1. dúchas.ie
  2. Bailiúchán na Scol
  3. An Dúinín

Scoil: An Dúinín (uimhir rolla 4444)

Suíomh:
An Dúinín, Co. Chorcaí
Múinteoir:
R. Ó Motharua
Brabhsáil
Modh:
Bailiúchán na Scol, Imleabhar 0298, Leathanach 147

Tagairt chartlainne

Bailiúchán na Scol, Imleabhar 0298, Leathanach 147

Íomhá agus sonraí © Cnuasach Bhéaloideas Éireann, UCD.

Féach sonraí cóipchirt.

Íoslódáil

Sonraí oscailte

Ar fáil faoin gceadúnas Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)

  1. XML Scoil: An Dúinín
  2. XML Leathanach 147
  3. XML “Cogadh na nDeachaithe”

Nóta: Ní fada go mbeidh Comhéadan Feidhmchláir XML dúchas.ie dímholta agus API úrnua cuimsitheach JSON ar fáil. Coimeád súil ar an suíomh seo le haghaidh breis eolais.

Ar an leathanach seo

  1. Cogadh na nDeachaithe

    Roinn Roinn Postáil
    Le linn an chogaidh seo, d'eirig gráscar idir na báillí agus feirmeoiri na h-áite ag Tráigh Líogach ar an dtaobh theas de pharóiste an Ghleanna. Is amhlaidh a chuaidh na báilli, na póilíní agus saighdiúirí ann, maidin áirithe sa bhFómhair cun earraí agus caoire do bhreith leo in ionad cánach.
    Do sheas muinntir na h-áite le ceile in a gcoinnibh ach má sheas, d'ionnsuig na saighdiúirí iad. Marbhuigheadh fear amháin darab' ainm dó ÓRéagáin - tá sé curtha sa roilig ag Cuan Caisleáin agus leac os a chionn - Goineadh beirt no triúr eile agus lámhachadh pílear amháin. Bhí an pílear sínte i log uisce ar an dtráig agus bhí an t-uisce cómh dearg le fuil ó'n doirteadh fola. Deirbhsiúr an fhir abhí marbh, darb' ainm di Nell Ruadh, bhí sí ar a glúinibh ad' iarraidh an pílear do mharbhú. Do shaith sí cloch dhubh siar in a scórnaigh. Do ghlaoidh sé amach, "Mercy! Mercy! "Mercy an diabhail ort", do fhreagair Nell. Tá rann againn fós idtaobh an eachtra:-
    "Bhí an pílear sínte siar gan snag
    Agus cloch mhór chíor in a chlab"
    Ní dóithighe rud, ná go ndéanfaí a thuille díoghbhála ach thánaig an sagart an treo - An t-Athair Traoi[?] - agus Coirnéal Somerville o Baile'n Chaisleáin in a theannta. Do stopadar an troid. Sin é an chúis go ndubhairt file:-
    "Mara mbeadh an buinneán fíor-uasal
    Agus an sagart ba mhór é le rádh
    Do leanfaí go teasaidhe ó thuaidh iad
    Is déanfaí dhóibh pluais ar an dtráig"
    (leanann ar an chéad leathanach eile)
    Tras-scríofa ag duine dár meitheal tras-scríbhneoirí deonacha.
    Stair Athraigh
    Teanga
    Gaeilge
    Faisnéiseoir
    Máire Ní Shiothcháin
    Inscne
    Baineann
    Aois
    30
    Seoladh
    An Bán Íseal, Co. Chorcaí