Scoil: Dún Lúithche (uimhir rolla 16423)

Ar an leathanach seo

1. Seanchill

   

   Roinn Roinn Postáil

   I mbaile dhúin a lúithche tá fuigheallach sean mhainistir. Níl eolas ar bith le fághal sa cheanntar dá dtaobh de ach amháin go bhfuil sagart curtha ins an reilig a bhí cómhgarach don chill seo.
   Ag sgríobadh fán chill seo dubhairt an doctúir maguidhir (sagart) gurab é naomh Tornan a chur an mainistir seo ar bun, acht admhuigheann sé annsin nach rabh na Ceithre Mhaighistir ábalta eolas cinnte ar bith a thabhairt fán Eaglaiseach sin.
   Abrann cuid de na h-ughdair ag sgríobad fá Phalladius, go rabh ainm eile air -"tornán".
   Sé-baramhail Mhicheail Ó Cléirig gurabh ionann "tornan" agus "naomh matriannoch", duine de na seachtmhar mac a bhí ag Aengus.
   Dubhairt an dochtúir Maguidhir fosda gur chualaidh sé uadh shean daoiní gur ghnáthach na sean taoisigh as Litir Mhic and Bháird a chur ans an roilig agus gur ghnáthach le lucht an Toraidh oidhche a caithcheamh ins na cnuic sul a shroicheadar an roilic i ndún a lúithche.
   Níl crúchughadh ar bith le fághail le taisbean gur h-adhlachadh duine ar bith san uaigh seo le dhá chéad bhliadhain.
   Tá an roilic le feiceail go fóill, agus clocha na seasamh ins an talamh mar cuimneachain, acht níl eolas sgríobhtha ar bith orthu. Taisbeanann na daoiní meas agus ómos don phíosa talaimh a bhí beannuighthe am amháin agus a chongbuigheas anois cnámha na marbhanthach.

   

   Tras-scríofa ag duine dár meitheal tras-scríbhneoirí deonacha.

   Stair Athraigh

   Topaicí

   1. áit-spás-timpeallacht
      1. seanchas áitiúil, dinnseanchas (~10,595)

   Teanga

   Gaeilge

   Bailitheoir

   Séumas Mac Giolla Bhríghde

   Inscne

   Fireann

   Gairm bheatha

   Múinteoir (Léirítear teidil na ngairmeacha i mBailiúchán na Scol sa bhunteanga inar cláraíodh iad)