep an eye on our website for further details.

On this page

  1. Tairgí Óir
    Tá buatais óir i bhfolach ins na "Clocha Móra", sin cnoc atá ar an cheann thoir de Mhachaire-Rabhartaigh. Deirtear gur fear de na "Fianna Éireann", a tháinig anall an tráigh lá ag tarraingt ar Mhachaire- Rabhartaigh agus bhí buatais an óir leis. Bhí se fá choinne a theacht trasna an bealach sin aríst agus bhí sé iongantach tuirseach agus d'fhág sé an t-ór i n-a dhiaidh go dtiocfadh sé aríst. Dubhairt sé: " Tá mé ag fágail mo bhutaise óir i bhfolach ar aghaidh tuinne na h-Áirde Tuaidh, idir Chnoc Fola agus talamh na Mara Ruaidhe". Bhí sé iongantach láidir agus d'fhág sé faoi lic mhóir an bhuatais óir agus cloch iongantach throm i mullach na leice. Tá an áit sin le feiceáil ag duine ar bith;- an leac mhór i n-a luighe ar an talamh, dha chloich bheaga chruinne i mullach na leice agus cloch a bhfuil meadhchan mhór innti i-n-a luighe anuas ar na clocha cruinne. Rinne beirt fhear as an bhaile seo iarracht fá choinne an bhútais a fhágail acht ní bh fhuair siad í Faoi chloich eile a bhí siad cuartiú agus sin an fáth nach bhfuair siad í.
    Tá an bhútais óir annsin ariamh ó shoin faoi an leic agus níor baineadh léithe. Deir cuid de na daoine gur cheart a ghabhail agus í a chuartú acht deir cuid eile acú go mbéadh mí-ádh go deo ortha, dá bhfuigheadh siad ór a bhéadh i bhfolach nó go bhfuil an t-ór sin ag na daoine beaga. Deir cuid eile aca nach mbéadh mí-ádh nó ádh ar an té a gheobhadh ór i bhfolach. Níl fhios ag na sean-daoine fá ainmhidh ar bith a bheith ag cosaint an bhuatais óir atá i bhfolach ins na "Cloch Móra" agus an cróca óir atá i bhfolach ag bun cuid "Beanna Thaoibh an Léithid"
    (continues on next page)
    Transcribed by a member of our volunteer transcription project.
    Topics
    1. seánra
      1. creidiúint (~391)
        1. creidiúint choiteann (~2,535)
          1. ór i bhfolach (~7,411)
    Language
    Irish
    Collector
    Séamus Mac Géidigh
    Gender
    Male
    Address
    Machaire Uí Rabhartaigh, Co. Dhún na nGall
    Informant
    Seán Mac Fhlaithbheartaigh
    Gender
    Male
    Age
    83
    Address
    Machaire Uí Rabhartaigh, Co. Dhún na nGall