Tá áit eile thuas ins an bhragáidh ar dtugtar na leachtaí air agus is áit an uaigneach é. Tá poll ins an talamh ansin agus deirtear gur rath na Síoga ann. Bhí fear ina chonnaidh ar an bhrágaidh agus níor chreidfeadh sé duine ar bith go raibh síoga ann.
Sin lá amháin chuaigh sé go dtí an áit seo agus chuaigh sé isteach ins an pholl. Nuair a chuaigh sé isteach bhí an-fháilte ag na Síoga. Ansin fhill sé le teacht abhaile agus bhuail bhanríon na Síoga dorn air ins an chloigeann.

If Sioga knock me he will have the potatoes of Ulster this year, and if I knock him I will have the potatoes of Connaught next year, you shall be out on this hill when we are fighting The smith came out next day and saw the fight. He saw sioga falling and heard Finbarra give three cheers for Connaught. Finbarra gave thanks to the smith and had the potatoes of Connaught the next year.

Buachaill agus na síoga.
Bhí buachaill óg ag teacht abhaile go mall oíche amháin in dhiaidh bheith ag imirt cártaí (cas sochraide). Bhí air glean a thrasnú ar a bhealach. Bhí síoga sa ngleann seo agus bhíodar ag amhránaíocht agus ag damhsa.
Tharla go raibh ceann de na síoga ina suigh ar chloich agus í ag cíoradh a chuid gruaige. Nuair a chonaic sí an buachaill gheit sí agus rith sí. Thit ann chíor álainn a bhí aice agus rug an buachaill air. Bhí áthas an domhain air ag dul abhaile leis an gcíor, ach bhí brón air gan mórán moille.
Bhí sé ina chodladh go sámh ina leaba nuair a thosaigh na síoga ag glaoch agus ag caoineadh taobh amuigh. Dúirt siad mura gcuireadh sé amach an cíor dóibh go maróidh siad é. D’éirigh sé arís agus chuir sé an cíor amach faoin bhfuinneog.

Scéal 11.03.38
Bhí fear ina chónaí i mBothola fadó. Bhí sé in éineacht leis na síoga ina chónaí.
Scéal
Bhí fear ina chónaí i mBothóla fad ó shoin. Bhí sé in éineacht leis na síoga ina chónaí. Oíche amháin bhí sé isteach ins an gcomharsanacht agus tháinig na síoga agus thug siad é go hullghort agus fuair siad a lán úll ann.
Nuair a tháinig sé ar ais dúirt sé go raibh sé in ullghort
agus go bhfuair sé na hulla sin ann. Cúpla lá ina dhiaidh sin bhí sé ag obair agus tháinig na sioga agus thosaigh siad dá caitheadh suas ina an aer.
Tháinig a lán daoine le cúnamh a thabhairt do ach fear amháin do bhí an-ghnóthach. Nuair a casadh an bheirt fhear seo arís dúirt an fear

Do bhí na sioga ag caitheadh suas ins an aer leis an bhfear eile gur shábháil sé go minic ach ní shábhailfeadh sé arís é.
Seachtain ina dhiaidh sin tháinig na sioga agus thug siad an fear eile leo agus d'fhág siad seanduine ina áit.
Fuair an seanfhear seo bás cúpla lá ina dhiaidh sin. Dúirt na daoine go mbeadh sé sábháilte dá dtug sé cúnamh don fhear do bhí na síoga ag caitheamh suas ins an aer.
Seán MacDomhnaill
Bothóla

Do bhí fear ann fadó agus ní chuireadh aon rud in iúl dó go raibh sióga na liosanna ann. Do bhí sé an oíche seo ag gabháilt thar lios agus bhí fear eile leis. "An chuigheann tú an ceol deas?" arsa an fear eile leis. D'airigh sé é ach níor lig sé air gur airigh sé ar aon chur é agus dúirt sé leis an fear "Níor airigh mé".
Bhíodar an tarna oíche ag gabhailt thar an lios agus tharraingeadh an fear ná chreid ins na sióga síos san lios agus ní fhacha aoinne ó shoin é.

Tá clocaí eile i mBárana freisin. Deirtear go bfuil duine curta faoi acht níl fios cé hé an duine sin mar níl aon sgriobh ar an cloc. Bíonn na sean daoine a rádh go bfuil go leor síoga a tabhairt aire dó agus go bfuil pota óir faoí. Tuairim is sgór bliadhain ó shoin cuaidh an sagart ar thóir an pota óir acht bhí faithcios ar an cloch a briseadh. Bhí sé a baint cré as na taobna dén cloc agus deirtear go bfúair sé caipín iaraninn acht go raibh sé briste agus cúpla rud eile déanta de iarainn freisin. Is feidir a rádh gur 'bé an tam a raibh an troidh i gCnoc na dTúaigh a gortuigheadh é agus fúair sé bás tamall gearr in a dhiaidh sin. Núair a bhí sé a fáil báis dúbhairt sé leis na daoine an méid airgead a bhí aige a chuir sa talamh leis. Tá an cloch ann fós agus deirtear go bfeiceann daoine go leór síoga ó am go ham. Rinne sé an poll a cuireadh ann é agus tá na daoine a rádh gur chuir sé pota óir sa bpoll núair a bhí sé dhá dhéanamh.

a dhéanamh dhóibh.
Chonaic sí a deirfúir a bhí caillte roimhe sin. Dúirt sí léithe, “sin beirt síoga agus tá siad ag iarraidh thusa a thabhairt leo agus gabh isteach agus abair, ‘Tá Cnoc Meadhóin tré lasadh agus a bhfuil timpeall air’, agus beidh a fhíos acu gur mise a d’inis dhuit é seo”.
Chuaigh an bean isteach agus dúirt sí “Tá Cnoc Meadhóin ag lasadh” agus ansin ritheadar amach agus dúirt duine acu “ó mo athair, mo mháthair agus mó pháistí.” Chaith sí uisce agus salann in a dhiadh agus dhún sí an doras. Tháinig siad chuig an doras agus dúradar “níor bhfoláir dhuit ach dá fheabhas dá bhfuil tú bainfear a shásamh fós dhíot.”
Bhí bean ar an mbaile agus bhí sí tinn. Bhí an bean seo túgtha as ag na sióga agus chuaigh sí ag tabhairt aire done bean a bhí tinn. Lá amháin chuiagh an bhean ag glaoch ar an bfhear ag a bhéillidh agus

Bhí an bó tugtha leo ag na sióga agus bhíodh sé ag aireachas i gconaí ar an mbó. Lá amháin chonaic sé an bó ag teacht chuid an laoigh sa ngarraidhe. Tháinig sé féin agus fear eile agus shíleadar breith ar an mbó. Chuir duine acu trí chorr de draoibeal na bó ar a láimhe agus shíl sé í a chóineáil ach de theip air. Tharraing an bhó chuig an mbruighín é. Bhí cuid de na sióga ag iarraidh é a chuir ag ithe agus an chuid eile ag rá leis gan a dhul.
Ansin duradar leis an fear, “Tagann sluaigh sí Cúige Chonnacht agus sluaigh sí Cúige Mumhan le chéile gach oíche Shamhna ag troid lena chéile”, agus dúirt duine acu “beidh fuil ar smuit agus mailidhe gearrtha”. Maidin moch a bhí ann agus bhí an tráigh agus na slata mara daite le fuil. Oíche amháin bhí a bhean ag sníomh agus tháinig beirt bhan isteach ag sníomh in aoinfheacht léithe. Chuaigh sí amach ag iarriadh uisce le tae a

Bhí lios sa Rinn fadó in áit éigin ins na failltreacha a bhí sé. Lá amháin chuaidh fear síos na failltreacha agus ní raibh fhios aige go raibh an lios ann. Níorbh fhada go bhfaca sé an lios ag oscailt agus tháinigh beacha amach 'na gcéadta.
Ansan tháinig fear beag amach agus thug sé leis an fear isteach. Nuair a chuaidh sé isteach chaith sé dul síos staighre mór. Nuair a bhí sé ag bun na staighre chuaidh sé isteach in seomra agus bhí na síoga ag rinnce agus ag amhrán. Coiméadtar sa lios é ar feadh trí bliana agus nuair a bhí sé ag teacht amach thug na síoga cróca óir.

Síoga
Bhí fear ann fadó agus bhí sé ag dul go dtí aonach a bhí in nDún Garbhán lá. Bhí bó le díol agus ní raibh sé i bhfad ar an mbóthar nuair a léim fear beag amach thar an gclaí agus thiomáin sé leis an bó, as a dhiaidh sin tháinig fear eile amach thar an gclaí. Lean an fear gur leis an bó é agus thug sé isteach go dtí an lios é. Nuair a chuaigh sé isteach bhí na síoga ag rince agus ag amhrán. Choiméadar sa lios é ar feadh 2 bliana agus nuair a bhí sé ag imeacht thugadar bó agus míle púnt do.
Fuair mé an scéal seo ó m’athair, 60 bliain.

Tá lios ar do slighe isteach go dtí Dungarbhán agus tá trí cladhthacha timpeall air. Fadó bhíodh síóga ann i gcónaí. Bhí bean pósta gairid dóibh agus bhí cailín beag amháin aice. An lá seo bhí an cailín beag ag bailiú bataí beaga i gcomhair na tine.
Tháinigh bean amach as an lios agus thug sí an cailín beag isteach sa lios agus bhí sí ag béice istigh. "Ó Dia linn" arsa sí. "Sí mo pháiste atá ann" agus thosnaigh sí ag béice. Tháinigh ceann des na síóga amach agus dúirt sí léi "an leatsa an páiste atá istig anseo".
Dúirt an síóg "thugamar bia di agus ní íosfadh sí é". Bhí áthas ar an máthair nuair a fuair sí an cailín thar n-ais.

sé é ar da phúnt dé.
Cheannaigh an tailiúir an méid éadach a dhéanadh trí cuthlaigh agus bhí an trí cinn déanta ar maidin.
Bhí an trí cinn díolta i cúpla lá. Ceannuig sé an méad éadach a dhéanadh sé cuin agus bhí síad déanta ar maidin.
Díol se iad. Dubhairt se go Fhanadh sé ina shuidhe ar feadh na hoidhche agus an méid éadach a déanadh cutlaith amháin ar an mbord.
Chuaidh se i bhfolach taobh thíar d'on doras agus a bhean leis. Tháinig sgata síóga isteach, agus rinne síad é.Ceannuigh sé sé slatta éadaigh agus gearr sé iad chun cuthlaich beaga a dhéanamh. Rinne na síóga iad agus tugadar leó iad ar

bhí an lán ansin ag damhsa sa gaischeannhac agus i gceann tamill chuaigh ceann de na síoga anúis chuici agus dfhág sé in lámh ar sróin na mná agus do leig sí sraoth aisti an trí h-uaire dubhairt an fear ó báile na stócach bail ó dia uirrí. Bhí na síóga ar buile leis agus chuadar anúas sa gaistesannach e.
Ní raibh fios aife cá raibh sé chor ar bith agus do rith sé amach ón teach.
Fuair sé a asal is cairt ar iaab an bhóthair bhí an carrt briste agus bhí gach rud sgáptha anseo is ansúid sa mhóthair.
Is minic a dinnis sé an scéal sin agus dúirt sé go raibh an táth air nuair nach tógadh ins na síeoga é. An odé sin é. Bhí faitíos ar uaidh sin amach nuair a bhí sé ag dul thiar an áit in a bhfaca sé iad.

Deir na sean daoine go bfuil ciste Oir e bfolac i loc ar an oilean agus se an loc e loc o geallie agus go bfuil go lor sioga ga fairrie se an fa a bfuil an fado bi droc daoine an agus ni raibh ian ait aca e a cuir agus cuir siad ins an loc i agus sin e an fá a bfuil sé an anois

sin iad, deirtear go bhfásfaidh an leanbh suas ina ghadaí.4. Ní ceart ligint do leanbh féachaint sa scáthán go mbíonn sé thar bhliain d’aois.5. Má bhíonn ar an máthair dul amach as an teach agus a leanbh a fhágáil leis féin, is cóir di an tlú a chur trasna an chliabháin ar eagla go mbéarfadh na sióga an leanbh leo ar bheith amuigh don mháthair.6. Ní ceart an leanbh is sine a chur i gcliabhán nua. Gheibhtear ceann ar iasacht don leanbh seo.7. Is ceart airgead a chur i nglac linbh an chéad uair a chítear é. Má bheireann sé greim ar an airgead deirtear gur comhartha é seo go bhfásfaidh an leanbh suas ina dhuine breá láidir, ach má ligeann sé as a lámh an t-airgead deirtear go mbeidh an leanbh leice lag agus go bhfaighidh sé bás agus é óg.8. Má thagann tinneas obann ar leanbh óg agus go dtosnaíonn sé ag dul i meath is ceart poll a thochailt san urlár faoin gcliabhán agus cearc bheo a chur síos sa bpoll. Sásóidh an chearc na sióga agus ní thabharfaidh siad an leanbh leo, a deirtear.9. Is ceart do bhean an tí ubh a thabhairt mar fhéirín do pháiste an chéad uair a thagann an páiste ar cuairt chuici.

as an lios. Bheir an fear a bhí ag dul ag imirt cártaí ar an bhfear eile agus caith sé thar an gclaidhe é.
Lena linn sin rith na síóga go léir amach as an lios agus bheireadar ar an bhfear agus thugadar isteach sa lios é agus maraíodar é.

Bhí fear sa Rinn fadó agus bhíodh sé i gcónaí á rá gur maith leis a bheith i bhfochair na síóga.
Aon oíche amháin chuaidh sé síos go dtí an trá agus bhí beirt fear eile ina fhochair. Tháinigh bád

Maidin Lá Bealtaine is beag duine a éirigheas go moch ar maidin. Deir siad go dtiocfadh na síoga no na liopracán isteach. An oidhche roimhe báineann siad géága caorainn agus cuireann siad ar bhárr an dorais agus ar bhárr dhoras na mbéithibh é, ar fhaitchios go d'tárlócadh aon rud dóibh. Déanann sé gad dó freisin agus cuireann siad ar an gcoineóg é agus ar láimh na gcannaí a mbíonn siad ag bleághan na mbéitibh ionnta é. An chéad lá de'n bliadhain ní chuireann siad amach smúdar nó an deanach a sguaban siad do'n úarlár ná an luath, mar bíonn siad ag ceapadh go mbeadh siad ag cur amach gach rud as an teach