is
416
sé an grean aríst agus na gáirí a thosanuig. bhagair
sé leis agus greim aige ar cheann a’ capaill go
dtí go dtáini’ sé cómh fada lé áit go
nglaodhann siad Ghleann do dhaogha (1) air agus ansan
do thosnuig an grean aríst é chaitheamh air
Seadh," ar sisean, "dá mbeach radharc a’ phroithe
gam leis féinig, béidir ná bean a’
t-uaithineas chómh mór orm."
Ach lé línn do chuíneamh ar a’ méid a
bhí ráithe ’ge do chaitheach a’ grean aríst
air agus is mú ná san a thosanuig na
gáirí
Do bhí san go maith agus ní raibh go h-olc
dtí go dtáini’ sé go dtí áit go nglaodhtar
bóthar a’ tobair air agus sean a chuala
chualai’ sé ansan an gáirí agus an
glasamh ar fad dar leis, i lár a’ bhóthair
t
dubhairt sé leis féinig."
roimis
"Seadh," ar sisean, "tá beartha ca orm anois nú
agus is dócha ná ligfi’ siad síos mé,"
riamh
ach ní raibh a’ focal ráithe i gceart
aige leis féinig nuair a chualai’ sé ao
(1) Gleamh ar bhóthair a chnuic a luach cheana.
(1)

Ryan Cailín, Buinneán,Ryan Grean, Cobbler, Peig Corbett, Pádraig, Domhnaill,Ryan Conn's, Bradshaw (=Bródshéé), Tóibín,

Ryan Giant, Kit, Máirtín, Cit, The BogRyan Luke, The Goat, Stand Idle: Some of my neighbours are:
Jack the Tipper
Jack the Bog, Mick, The Goat, Jack the Cat, Billy the Wren, etc

169
Fiom buislanl ó ’ne lalibh coma béi
dcame bh anabhan mis bhioláid
Uol clumbhí an bána gnéan Aone."
.
Ra eiseo neic lile ld apaillíng liamnonadh
cl Uú blaidh an a chola fiolí nighil
Rléi cleall meic lile Ídh bhloomine iddel
Ana beaí lei léile mae lille idon Mobilí
la neaam blil lá pnaal ag feaon
í grean nal lamanlle bli Mone
Donna nduna mib la Mamrile crodea
llah fonigh alons boiní eba.
T
Lampollíl aill fóis ó anablaneabh
sní ó bhnant ó laol lun mha aneamh
Ginche Aií beanlirí aamail lane lefe ma
I long sé bó plumbil again
Nuag Ui léanínl abone be Íne gnáiliamh
Gi ó bhuan ó clall nácr aic e moní
mais ba dhun beanl as géar cline ón b
Uí al oltair alons cuidhte Ghrun Cloic

184
T
éid lá bul é A beanliribh.
bí beal sánne ead caen
ab aooin Mone lean do féid
[Eio all Tiimímadh i grean
Deacanail fhiomh nuis aneidhil dineis
mise la móns go leor
Fid Ua nebiche Is onea cachans
B mall as faladh idb.
Té.
Chol (Uí meaiinhaigh as líní ancicale uall
pleis denl ma fhal anais
Neis cenl ná asu
an béile acmead
Né, ploimis péa
Do bhí foinnigh as í bhiollúclodd.
n bágh gfol os ’bie
Mei litúdpolad Cil Phaolói
nilí
No éal nis sa láne modhe

458
ag do bhíodar san a’ buinnt ar feadh na seachtmhain
agus bhailbh sé é (an féar) agus do bhrúigh sé é chun corc
a chuir sa ghad, agus annsan nuair a bhí an gar- badh
n’fhiadfadh
a aonne - an fhuireann go léir n’fhiadfaidís a’
Iar- do dhin sé poll sa talamh san áit go raibh
a’ daltha agus rouláladar a’ Jar isteach ann agus bhuin
sé an ceann de annsan. Nuair fhill sé bhíodar
’n-a gcodla agus bheir sé leis a’ Jac a’ triall orrth
i ní raibh aon tiosbach ’á chuir orrtha leis a’
bhfuil agus dhin sé iad go léir a leigheas ach fái
Conán Maol.
[deire fitheáin 323]
[tosach fitheáin 324(a)]
Conán bocht. Well, do bhí scata caorach agus beithíd
i gach aonní dhá fheabhas age Fionn agus do dhin
sé bochar Conán - nó Oscar a chuir ar chuíora agus a’
croiceann a chaitheamh di gu é bhualadh isteach ar
thón ar Chonán Maol bocht mar do fuair sé an
strachadh diail ’on chloich agus d’fhan a chroiceann go
léir a bhí ar a thóin - agus bhíodh smiara dúbha
dho pháistí an bhaile agus adhbhar phéidhre stocaí
dho’n Féinn d’olann ghlas air i ní raibh aon
grean ach a’ fréic a bhíodh aca ar Chonán Maol

194
stad cuid mhór daoine a ghabhail ann,
Bhal, chonnaic fise ’n t-ain, agus bhéadh ’n
nuair
Nuagh forraidhe annsin a’ déánamh ’n turaisra bhéadh
a’ t-aifrionn thart go dtéigeadh grean i bhfeirrge
g’n oidhche thigeadh siad as gasth dobhair, aoir,
agus aniar go dtí go mbéithea suas ar a’
chlochan leath, ma tá bhí dóchas mór ag daoine
as turas
is’ tobhar i sinse fad ó fhoin nuair a bhéanirt
inne a ghabhail go phobal cheann-caslach ’un
airinn, d’fháighfainis a’ bhaile annseo níor luaithe
No ba guathach linn, ar maidin lá féill muire.
agus gromnist a’ turas a gcél chéin roimhe ’n
aifrionn, agus aris ar ar mbealach ’na bhaile.
ghrínist a’ turas arais, agus a’ té dheánfadh gáire
ag an turas ’san amn sin, ní chluinfeadh sé a
deireadh go chionn bliadhna.
Is cosamhail gur cuireadh fionas ar leomh
dubhach fad ó soin, a ghabhail thart ar cirinn
uilig, i chois na fháirrgar agus bhí críos thart
ar a chorp, agus de réir mar bheadh feisean
a’ siubhal fhéidh a’ chríos ag teannadh air, ld
gug bhfléasgadh si, agus nuair a fhléasgfadh sé
"bhí turas le déanamh aige ’sa’n áit deirtear nuair
a thainig sé fhad le chél-chéín gur phléasg a
chríos agus is cosamhail go rabh bríghidh bhannsibh

m
208
imiríos do’n laoch a bhí ar bórd. Goch aon chi
dá chois a thugach sé dhi chuireach sé seacht
léig i bhfarraig í. Chuireach sé grean na
farraige n-uachtar agus uachtar na farra
farraige i n-íochtar agus ní stad sé agus mor
fuar sé go nú go chuai’ sé ’steach go dtí
n áit go raibh an rudaire agus nuair a
chuai’ sé ’steach ansan do tháini’ sé agus do
chaith
chean sé árthach mach anncuire agus
do chuir sé ceangal lae agus lán-bliana uirthe
i gcás is ná beach sé bhuaithe ach uair a
4 s
chluig. D’imi’ sé fhéin agus a’ garsún suas agus
do bhí eólus maith age ’n ngarsún agus nuair
a chuai’ sé ’steach do bhí ’n Rudaire istig
roimis agus é shuite síos ar cheann a’ bháird
is lin anuas ar a’ mbórd agus goch aon
deóir a’ dul síos go talamh leis.
D’fhiafhruig a’ garsún do."
"cad a bhuin do chainnt, do ghruaim, agus do gháir
siot?" arsan garsún," ar sisean
tubaist t’fhiafhruithe ort," arsan Rudaire,
"Is beag á mhearathal ort."

65
leibhéal. Ní raibh aon - aonní sa bhFionna Glail
n
ó’n gcorrán suas go dtí an Seana Cnoc ach fái
grean breágh leibhéalta agus muínng breágh leild
éalta is ga’ h-aon ruaine dhi agus anois tá du
an
sí ’n-a chladarach cloch ó dhroicheadh na gCean]
aidhthe anuas ach - mar thuile muar aon bhli
Do
dháin amáin agus do gheárr sé an talamh agus a)
ghrean agus bailíodh - bhailbh sé ga h-aonní sioso.
a
roimis agus níl aonní ann anois ach fáin cara
áb
baill cloch go dtí go raghfá ’dtaobh thuas de Dhrá
M
chead na gCeannaidhthe. Seadh, bhí san go maith
An
ach go h-áirithe gu i gciún seachtmaine nó am
/
éigin ’n-a dhiaidh san bhuail bean leis - bean de.
na cómharsain nó bean tímpal i n-áit éigin,
n’fheadar-sa cá raibh sí ’n-a chómhnuídhe, g.
Seadh, a Pheaidí," g, "do chuireadh eagla do dhóithi
ort," é, "an oidhche seo d’áirithe." Níor chuire
cadé an eagla a chuirfí orm a bhean" é Pea
é, beannacht dé len’ anm. "Ó ’g, nár chaithich
ná raibh eagla do dhóithin ort nuair a chaith
imtheacht i ndiaidh do chúil," f "go dtí gur
chuadhais isteach sa tig.
Cdeire fitheáin aic
CTosach fitheáin sa sia’