School: Doire Beag (roll number 14503)
- Location:
- Doirí Beaga, Co. Donegal
- Teacher: Sibéal Ní Ghallchobhair
Archival Reference
The Schools’ Collection, Volume 1066, Page 345
Image and data © National Folklore Collection, UCD.
See copyright details.
Download
Open data
Available under Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)
- XML School: Doire Beag
- XML Page 345
- XML (no title)
Note: We will soon deprecate our XML Application Programming Interface and a new, comprehensive JSON API will be made available. Keep an eye on our website for further details.
On this page
(no title)
“Bhí beirt chailleacha . . .”
Bhí beirt chailleacha ‘na gcomhnuidhe i Machaire Gathlán fad ó shoin. Cromóg Ní Chromóige, agus Dumhag Ní Dhumhaig a bhí ortha. Lá amháin bhí Cromóg ag buachailleacht, agus d’éirigh sí tinn. Tháinic sí isteach, agus chaith sí í fhéin ‘san leabaidh. D’iarr sí ar Dhumhag a ghabhail amach a bhuachailleacht. Thug Dumhag léithe an t-eallach, agus tháinic sí go dtí cuid bochtaí na Tullacha leobhtha. D’amharc sí síos i bpoll uisge, agus chonnaic sí frog. Thug sí léithe an frog ‘na láimh, agus thug sí ‘na bhaile chuig Cromóig í. Arsa sise le Cromóig, “A Chromóg Ní Chromóige, seo (agat) chugat an bás”. Arsa Cromóg, Maise níor chuala mise agus níor mhothuigh mé an bás ag teacht agus bíodh mar atá”.
D’fhág siad Machire-An-Gathlán agus d’imthigh siad leo go dtáinic siad a fhad leis an Chláidigh. Ní raibh droichead ar bith ar an Chláidigh ‘san am sin. Bhí beathadhach bán aca, agus chuaidh siad a mharcaidheacht air. Ní raibh an madadh ruadh a bhí leo sásta a ghabhail a mharcaidheacht. D’imthigh an beathadhach bán trasna ar an abhainn. Léim an madadh ruadh amach ag cosa an bheathidhigh, agus báitheadh uilig iad acht an madadh.
Scannruigh an madadh, agus d’imthigh sé amach ‘na chnuic, agus tá sé annsin ó shoin.(continues on next page)
- Collector
- Bríghid Ní Dhomhnaill
- Gender
- Female
- Informant
- Séamús Mac Giolla Bhríghde
- Gender
- Male