1. dúchas.ie
  2. The Schools' Collection
  3. An Mhálainn Bheag

School: An Mhálainn Bheag (roll number 14119)

Location:
Málainn Bhig, Co. Donegal
Teachers:
Máire Ní Bheirn Seosamh Ó Baoighill
Browse
Mode:
The Schools’ Collection, Volume 1046, Page 8

Archival Reference

The Schools’ Collection, Volume 1046, Page 8

Image and data © National Folklore Collection, UCD.

See copyright details.

Download

Open data

Available under Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)

  1. XML School: An Mhálainn Bheag
  2. XML Page 8
  3. XML “An Gníomh a Rinne an Buachaill a d'Fhoghluim 'Prince Charlie'”

Note: We will soon deprecate our XML Application Programming Interface and a new, comprehensive JSON API will be made available. Keep an eye on our website for further details.

On this page

  1. An Gníomh a Rinne an Buachaill a d'Fhoghluim 'Prince Charlie'

    Share Share Post
    Fad o shoin ba ghnathach le muintear Mhálannabige dul go Sligeach ó am go h-am le lucht báid ceilpe agus duilisc agus craoibhrice le é a d’íol. Bhí sé gnathach fosta ag gach fear de’n fhuireann cuid a beith aige ‘san lucht. Uair amhain nuair a bhí an fuireann réid le h-imtheacht le lucht ghlac bean fir de’n fuireann tinneas tobann agus b’éigean do a bhuachail seirbise dul ina áit. Shroich siad Sligeach tráthnóna an lae sin agus ar maidin lá-thar na bharach dhíol siad an lucht.
    Nuair a fuair siad a gcuid airgid dar leobhtha go bhfan fadh siad tamall fan bhaile mór. D’ól gach fear aca gloinne agus siubhail siad thart tamall beag ag spaistearacht aníos agus síos an t-sráid. Bhí “garastún” saighdiúr dearg i Sligeach shan am agus dar ndoigh bhí fuath aca ar na h-Éireannaigh.
    Bhí cead a gcinn go maith ag an dream ceadna. Thainig sgaifte acú anuas an t-sráid a rabh cuid de’n fuireann ag spáistearacht ann. Bhí an buachaill seirbise ina measg agus mar gurab é a chead uair sa bhaile mhor bhí sé ag amarch le h-iongantas ar gach taobh de.
    Bhuail sé in agaidh fear de na saighduiribh agus tosaigh siad a bhabaireacht agus ag deánamh grinn de. Ní rabh siad gan tabhairt fá dear gur buachaill glic a bhí ann nó bhí a chumadh sin air. An saighdiúr seo ar bhuail sé ina agaidh. D’iarr sé ar an buachaill maitheamhnas a thabairt dó siocar buaileadh ina aghaidh acht ní dheánfad an buachaill seo.
    Sgairt an saighdiúr “Muc Eireannach” air agus i bpreabadh súil tainigh an buachaill ‘un tosaigh agus leag an fear a thugh
    (continues on next page)
    Transcribed by a member of our volunteer transcription project.
    History Edit
    Language
    Irish
    Collector
    Seósamh Ó Baoighill
    Gender
    Male
    Occupation
    Múinteoir
    Address
    Málainn Bhig, Co. Donegal
    Informant
    Niall Ua g Fionnalaigh
    Gender
    Male
    Age
    82
    Address
    Málainn Bhig, Co. Donegal