School: Doire an Chairn (roll number 12976)

Location:
Derreenacarrin, Co. Cork
Teacher:
Nóra, Bean Uí Shéaghdha
Browse
The Schools’ Collection, Volume 0280, Page 153

Archival Reference

The Schools’ Collection, Volume 0280, Page 153

Image and data © National Folklore Collection, UCD.

See copyright details.

Download

Open data

Available under Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)

  1. XML School: Doire an Chairn
  2. XML Page 153
  3. XML “Leigheasanna”

Note: We will soon deprecate our XML Application Programming Interface and a new, comprehensive JSON API will be made available. Keep an eye on our website for further details.

On this page

  1. Má théigheann dealg draighin dubh isteach id chois tairigóchadh teanga an madaruaidh amach é agus núair a bheireann daoine ar madaruadh coiméadann siad a theanga i gcóir leighis. Ainmhídhe ana bheag iseadh an firéad agus tá sé ana mhaith chun coiníní do mharbhú. Tá leigheas ar an truich i bhfuighleac an firéid. Ainmhídhe ana mhaith iseadh an cat mar maruigheann sé luic agus franncaig. Tá leigheas do theine Dia i fuil cat duibh agus má slíobann sé dóightéan tá leigheas ann. Má bheireadh gadhar ar dhuine deirtear go leigheasach feól luich é.
    Leigheasann seanán a bhíonn mór-thímpeall préamh an chupóig béal tinn. Tá leigheas in eadhnáin i gcóir ceann tinn. Tá glúineach áirthe ann agus tá leigheas do chois tinn inte. Rud ana mhaith iseadh an los mór mar tairigheann sé aon ní a bhíonn tinn. Fadó beiróchadh daoine stúimpí cabáiste agus d'óltí an t-uisce mar leigheas ar na breitínig. Tá leigheas sa chré a bhíonn fé chrann sceach geal do dhuine leicneach. Tá piast go glaodhtar Piast caorach, air agus cuireadh na daoine fadó isteach i sparán agus cuiradís fé'n na mhuinéal é mar leigheas ar an truich.
    Deireadh daoine fadó aon ní dearadh fear a bheadh ag marcuighacht ar capall bán go leigheasach sé an truich. Aon lá amháin d'iarraigh bean do fhear capail bán cad é an leigeas ar an dtruich agus dúbhairt sé "Mórán don meig agus beagán don gcruth" Tá meig go maith do'n truic." Tá leigheas eile ar an dtruic ar grúaig an seachtú mac. Deirtí aoinne go mbeadh blúire don grúaig aige ná tógadh sé an truic.
    Transcribed by a member of our volunteer transcription project.
    Topics
    1. activities
      1. medical practice
        1. folk medicine (~11,815)
    Language
    English
    Collector
    Cáit Ní Shúileabháin
    Gender
    Female
    Informant
    Séan Ó Suileabháin
    Relation
    Parent
    Gender
    Male
    Age
    65
    Address
    Derreenacarrin, Co. Cork