An Príomhbhailiúchán Lámhscríbhinní

Cuimsíonn an bailiúchán seo gach gné de thraidisiún béil na hÉireann. Breis eolais

Scag na torthaí

Torthaí

3 thoradh
  1. Seán Stac

    CBÉ 0148

    ad phóca ná tímpal ort." "Níl amhuise, a Sheáin" ar sisean. "An diabhal a’ bhfuil ná agam-sa," arsa Seán Stac, "amhuise ná píosa pinginne tímpall orm anocht, agus dá mbeadh bidéal fuisgí againn a Sheáin," ar sisean, "do chuirfinn id’ arm tu,
    a’ bhfaighfá i n-ao’ bhull é?" ar seisean. "Dar Dia, b’fhé’ go bhfaghainn," arsa Seán, ar sisean. "Ó, níor mhuar dhuit bheith a’ rith anois," ar sisean, "beidh Tomás Ó Duibhneacha' - beidh Tomás Ó Duibhneacha
    ’n-a chodla rómhat". Chaith sé dhe a bhróga is d’fhág sé ag Stac iad agus d’imthigh sé air is
    tháinig sé go (0)Briachmaigh - do bhí seana bhean un a bhíodh a’ díol ubh is rudaí, agus nuair a
    tháinig sé go dtí an dorus do bhí an dorus dúnta roimis is ghlaodhaig sé errthi. "Dherú
    imthigh a dhiabhail ó’n dtig uaim", ar sise, "is táim damanta agat is ná feicim níosa shia tu".
    "N’fheicfir go bráth arís me," ar sisean, "agus eirig ar sin Dé," ar sisean, "agus tabhair dom aon
    leath-choróin amháin." (dherú, fanaidh istigh(+). "Tabhair dom aon leath-choróin amháin," ar sisean, "agus n’fheicfir go bráth arís mé mar a ndianfaidh mé

    (0) Briachaig. Tuairimn is dhá mhíle ar a dtaobh thiar de Mháistir Ghaoithe, nú
    leath slí ’dir é agus Séipéal Túirín Saí.
    Tomás Ó Duibhneaca. Is aige a bhí an chead tig óil a bhí ar
    an gCoirreán riamh.
    (+) istig. Bhí cuid desna mná ag teithe leo féin ó’n ndroch aighneas.
  2. Seán na bPúcaí

    CBÉ 0148

    218
    críona, mar is ar Chíll a’ ghoirtin - furamhór.
    ’seadh bhíodh a gharraídhe, g, có, ar na Camán-
    aibh a bhí an tig aige do bhí sé a’ dianamh
    muarán Éireann leigheasanna, agus do bhí sé
    ráidhthe go ndineadh sé iad, agus bhí sé ’á ndianamh
    pecú bhí poier aige chun a dhianta nó nár
    dhin - nó ná raibh, ach do tháinig sé chun cluasa
    sagairt próisce bhí i bPróiste an Dromaid
    san am san gurbh aim do Faltur Rúlghmauríce
    ag sé an áit go raibh cómhnuidhe ar faltr
    "Núlghmuríce san am san ar ghrán na Fola
    agus do labhair sé go dán ar Mháistir Gaoithe
    ó’n ulthóir, ’á gcloisfeadh sé aonní eile mar
    gheall air ná a chuid leighiseanna ná a chuid
    eachtnaidhthe mar gheall ar phúcaí nár bh’fhios
    cad a dhianfadh sé leis. N’fhiadfainn-se a
    rádh ciacú bhí Seán na bpúcaí ag éisteacht
    leis nó ná raibh nó mar a raibh do h-ínns-
    eadh do é go h-áirithint é, ag - seadh, h-ínnseadh
    do é, agus fh sé leis a’ dteachtaire ’bheir a’ sciala
    chuige: "dóigh mhuise," fs, beidh fhios a
    aige sin nó agam-sa," é, "fé ’n-a dó a chlog
    anocht," é, "craca ’ghainn tá ag ínnsint an
    baile atá ar a’ dtaobh theas d’ábhainn na h-Uídhne
    tuairm is trí mhíle ar a dtaobh thoir de Shéipeal
    Chuirír saí (seipéal ’siúncáin)
  3. Daoine a Bhíodh i dTeannta an tSluaigh

    CBÉ 0148

    556
    gan dul tamall slíghe ó bhaile ’á n-iarraidh-ist
    a bporthach Chúm bheatha, g nár chuir aonne
    riamh amach an chreachaill ach Diarmhuid ag a
    chamthaí, i máiseadh níor leog Diarmhuid air
    le h-aonne riamh gur raibh aon lámh aige ’n-a
    "chuir amach, ach f sé go suaibhreósach nuair
    nár fhiadh an fear is fiche í chuir amach gur
    minic do bhí sé ’á shaoghal agus go gcuirfeadh sé
    amach i n-aénacht le - dá mbeadh dhá sheana bhean
    i n-aénacht leis. Bhí san mar sin i do chuaith
    dorn beithíoch isteach go faill go nglaodhaidh
    siad "Faill na gCaorac air ag tá sí sin mar
    fhaill a gcnoc Chúma beatha, agus do chuaidh gairn
    scoile amach go raibh beithídhig Cúma beatha ar
    fad sa bhfaill agus gur bhaoghlach ná tagfadh
    acha
    ao’ cheann, go deo a amach as gan bheith
    bascaidhthe un -dá raghadh aonne ’n-a ndiaidh
    nó chun iad do thabhairt amach do bascfí ga
    h-aon cheann aca. Do chualaidh diarmhuid é
    aifDiarmhuid leó na beithídhig do thógaint
    socair agus ná fuil ao’ bhaoghal ná go dtagfadh
    na beithídhig amach iad féin fé mar a chuadha
    isteach, "i ná cuímhníd," f sé, "ar bhúr mbás
    4. Tá an Chuin beatha tuaiinn is sé m seacht
    de mhílthibh ar a dtaobh thoir theas de Mháistir Gaoithe. Faill bhuile
    í seo atá ar "a’ dtaobh theas de’n Chúmn."