Ryan is the most plentiful name in Grean and Oola, as regards nicknames. Here are a list of Ryan's with their respective nicknames :-

do ghairbhéal is grean. Sé an fáth gur glaodhadh Abha na Teorann ar an abhainn sin mar sé an teóra idir Lios is Tír é. Níl aon ...i dTír íoctarach.

D'eirig an figheadóir amach chuige agus a staf iarainn aige agus dúbhairt sé leis stad don obair sin. Nuair a chonnaic an fathach cé bhí ann chun é stop, do rug sé ar chloich mhóir agus thairrig amach as an bhfalla í agus chimil idir a dhá bhais í, agus do dhein sé grean di.
"Sin é anois mar deunfad grean ded' cnámha-sa" ar seisean.
D'iompuig an figheadóir ar an bhfalla agus do rug ar chloich eile ach do sgaoil i gan-fhios de'n bhfathach tar falla í, lé 'na línn sin do thóg sé dorn de'n ngruith amach as an mealbóig agus dúbhairt sé go b'fhin é mar dheunfadh sé gruth mion dá chnámha mara stadfadh sé, "mar" ar seisean, "bíodh fhios agat gur mise fear marbhuighthe ceud d'aon buille" agus teasbáin sé a staf do.
"Ó! Dia linn," arsan fathach, "leig dom féin agus téanam abhaile liom agus tabharfad leath mo ríoghachta dhuit agus é go léir ó lá mo bháis."
Mar sin do bhí agus d'imthig sé leis agus chuadar go dtí tig an fhathaigh agus do bhí seana-chailleach de mháthair mar coimeádaí tíghe ann.
Sé an cheud rud d'iarr sé (an fathach) ar an bhfígheadóir a dhéanamh ná dul ag triall ar uisge i dteannta an fhathaig lé dramhlaigh (dubhach). Ceann mór iarainn do b'eadh é go raibh dhá chluais air agus cró mór iarainn sáidhte tríd an dá chluais sin chun go mbeurfadh duine

deanamh gleo iongantac mór ag fad. Chuala mé go mbíonn báisteach le teach nuair a bhíonn na creabhair beaga bíonn thar san spéar sa trathnóna agus iad in aice le na chéile.
Deirtear go mbíonn uair mhaith le teach nuair a bhíonn an choileac in a seasamh ar leic an doruis agus i ag amarch amach agus deirtear go mbíonn droch-uair le teach nuair a bhíonn sí in a seasamh taobh istigh de'n doras. Deirtear go mbíonn báisteach le teach nuair a thagann an gréan amach agus e a bheith ag cur sul a dtiocfadh sí amach. Deirtear

agus Mach Fionngaile. Tá turam is 60 daoine ag fagail an pionnsin. Tá abhain mor í Dubh Éige ag sineadh anuas ó cnuc abain Béal na Salaighe an tainm ata ar. Ta go leor gaibligh ag na sean daoine. Sé an ainm Luite i Dubh Éighe Í Mongáin.
Tá oran eile deanta faoi Dubh Éige. Mó léin gan me in na Dubh Eige is ba léir dhom a fhul an ta iasg na Muire ag éirig is na baid ag teac ón ton le iomda cailin spearual a deadad sogras grean.

There was a ford across the Maigue at Drewscourt (East) West and it is possibly from this that Ballyagran gets its name. In Irish it is Béal Átha Grean, the mouth of the gravel ford.There was another ford where Shallow Bridge now stands. This was across the Shalow, a feeder of the Maigue.

Dá bhó buidhe ar cnoch in-luighe ceann san lá agus ceann san oidhce.
An gréan san gealach.Céard é na trí gniomh atá ag cat?
Dearmud bhean an tighe solus ins an oidhche agus siubhal gan aireactáil.Tá garraidhe agam lán lé mná óga ribini dearga agus caipíní uaithne.
Garraidhe bláthanna.Píosa os cíonn píosa agus gan aon greim ánn.
Gaibaiste.Siúd é síor é tríd an ngleann ingean rígh agus i com tréan uainín óg ar bárr a boise agus inginí a cosa trí na ceann.
An gréan.Cé méid lainéar ag bád faoí sheól?
Ceann ar bith.Tá teach beag agam agus feidir comhradh cé méid fuinneóga air.
Mearcán.

Long ago there lived in Bonniconlon a rich chieftain named Fergus O’Dowd. He owed immense property and he had many castles built on his estate. It is said that his haggard consisted of no less than ninety stacks of oats and over one hundred ricks of hay. He also had many flocks and herds. One day when walking by the seashore he saw a mermaid sitting on a rock comnbing her hair, he drew nearer to her until at last he was near enough to snatch her grean claok which lay on the rocks. The mermaid immediately ran after him and begged him to give her back the cloak. He however refused and she had to follow him because she could not swim without it. When they reached Bonniconlon he married her. They lived happily for many years and they had three children, two boys and a girl. But he had to keep the cloak forever out of her sight else she could go back again to the sea. However one day he went to a fair in Enniscrone and

Tá a lán abairtí ag na sean-daoine i dtaoibh na h-aimsir
Deireann siad dá mbéad píosa den tuathal ceathar roimh an gréan go mbéadh droch-aimsir againn agus dá mbéadh píosa den tuathal ceathar indiaidh an ghréan go mbeádh aimsir breágh againn. Deirtear dá mbéadh píosa fáinne thart timccheall an gealaighe go mbéadh droch-aimsir ag tígheacht agus dá mbeádh an brof ag áirdeadh suas as an fharraige san dtaoibh dtuaidh (?) deirtear go mbéadh droc-aimsir againn.Dá mbéádh na néalta dubha ag sguabadh treasna na spéire deirtear go mbeádh alán báistighe againn.

bhig sin, mar tá a lán grean ann.
Níl aon lochanna ann.
Seán ó Bric (rg VII) sc. Baile Uí Dhuibhne
Fuaireas iad seo óm shean athair ata 80 bl daois. Tá sé na comhnuidhe sa Tír Breanndán.

Bhí long píaráití darb ainm an Hercules. Bhuail sí ar faill cloiche atá leis an bhfairrge ar an Rinn Ruadh thiar sa Priárac agus nuair a bhuaileadh ar dtúis í ar an gcarraig cuaidh sí tamall in dhiaidh a cul agus bhuail sí arís agus dúbharthas gur chualaidh na daoine a bhí ar an bport ór ag silleadh síos tríotha fé mar a bheadh grean ag tuitim as trucaill. Bhí fuireann ar bórd uirthe agus báthadh íad go léir.
Thóg gárdaí an cósta suas í agus thugadar díbheartha ó Shasana leo agus solatharuigheadar cuid mhaith de'n ór dó'n riaghaltas ach má seadh bhí cuid de na daoine a chuaidh fé' uisge nuair a bhí an oidhche ann agus a fuair cuid maith de'n ór. Bhí a lán dhaoine go raibh mórán saidhbhris aca in diaidh an Hercules. Bhí beirt ban in áit éigin sa Priárac ag tómhas óir le muga le na chéile agus tá sé ráidhte nach fada na bliadhanta go dtí go raibh an muintir a fuair an t-ór chómh bocht agus bhíodar riamh. Bhí smut

Should the ball be caught when struck by the "Den player" then all are out. Again a Den Player who succeeds to make a round of the rectangle without being struck with ball, he can bring in a player who may previously be out.This game resembles Baseball, which I myself saw played in Croke Park some years ago.But in my early youth that is 1899 or so it was very common in the district of "Grean" in Co, Limerick

Tá filú ins an cheantar seo is é an t-ainm ata air Micheal O Gallcobair rugad é Chorran Nior cailleadh go Feole e,Seán Rugaid
Bhí filí eile sa ceantar séo, sé an an t-anm a bhí air Seán Rugain. Rinne Sé go leor oirean. Tá sé cailte anois. caillead é corrain. cuiread é cill dheanmad, rinne se oireann faoí bad Martan Mor. Agus cean Snuipin Mochain, Seo é a cean, Snuipin Mochain da rliom bha laic thú traig bhí tú garda dhé cean iniar Ní raivh grean no geallac an act gaoí mhor is baisteach gan fios cean cearneal ina raib do trial ag tuain an ratad sead bí an gair bocht ar mna sa ag paistí mar biod slug sig ag duail le pát aocha is le captain Máile is le na gceaco a béadh leobta iniar, do cuaid coltain iuirtid ba mo no i [?] e na siosa gligal no bhair na crainn,
Bhad Mhartain Mor

Mo léan gan mé in Dubh Éighe is ní fheadhshinn a dhul ann.
Tá iasg na muir ag éirigh an is na báidh ag tigheacht on tinn.
Nach iomhadh cailean spéaruail an a déanamh sport is grean.
Tá fáilte roath in gach aon teach is pluigh gléaghuail os do choin.
Mo lean gan mé in domhac in Duicineile ná slíabh mór. Duguirt is taobh

Dí scoil i Dathar Salach in aice le Déal Lasa trí scor agus deich mbliadhain o sion agus tá na ballaí i na seasadh annsin fós. Dí pairc ag máistear na scoile nuair leig sé na gasuírí amach ag déanamh gréan dóibh féin. Dí an Abhainn Duibhe ag rich síos ag an scoil. Cuir sé an gasúr is mó amach ar an abhann. Cuir sé cloch mór ilár na h-abhna agus cuir sé cloch beag air. An gasúr is féarr a bhuail an cloch seo cuir sé ar bhárr na scoile é. Gasúr a dhéanad dada bun as cionn chuirfeadh sé suas ar dhruim an gasúr is láidre ins an rumha é agus beadh sé ag a bualadh le bháta gur tuít an gasúr is láidre ar a dhá ghlúin agus ní dhéanfadh an gasúr sin dada bun oscionn cé go raibh sé ag dul go dtí an scoil sin. An caoi a thaisbéan sí leígteáireacht dóibh na paiste ní raibh aon cailc ag imreacht san am sin.
Faigh sé cas piapa cré. Cuir sé fáinne thart ar an leacracha a bí ins an urlár agus gabhfaidh sé amach , tarraing sé cleire as gé na lachain agus cuirfeadh sé bárr air agus gearrfadh sé sé suas ina lár é agus rinne sé péann breagh dí. Ní raibh leabhra a dul thart na leaca an urláir le cois cré píopa .
Dí sé ag imceacht ó páirc go páirc in n- Eirean .

surely be caught.
He then remembered two loaded pistols which hung at his side He pulled one from its holster and killed the policeman. Then they made their way to the cave and hid their booty
One day he was in Maryborough and he went into a house and called for a drink. The shop girl could not find the corkscrew but Grean seized the bottle and caught the cork in his mouth and pulled it thus breaking one of his teeth in doing so.
The girl knew him but was afraid to give informations. When he was going away she sent a message to the soldiers explaining about the tooth.
The soldiers surrounded and searched the town for the man with the broken tooth. After a few hours he was found hanged. His body is buried in Moyne.

(1) Ón speir:- Bíonn an spéir an dorcha agus bíonn néalta ag gluaiseacht ins an spéir nuair a bhíonns báisteach air.
(2) Grean - Ní bhíonn an ghrian le feiceál nuair a bhíonns báisteach air acht nuair atá aimsear bhreagh air bíonn an ghrian le feiceál go breágh.
3 Gealach - Bíonn bogha timceall an gealaigh, ar nós garraidhe, nuair a bhíonns báisteach air.
4 Réalta Bíonn na réalta le feiceal go soilléar nuair a bhíonns aimsear bhreágh air, acht nuair a bhíonns báisteach air corr cheann aca bhíonns le feiceál chor ar bith.
5 Gaoth Nuair a bhíonns an ghaoth andheas ann bíonn báisteach air acht tagann aimsear bhreágh leis an ngaoth adtuaidh.
6 Éanlaith. Bíonn na h-éanlaith ag imtheacht iseal le talamh nuair a bhíonns báisteach agus gála air. Nuair a bhíonns báisteach air tagann na faoilleáin isteach fán tir.
7 Ainmhidhthe. Nuair a bhíonns gála agus

Mo léan gan mé in a Dhubh Éige
Is is fhada mé dhul ann.
Tá dos na muradh géirig is na baide teach on toin.
Someidh cailin sperach deanamh siaca is grean
Is fáilte roat in gach aon teach is plog glragal as mo tein.
Mo lean gan mé in a Bhaca
Dubh Cinn Eile ná Sliab Mór.
Thiar thar-tun an tean bhaile ná tiar ag Séan Mór. Siar ag Páidri Caiseach no amuigh ar andora Mór. A mesá measch na norang mein ar nuaid ní beansa beo.

IEirigh suas agus gluais abhaile liom,
Cun Carraig an Fhíona agus tímcheall Ghallaruis,
Chun Baile na nGall mar a bhíonn grean ag fearaibh ann,
Ar an gcnocán mhór atá ar bhruach na fairrge.IITaobh Baile Dháith ba bhreágh liom radharc air,

411roimpi. Gaibh sé i nosgar a chois í. Chaith sé ó thuaidh arís í. Leis an gcaitheamh a thug se dho chuir sé míle síos sa talamh í.
D'fág sé annsan í. Seo leis é ag lorg Fionn agus na Fianna. Nuair a fuair Fionn amacha an Fathach bheith imthighthe déirig sé as an gcliabhán mar dheadh. Siúd leis síos chun an trágha. Bhuail spreota beag adhmad leis. Rug sé ar agus chaith sé de dhruim a ghualainn siar é. Do dhein caracháin aoibhinn áluinn aon coise gan bárra cleite isteach ná
barr cleite amach ach aon cleite amháin domhan druimíon a bhí ar barra na criocóife a déanam ceól spórt agus imreas don bfíor laoch a bhí ar bórd.
Tharraig Fionn chuige a mhaidí bhínne buaine, báine bais-leathan go gcuireadh sé grean na fairrge i níochtar agus cúl na fairrge i nuachtar agus gach buile rámhaidheacht dá dtugadh sé cuireadh sé seacht céad léíg i gcoinnibh na fairrge. Níor stad sé gur bhain sé amach ríoghacht na bfear mór agus cú Bran