Scoil: Leitir (uimhir rolla 15668)

Ar an leathanach seo

1. Caisleán Uinn

   

   Roinn Roinn Postáil

   Caisleán Uinn

   Caisleán é seo atá suidhte tímcheall ceathrú míle ó sráid-bhaile Gleannbeithe, ar thaobh do láimhe clé, ar an mbóthar go Chathair-Saidhbhín. Níl ach na fothracha ag seasamh anios. Tíghearna talmhan darab ainm “Wynn” a chuir an caisleán ar bun. Síol na Normánach a bhí in Éirinn do b’eadh é.
   Chuir sé roimis caisleán a thógaint mar na Caisleáin Normánacha a chuireadh ar bun ar fuaid na h-Éireann, chun dún cosanta a bheith chómh-maith le áit cómhnuighthe. Ar phlean na sean-caisleán a thógadh é, fallaí dúbalta ar an dtaobh istig, agus staighrí déanta de chlochaibh, fuinneóga beaga, dóirse láidre, chlós mór-timcheall, agus falla árd tímcheall ar sin airís, agus puill annso agus annsúd i gcóir na nGunnaí Móra do choiméad ann, i gconnibh ionnsaighe na h-áite.
   Bhí díth airgid ar “Wynn,” agus do chuir sé dúbailt cíosa ar na tioneóntaidhthe ar fuaid na h-áite. Níor chomhnuigh sé riamh sa chaisleán, mar deirtear gur chuir sagart a mallacht air. Do thug bean “Wynn” masla dó, agus é ag léig a phortúis ar thráigh Rosabeithe. Dubhairt sé go mbeadh an braon anuas air go bráthach, agus go mbeadh sé ‘na bharaic ag saighiúirí Sasana, agus ‘na préachánadán.
   Do thuit na rudaí sin go léir amach díreach mar a dubhairt an sagart. Bhí an braon anuas air, agus deineann na préachán a neadacha ann anios. Do thagadh saighdiúirí Shasana ann gach blaidhain ag cabhrú leis na Dúbhchrónaigh i gcoinnibh na n-Óglach, agus bhíodar chun teacht ann i mí Iúil sa

   (leanann ar an chéad leathanach eile)

   

   Tras-scríofa ag duine dár meitheal tras-scríbhneoirí deonacha.

   Stair Athraigh

   Teanga

   Gaeilge

   Bailitheoir

   Tómas ac Eoin

   Inscne

   Fireann

   Gairm bheatha

   Múinteoir (Léirítear teidil na ngairmeacha i mBailiúchán na Scol sa bhunteanga inar cláraíodh iad)

   Faisnéiseoir

   Mícheál O Fóghludha

   Inscne

   Fireann

   Aois

   80

   Seoladh

   Leitir Thoir, Co. Chiarraí