Athruithe le déanaí

Ní rabh i bhfad go bhfuair Seón bás agus chuaidh sé suas go dtí geaftaí an Fhlaithis. Bhí Naomh Peadar ann roimhe.
Dubhairt Peadar go gcaithfeagh sé a dhul síos no nach bhfuigheadh sé isteach. D'imthigh Seón síos ach ní leigfeadh na diabhail síos é. Annsin chuir Naomh Peadar pionus air go gcaithfeadh sé sapóg a bhíodh ar theine a bheith leis go deireadh an tsaoghail. Sin Liam na sapóige.

nach dtiocfadh sé a choir go cionn seacht mbliadhna. Thóg Seón é agus d'imthigh sé.
Nuair a bhí na seacht mbliadhna astoig tháinig an diabhal ar ais agus dubhairt sé le Seón, an bhfuil tú ag teacht liom indiu? Dubhairt Seón go rabh dá mbuaileadh sé amach set cruiteacha dó. Dubhairt an diabhal nach mbuaileadh. Diarr Seón air annsin suidh ins an chathaoir mhór agus comhradh a choinneaill le na mhnaoi go mbuaileadh sé féin amach é. Dubhairt Seón, siubhal leat. D'imthigh siad agus siubhal siad leo go dtáinig siad fhad le teach ólacháin.
Dubhairt Seón na dteachfaidh sé thart le teach ólacháin ariamh gan a dhul isteach ach níl aon phinghin agam indiú. Dubhairt an diabhal go ndéanfadh sé é féin isteach i nginí agus rinne. Chuir Seón an giní isteach ins an sparán agus chuaidh sé isteach agus d'ól sé luach an ghiní agus ní rabh aon duine ábalta an giní a bhaint amach as an sparán.
D'imthigh Seón leis chun an bhaile agus chaith sé an sparán isteach faoin phlaincead ins an leabaigh. Thosigh an diabhal a phreabadaigh ins an leabaigh an oidhche sin agus sgairt an bhean le Seón go rabh an diabhal istoigh ins an leabaigh. Ar mhaidin lá thar na mhárach thug Seón leis an sparán agus an diabhal istoigh ann amach go dtí an inneár. Bhuail sé an diabhal leis an órd agus sgairt an diabhal le Seón é a leigint ar shiubhal agus na dtiocfadh sé a choir a choidhche. Leig Seón ar shiubhal an diabhal agus é go cruinn le tobán.

nach dtiocfadh sé a choir gocionn seacht mbliadhna. Thóg Seón é agus d'imthigh sé.
Nuair a bhí na seacht mbliadhna astoig tháinig an diabhal ar ais agus dubhairt sé le Seón, an bhfuil tú ag teacht liom indiu? Dubhairt Seón go rabh dá mbuaileadh sé amach set cruiteacha dó. Dubhairt an diabhal nach mbuaileadh. Diarr Seón air annsin suidh ins an chathaoir mhór agus comhradh a choinneaill le na mhnaoi go mbuaileadh sé féin amach é. Dubhairt Seón, siubhal leat. Dimthigh siad agus siubhal siad leo go dtáinig siad fhad le teach ólacháin.
Dubhairt Seón na dteachfaidh sé thart le teach ólacháin ariamh gan a dhul isteach ach níl aon phinghin agam indiú. Dubhairt an diabhal go ndéanfadh sé é féin isteach i nginí agus rinne. Chuir Seón an giní isteach ins an sparán agus chuaidh sé isteach agus d'ól sé luach an ghiní agus ní rabh aon duine ábalta an giní a bhaint amach as an sparán.
D'imthigh Seón leis chun an bhaile agus chaith sé an sparán isteach faoin phlaincead ins an leabaigh. Thosigh an diabhal a phreabadaigh ins an leabaigh an oidhche sin agus sgairt an bhean le Seón go rabh an diabhal istoigh ins an leabaigh. Ar mhaidin lá thar na mhárach thug Seón leis an sparán agus an diabhal istoigh ann amach go dtí an inneár. Bhuail sé an diabhal leis an órd agus sgairt an diabhal le Seón é a leigint ar shiubhal agus na dtiocfadh sé a choir a choidhche. Leig Seón ar shiubhal an diabhal agus é go cruinn le tobán.

Bhí fear ann fadó dárbh ainm Seón Dick agus bhí sé na ghabh. Badh ghráth leis an diabhal a teacht cuig Seón go minic agus ní raibh fhios aige caidé an dóigh a gcoinneochadh sé ar shiubhal é. Smaointigh sé ar phlan. Bhí órd aige agus dá bhfuighteá greim uirthi ní tiocfadh leat í a leigint amach go leigfeadh sé féin amach duit í.
Bhí cathaoir mhór aige agus dá suidhfeá innti ní thiocfadh leat éirigh go leigfeadh sé féin duit éirigh. Bhí sparán aige agus dá gcuirfeá rud ar bith isteach ann ní tiocfadh leat é a bhaint amach as.
Tháinig an diabhal agus dubhairt sé le Seón. An bhfuil tú ag teacht liom indiu. Dubhairt Seón go rabh dá mbuailfeadh sé amach set cruiteacha dó. Bhuail an diabhal amach iad agus nuair a bhíeadar buailte amach aige ní rabh sé ábalta an t-órd a leigint amach agus na dtiocfadh sé a choir go cionn seacht mbliadhna. Leig Seón amach é agus dimthigh an diabhal.
Nuair a bhí na seacht mbliadhna astoigh tháinig an diabhal arais agus dubhairt sé le Seón an bhfuil tú ag teacht liom indiu. Dubhairt seón go rabh dá mbuailfeadh sé amach set cruiteacha dó. Dubhairt an diabhal nach mbuailfeadh. Diarr Seón air annsin suidhe ins an cathaoir mhór agus comhradh a choinneáil le na mhnaoi go mbuailfeadh sé féin amach iad.
Shuidh an diabhal ins an cathaoir agus nuair a bhí na cruitheacha buailte amach ag Seón ní rabh an diabhal ábalta eirigh. Sgairt sé le Seón agus d'iarr air é a thógáil agus

D'imthigh leis agus tháinigh sé go dtí teach agus chuir ceist ar an maighistir ar rabh seibhsiúir a dhith air, dubhairt sé go rabh agus dubhairt sé leis an gasúr go rabh trí fhathach thíos ins an choillidh sin agus go marbhann sé na seibhsiúir uilig air. Choinnig an maighistir an gasúr. Ar maidin lá thar na bhárach dubhairt sé leis gasúr na mbíonn déor ar bith bainne ag an eallach nó mblighean na fathaigh iad gach lá.
D'iarr an maighistir ar an gasúr gan an eallach a ligean isteach ins an coillidh acht chuir sé isteach san choillidh iad. Ní rabh sé i bhfad ins an choillidh go bhfachaidh sé fathach ag tarraingt air agus chuaidh sé suas i gcionn de na crainn, ós cionn an áit a rabh an eallach.
Thainig an fathach agus thoisig sé ag bhlighe n-eallaigh. Bhí cleadheamh beag ag an gasúr a thug a mhathar dó agus bhí sé leis ar fad. Ach chaith sé an claidheamh ar an fathach agus bhain sé an cionn dó.
Teacht na h-oidhche bhí an maighistir

an fear leis an sgian, agus mharbh sé í, thoisigh an fhuil ag teacht, agus shíl an fear a tháing isteach go rabh sí marbh, acht níor sgannruigh sé. Dubhairt a fear féin annsin go gcuirfeadh sé múineadh uirthi, agus thug sé leis fideóg agus shéid sé isteach ina cluasa é. D'éirigh an bhean beo arais.
Thosigh an fear eile ag iarraidh na fideóga. Dubhairt sé go rabh beirt dheirbhiura aige agus go rabh siad i gcomhnuidhe troid, agus gur mhaith leis múineadh a chur ortha, agus nach dtabhairfadh siad trioblóid níos mó dó. Thug sé leis an fhideóg chun an bhaile. Lá thar na bhárach thosaigh siad a throid. Thug seisean leis an sgian agus mharbh sé iad. Thoisigh sé a sheideadh isteach ina gcluaise leis an fhideóg, acht dá mbéadh sé ag seideadh ó shoin, ní éirigheochadh siad beo.
Lá thar na bhárach thug sé leis fear eile agus fuar siad greim ar an fhear a thug an fhideóg dó agus chuir siad isteach ann mala é. Thug siad leobhtha é, fá choinne e a bhaitheadh. Nuair a tháinig siad go dtí an chéad teach leanna, chuaidh siad isteach san teach agus d'fág eiseann amuigh ins an mhála. Bhí fear ag teacht an bhealach mór agus chonnaic an fear a bhí ins an mhála é. Thoisigh sé a cheol go h-ard is a bhí an[?] a cheann. Chuir an fear a bhí ar an bhealach

éisteacht. D'imthigh an fear eile leis agus é ag gáiridh.
Ní rabh an t-amadán i bhfad gur ghearr sé an géag agus thuit sé féin agus an géag isteach ins an abhainn agus chaill sé an tuaidh. Tháinig sé amach as an abhainn le obair mhór agus reath sé amach siar i ndiaidh an fear eile agus nuair a tháinig sé fhad leis dubhairt sé. Nuair a tá tú chomh maith agus tá tú innis damh cé aca a tá mé beo ná marbh. Tá tú marbh arsa seisean agus d'imthigh sé leis..
Má ta mé marbh arsa an t-amadán leis fein badh cheart damh a bheith i mó luighe agus mó dhá lámh sínte amach agam. Luigh sé sios agus shín sé amach a dhá lámh mar a bhíodh sé marbh. Bhí sé na luighe annsin go dtáinig cúpla fear thart agus maidí leo agus thug siad leo é. Siubhal siad leo go dtáinig siad fhad le crois-bhealach. Ní rabh fhios aca annsin cé an bealach a rachfadh siad.
Bhí cuid aca ag iarraidh a dhul an bealach seo agus an chuid eile an bealach údaí. Bhí siad ag tuitim amach le chéile agus toisigheadar a throid.
Shíl an t-amadán go mairbhfeadh siad é féin agus d'éirigh sé na shuidh agus dubhairt sé. "Go ndéanfaidh an righ a maithe ormsa is é an bealach ó thuaidh a rachainn".

Bhí fear amaideach ann fadó agus chuaidh se amach a baint adhmuid. Tháinig sé go dtí áit a rabh abhainn. Bhí crann ag fás ar thaobh amháin de'n abhainn agus géag ag fás treasna na h-abhna. Dar leis féin gur sin géag bhreág le baint. Chuaidh sé suas agus shuidh sé amuigh ar imeall an ghéag agus thoisigh sé a ghearadh.
Tháinig fear eile thart agus dubhairt sé. Nach bhfuil fhios agat a amadáin nuair a ghéarfas tú an géag sin go dtuitfidh tú féin agus é féin agus an tuaidh isteach 'san abhainn. Níor leig an t-amadán air féin go rabh sé ag

D'imthigh an mháthair chuig an t-sagart arais agus d'iarr sí air a theacht go bhfuair an gasúr eile bás. Tháinig an sagart, agus bhí an dá easbol leis. Bhí siad ag urnaighe as cionn an ghasúir acht ní rabh siad ábalta é a dhéanamh beo.
Dubhairt an sagart go gcuirfeadh sé aifreann leis. Nuair a bhí an sagart ag toiseacht ar an aifreann an Domhnach seo, nocht an gasúr a fuair bás aníos ag bun na h-altóra, agus d'iarr sé ar an t-sagart gan a bheith ag rádh aifreann ar bith leis, nach go rabh sé síos i bpiantas ifrinn. Stad an sagart ansin.

Bhí bean ann fad ó shoin agus bhí beirt mac aici. Bhéadh fear aca i dtólamh breoite, agus bhí an t-sláinte go maith ag an fhear eile.
Bhuail an bás an gasúr a bhí breoite agus fuair sé bás. D'imthigh an mháthair ag an sagart agus d'innis sí dócaidé tharluigh. Tháinig an sagart agus bhí dhá easbol leis. Chuaigh siad ar a n-glúine ag taoibh an áit a rabh an gasúr marbh, agus thoisigh siad a urnaighe acht ní dheachaidh an sagart ar a ghlúine an t-am seo ar chor ar bith.
Bhí an dá easbol ar a n-glúine ag urnaighe acht ní rabh siad ábalta an gasúr a dhéanamh beo. Acht nuair a bhfaide leis an t-sagart a bhí siad, gan an gasúr a dhéanamh beo. Dubhairt sé, lucht an chreidimh lag, éirighidh amach as seo. Agus d'éirigh.

a dhearbhrathair caite ar an talamh agus bhí sé iongantach buadhartha. D'amharc sé suas ins an creann agus chonnaic sé an gasúr. An tusa a mharbh mo dhearbhrathair? Is mé, ars an gasúr. Go n-uas ar an talamh go n-íosfadh mé thú. Nuair a bhí an gasúr ar an talamh thug an fathach iarraidh air, acht streall an gasúr an cionn dó. Thug an gasúr leis an t-eallach na bhaile ach níor innis sé gur mharbh sé fathach eile. Ar maidin lá thar na bhárach dubhairt an maighistir nár mhothuig sé ach búire amháin aréir. Níor leig an gasúr a dhath air féin. Rinne sé réidh. Thug sé leis an t-eallach agus chuaidh isteach ins an coillidh. Ní rabh sé i bhfad nuair chonnaic sé an fathach ag teacht. Léim sé suas ins an creann. Chonnaic an fathach é. "Goitse anuas" ars an fathach. Chaith an gasúr an claidheamh air agus mharbh sé é. Chuaidh sé giota eile frí an coillidh agus chonnaic sé caisleán. Chuaidh sé isteach ann agus bhí sé lán ór. Chuaidh sé na bhaile chuig an maighistir agus thug sé go bhfacaidh sé é. Cúpla lá ina dhiaidh seo phósadh nighean an mhaighistir agus an buachaill agus bhí siad ina gcomhnuidhe ins an caislean ní ba mhó.

a dhearbhrathair caite ar an talamh agus bhí sé iongantach buadhartha. D'amharc sé suas ins an creann agus chonnaic sé an gasúr. An tusa a mharbh mo dhearbhrathair? Is mé, ars an gasúr. Go n-uas ar an talamh go n-íosfadh mé thú. Nuair a bhí an gasúr ar an talamh thug an fathach iarraidh air, acht streall an gasúr an cionn dó. Thug an gasúr leis an t-eallach na bhaile ach níor innis sé gur mharbh sé fathach eile. Ar maidin lá thar na bhárach dubhairt an maighistir nár mhothuig sé ach búire amháin aréir. Níor leig an gasúr a dhath air féin. Rinne sé réidh. Thug sé leis an t-eallach agus chuaidh isteach ins an coillidh. Ní rabh sé i bhfad nuair chonnaic sé an fathach ag teacht. Léim sé suas ins an creann. Chonnaic an fathach é. "Goitse anuas" ars an fathach. Chaith an gasúr an claidheamh air agus mharbh sé é. Chuaidh sé giota eile frí an coillidh agus chonnaic sé caisleán. Chuaidh sé isteach ann agus bhí sé lán ór.

ag fanacht leis an gasúr, tháinig sé aníos an bealach mór agus an t-eallach leis. Chuir sé isteach san bhoitheach iad agus tháinig isteach chun an toigh, thug an maighistir a sháith dó le h-ithe. Chuir ceist air goidé mar d'éirigh leis indiu. D'éirigh liom go maith,arsa an gasúr, ach níor innis sé gur mharbh sé an fathach.
Tamall ina dhiaidh seo bhligh an maighistir an eallach agus bhí neart bainne aca. Dubhairt an maighistir leis an gasúr ná blighe fathach ar bith indiu iad. "Níor blighe", ars an gasúr.
Ar an dó déag a chlog gach aon oidhche déanfaidh na fathaigh trí bhúire uathfásach a scartughadh achan duine. Ar maidin lá thar na bhárach, dubhairt an maighistir nár mhothuig sé ach dhá bhúire aréir agus go rabh rud éiginteacht cearr. Níor leig an gasúr a dhath air féin. Rinne sé a bhreicfeasta agus d'imthigh sé féin agus an eallach isteach san choillidh. Ní rabh sé a bhfad go bhfacaidh sé an fathach ag tarraingt air, léim sé i gcionn de na crainn agus bhí an claidheamh aige. Chonnaic an fathach ceann

ag fanacht leis an gasúr, tháinig sé aníos an bealach mór agus an t-eallach leis. Chuir sé isteach san bhoitheach iad agus tháinig isteach chun an toigh, thug an maighistir a sháith dó le h-ithe. Chuir ceist air goidé mar d'éirigh leis indiu. D'éirigh liom go maith,arsa an gasúr, ach níor innis sé gur mharbh sé an fathach.
Tamall ina dhiaidh seo bhligh an maighistir an eallach agus bhí neart bainne aca. Dubhairt an maighistir leis an gasúr ná blighe fathach ar bith indiu iad. "Níor blighe", ars an gasúr.
Ar an dó déag a chlog gach aon oidhche déanfaidh na fathaigh trí bhúire uathfásach a scartughadh achan duine. Ar maidin lá thar na bhárach, dubhairt an maighistir nár mhothuig sé ach dhá bhúire aréir agus go rabh rud éiginteacht cearr. Níor leig an gasúr a dhath air féin. Rinne sé a bhreicfeasta agus d'imthigh sé féin agus an eallach isteach san choillidh. Ní rabh sé a bhfad go bhfacaidh sé an fathach ag tarraingt air

buistéoir. Ní mharbheochaid an buisteór an tarbh, ní ólfaidh an tarbh an t-uisge, ní bhaithfidh an teine, ní dhóighfidh an teine an bata, ní bhuailfidh an bata an madadh, ní chuirfidh an madadh an mhuc thar an chlaidhe agus ní bhfuighidh mise na bhaile anocht.
Annsin casadh rópa uirthi agus d'iarr sí ar an rópa an buisteóir a chrochaidh acht dubhairt an rópa nach gcrochadh. Ní chrochaidh an rópa an buisteóir, ní mharbheochaidh an buisteóir an tarbh, ní ólfaidh an tarbh an t-uisge, ní bhaithfidh an t-uisge an teine, ní dhóighfidh an teine an bata, ní bhuailffdh an bata an madadh ní cuirfidh an madadh an mhuc na bhaile. Annsin casadh luchóg uirthi agus d'iarr sí ar an luchóg an rópa a ghearradh, acht ní ghearrfadh. Ní ghearrfadh an luchóg an rópa agus rl.
Casadh cat uirthi agus d'iarr sí air an luchóg a mharbhadh, acht ní mharbheochadh. Ní mharbheochadh an cat an luchóg gan bainne. Annsin casadh bó uirthi agus d'iarr sí bainne ar an bhó, acht ní thabharfadh an bhó bainne díthe gan féar. Chuaidh sí giota eile agus chonnaic sí fir ag obair i gcuibhreann agus d'iarr sí féar ortha agus fuar sí cuid agus thug de'n bhó le n-ithe. Bhain sí baine de'n bhó agus thug de'n chat é. Annsin d'imthigh an cat i ndiaidh an luchóg i ndiaidh an rópa, an rópa i ndiaidh an bhuisteóir, an bhuisteoir i ndiaidh an tairbh i ndiaidh an uisge, an t-uisge i ndiaidh na teine, an teine i ndiaidh an bhata, an bata i ndiaidh an mhadadh i ndiaidh

Bhí fear agus bean ann. Bhí gasúr beag amháin aca. Nuair a bhí an gasúr dhá bhliadhain déag, fuair a mháthair bás.
Pós an t-athair arís agus bhí an bhean na leas mháthair ag an gasúr agus bhí sí iongantach olc dó. Lá amháin ars an gasúr leis féin imtheochaidh mé liom

mhór ceist air, goidé a bhí sé a dhéanamh ins an bhaile. Dubhairt seisean go rabh sé ag dul chun na Flaitheas, agus mar bhí dúil aige, go leigfeadh sé eisean isteach. Tháinig an fear amach agus leig an fear eile isteach. D'imthigh an fear eile leis na bhaile.
Nuair a tháinig na fir a bhí istoig amach, thug siad leo an mála agus chaith siad amach ins an fhairrge é.
Lá thar na bhárach bhí siad ag dul thart an bealach mór. Chonnaic siad an chéad fhear ag coimead caorach. Dubhairt siad nach rabh maith ar bith a bheith leis go rabh sé ábalta fághail amach is gach uile rud.

mhór ceist air, goidé a bhí sé a dhéanamh ins an bhaile. Dubhairt seisean go rabh sé ag dul chun na Flaitheas, agus mar a bhí dúil aige, go leigfeadh sé eisean isteach. Tháinig an fear amach agus leig an fear eile isteach. Tháinig an fear amach agus leig an fear eile isteach. D'imthigh an fear eile leis na bhaile.
Nuair a tháinig na fir a bhí istoigh amach, thug siad leo an mála, agus chaith siad amach ins an fhairige é.
Lá thar na bhárach bhí siad ag dul thart an bealach mór. Chonnaic siad an chéad fhear ag coimead caorach. Dubhairt siad nach rabh maith ar bith a bheith leis go rabh sé ábalta fághail amach is gach uile rud.

Bhí fear amaideach agus fear críonna ag siubhal an bheallaigh mhóir lá amháin. Dubhairt an fear amaideach leis an fhear chríonna. Caidé cinéal leabaidh a mbíonn tú do luighe uirthi. Dubhairt an fear críonna gur leabaidh chluimhrigh. Chuir an fear amaideach ceist air an bhfuil sé deas a bheith do luighe ar leabaidh chluimhrigh. Dubhairt an fear críonna nach rabh sé na luighe ar leabaidh ariamh comh deas léithe.
Lá amháin bhí an fear aimaideach ag siubhal amuigh ar an bhealach mhór agus casadh cleite air. Bhí luthghair mhór air, agus thug sé leis na bhaile í. Nuair a chuaidh sé na bhaile, d'fhág sé an cleite na luighe ar an urlár agus luighe sé air.
Nuair a d'éirigh sé ar maidin, bhí a chuid cnámha uilig nimhneach. Dubhairt sé is maith mar tá an mhuinntir a bhíos na luighe ar na céadtaí. Mise nach rabh na luighe ach ar

an mhuic. Annsin chuaidh an mhuc thar an chlaidhe do'n mhnaoi agus fuair sí na bhaile roimh an oidhche.

Bhí bean ann uair amháin agus fuair sí nóta punnta caillte agus chuaidh sí i n-aoinigh gur cheannaigh sí muc bheag. Ar theacht chun na bhaile díthe bhí claidhe le tastáil aici agus ní rachadh an mhuc niósfuide díthe. Annsin casadh madadh uirthi agus dubhairt sí, a mhadaidh, a mhadaidh bain greim as an mhuc agus cuir thar an chlaidhe dom í. Ní chuirfidh arsa an madadh. Annsin casadh bata uirthi agus d'iarr sí ar an bhata an mhuc a chuir thar an claidhe díthe. Ní chuirfidh arsa an bata.
Annsin chuaidh sí giota eile agus chasadh teine uirthi, a theine, a theine dóigh an bata seo arsa sise. Ní dhóighfidh arsa an teine. Ní dóighfidh an teine an bata, agus ní cuirfidh an madadh an mhuc thar an chlaidhe, agus ní bhfuighidh mise na bhaile anocht. Annsin chuaidh sí giota eile agus chonnaic sí poll uisge agus d'iarr sí ar an uisge an teine a bhaitheadh. Ní bhaithfidh ars' an t-uisge. Ní bhaithfidh an t-uisge an teine agus ní dhóighfidh an teine an bata, ní buailfidh an bata an madadh agus ní chuirfidh an madadh an mhuc thar an chlaidhe agus ní bhfuighidh mise na bhaile anocht.
Annsin chasadh tarbh uirthi agus d'iarr sí ar an tarbh an uisge a ól, ní ólfaidh arsa 'n tarbh. Ní ólfaidh an tarbh an t-uisge, ní bhaithfidh an tuisce an teine, ní dhóighfidh an teine an bata, ní buailfidh an bata an madadh, agus ní cuirfidh an madadh an mhuc thar an chlaidhe agus ní bhfuighidh mise na bhaile anocht. Annsin casadh buistéir uirthi agus d'iarr sí air an tarbh a mharbhadh. Ní marbhochaidh arsa

Bhí fear agus bean ann agus bhí bó aca. Bhí féar ag fás thuas i mullach an tighe. Ní rabh fhios aca caidé an dóigh a mbainfeadh siad an féar. D'iarr an bhean air an bhó a chur suas ar an teach agus go n-íosfadh sí an féar. Dubhairt an fear gurbh 'é sin an dóigh a b'fearr.
Tráthnóna amháin thoisigh an fear ag cur suas na bhó ar mhullach an tigh, acht ní rabh sé ábalta í a chur suas. Bhí an bhean ag coimead air agus d'iarr sí air leigint dí. Tháinig bean thart agus chuir sí ceist air caidé a bhí sé a dhéanamh. Dubhairt seisean go rabh sé ag iarraidh an bhó a chur suas ar an teach. D'iarr sise air gan a bheith leath comh h-amaideach agus a bhí sé.
D'iarr sí air corrán a thabhairt leis agus an féar a bhaint agus é a chaiteamh anuas ag an bhó. Rinne an fear mar a h-iarradh air. Thug sé leis an corrán agus chuaidh sé suas ar an teach, bhain an féar agus chaith annuas ag an bhó é.
Bhí an fear an bhuidheach dí ná shábháil sí cuid mhór oibre dó. Ní smaointeochadh an fear seo corrán a thabhairt leis, leis an fhéar a bhaint.

Bhí madadh ruadh agus gabhar ag siubhal thart lá amháin agus bhí sé iongantach te. Bhí tart ortha agus dubhairt an madadh ruadh leis an ghabhar go siubhalfadh siad leo go bhfeicfeadh siad an bhfuigheadh siad uisge ar bith. Shiubhal siad leo go dtáinig siad go dtí thobar uisge a bhí thios faoi an talamh. Chuaidh siad síos agus d'ól siad a sáit.
Nuair a bhí a sáit ólta aca d'amharc siad suas agus bhí sé iongantach árd agus ní rabh fhios aca caidé a dhéanfadh siad. Smaointigh an madadh ruadh go rachadh seisean suas ar dhruim an ghabhair agus d'iarr sé ar ghabhar a dhá chois achur suas ar an bhalla agus go rachadh seisean suas ar a dhruim. Rinne an gabhar mar h-iarradh air.
Chuir sé a dhá chos suas ar a dhruim. Dubhairt an madadh ruadh leis an ghabhar go bhfuighadh sé greim dhá adharc air agus go dtabharfadh sé aníos é. Nuair a chuaidh an madadh ruadh amach shuas ar bharr, shiubhal sé leis thart agus nuair a b'fhada leis an ghabhar nach rabh sé ag dul a thabhairt suas, chuir sé ceist air nach rabh sé ag dul a sheasamh do na ghealltanas. A amadáin bocht arsa an madadh ruadh dá mbéadh oiread céille agat agus tá de fhéasóg ort ní bhéadh tú thíos annsin anois.

Bhí fear agus bean ann aon uair amháin agus bhí seirbhiseach a dhith ortha. Bhí triúr girrseach ag cuartughadh oibre, agus tháinig siad go dtí an teach. Ní rabh fhios aca cia aca bean a choinneochadh siad.
Nuair a bhí siad ag tarraingt ar an teach. Dubhairt an fear go rabh fhios aige cia aca bean a choinneochadh sé. Chaith sé scuab ar an t-sráid ag taobh an dorais, agus chuaidh sé isteach, agus d'amharc sé amach ar an fhuinneoig.
Tháinig an chéad ghirrseach acus chaith sí an sguab ar shiubhal. Dubhairt an fear nach ndéanfadh sí sin gnoithe, nó go mbeadh sí fallsa. Tháinig an dara bean agus léim sí trasna an sguaib. Dubhairt an fear nach ndéanfadh sí sin gnoithe, go léimfeadh sí thar a cuid oibre.
Tháinig an tríomhadh bean agus thóg sí an sguab agus d'fág sí i gcoirnéal go cúramach í. Dubhairt an fear gur sin an bhean a choinneochadh siad, agus choinnigh siad í.

bith ann acht cloch amháin a bhí i n-áit an toigh agus d'imthigh sé leis i mbéal a chinn.

Bhí bean agus fear ann agus bhí madadh aca. Dubhairt an bhean leis an fhear go gcaithfeadh sé a dhul amach na chnuic a amharc ar na caoirigh. D'imthigh an fear agus an madadh agus bhí siad ag cuartughadh leo agus tháinig an oidhche ortha agus shuidh siad síos ar an talamh. Bhí siad tuirseach agus bhí an fear go tuirseach sin gur thuit sé ina chodladh.
Nuair a mhusgail sé arís ní raibh fhios aige caidé a bhí contráilte leis. Ní rabh éadach ar bith air agus shíl sé nach rabh sé ina chodladh acht seachtmhain. Chonnaic sé sean chóta giota taobh thall dó. Cuaidh sé anonn agus chuir sé air é. Shiubhal sé leis annsin ag tarraingt ar an bhaile agus chasadh seanbhean air agus chuir sé ceist air caidé tháinig air. D'innis seiseann dí agus chuir sé ceist uirthi cá fhad a bhí sé ina chodladh. Dubhairt sise go rabh sé ina chodladh céad agus fiche bliadhain, agus bhí iongantas ar an fhear.
Dubhairt sé go rabh ocras air. D'iarr an bhean air a dhul léithe-se na bhaile agus go dtabharfadh sí a chuid dó. Bhí lúthgháir mhór air agus d'imthigh sé léithe na bhaile. Nuair a shroich siad an baile, rinne an bhean réidh biadh dó agus d'ith sé é agus bhí sé buidheach dí.
Dubhairt sé go gcaithfeadh sé a imtheacht go dtí a theach féin agus d'iarr sé ar an bhean an bhealach a thaisbéan dó. Taisbéan an bhean an bhealach dó agus d'imthigh sé go dtí an teach, ní rabh rud ar

a bfheárr agus a badh áirde 'san díoghóise.
Dóigheadh an séipéal a bhí 'san pharóiste roimh ré, teach beag ceann tuighe, san bhliadhain 1858, acht ní bhuaras amach ariamh caidé badh siocair de. Is dóiche gurab é taisme ná faillighe a badh chionntuighe leis.
Bhí an Bun Beag iongantach Gallda 'san am - agus leoga go fóill i gcúrsa na teangan - agus bhí buachaill siopa, i siopa mór an Bhun Bhig, darbh ainm "Johnnie Beattie" agus bhí cuid de na daoinibh ag cur síos gurab é a chur teach an phobail ar theine. D'imthigh sé amach as an Bhun Bheag ins an am agus creidim gurab é sin an fath ina rabhthar ag fágail an mhilleáin air. Measaim nach rabh a' dhath ag "Johnnie" bocht le déanamh leis gidh go rabh sé ina Gall Dhubh agus é anuas go mór ar na Catoilicighibh.
Tá cunntas eile fá dtaoibh de'n dóigheadh seo, agus is í baramhail an iomad daoine gurab é mar seo a thárlaigh sé.
Roimh seo phosaidh na lánamhna ins an oidhche agus rachadh na cóisirí uilig chun an tséipéal leis an lánamhain. Cruinneóchadh an t-aos óg nach rabh cuireadh ar bith aca go teach an phobail fosta leis an phosadh a fheiceáil, ná bhí na daoine iongantach bunadhasach 'san am, agus dhéanfadh siad an lánamhna a chuideachtughadh chun an bhaile.
Bhí gléachas i dteach an phobail, ceann gan fána, agus rachadh an mhuinntear míofháilteach seo suas air agus d'fhanóchadh siad annsin go mbeadh gach rud thart.

Ins an tsean am, bhí Gaoth Dobhair agus Cloch Cheann Fhaolaidh ina bparóiste amháin darbh ainm Tulacha Bigli.
Rinneadh dhá pharóiste de Thulacha Bigli i dtús na haoise seo a chuaidh thart _ 1800, .I. Tulacha Bigli Thoir (Cloch Cheann Fhaolaidh) agus Tulacha Bigli Thiar (Gaoth Dobhair).
Nuair a bhí sagart paróiste Ghaoth Dobhair ar tí séipéal a thógáil ní thabhairfeadh an Tighearna Hill áit ar bith dó diombainte de ghleanntan garbh na brághaid ina rabh abha bheag ná sruthán ag rith fríd agus bhí an lán mara ag teacht isteach suas glan díreach go dtí an áit seo. Nuair a chastaí an lán mara ar an abhainn i n-am tuile bheadh an gleanntán seo mar bheadh loch mhór ann, bhí seo do-sheachanta as siocair go rabh an talamh beagnach cothrom leis an fhairrge. Is í seo an áit a thairg an tighearna do 'n sagart, ná mheas se ná' r bhféidir teach pobail a chur suas innti. Glacadh ná fágadh an sagart an áit seo anois ní rabh áit ar bith eile le fagháil aige ón tighearna.
Cibe's ar bith tógadh an séipéal ar dhá thaobh na habha agus rinneadh áirse droichid faoi an urlár ar an sgiathán thiar de, agus bhí an abha ag sileadh fríd go dtí tar éis na tuile 'san bhliadhan 1880.
Bhí cuid mhór trioblóide ag glannadh amach na h-áite, mar nach rabh a' dhath ann acht creag amháin uilig. Ghlac sé an iomad púdair, agus muir[?], acht fuaras a bhuaidh agus tógadh séipéal breágh árd, ar cheann de'n na toigtibh

Ins an tsean am, bhí Gaoth Dobhair agus Cloch Cheann Fhaolaidh ian bparóiste amháin darbh ainm Tulacha Bigli.
Rinneadh dhá pharóiste de Thulacha Bigli i dtús na haoise seo a chuaidh thart _ 1800, .I. Tulacha Bigli Thoir (Cloch Cheann Fhaolaidh) agus Tulacha Bigli Thiar (Gaoth Dobhair).
Nuair a bhí sagart paróiste Ghaoth Dobhair ar tí séipéal a thógáil ní thabhairfeadh an Tighearna Hill áit ar bith dó diombainte de ghleanntan garbh na brághaid ina rabh abha bheag ná sruthán ag rith fríd agus bhí an lán mara ag teacht isteach suas glan díreach go dtí an áit seo. Nuair a chastaí an lán mara ar an abhainn i n-am tuile bheadh an gleanntán seo mar bheadh loch mhór ann, bhí seo do-sheachanta as siocair go rabh an talamh beagnach cothrom leis an fhairrge. Is í seo an áit a thairg an tighearna do 'n sagart, ná mheas se ná' r bhféidir teach pobail a chur suas innti. Glacadh ná fágadh an sagart an áit seo anois ní rabh áit ar bith eile le fagháil aige ón tighearna.
Cibe's ar bith tógadh an séipéal ar dhá thaobh na habha agus rinneadh áirse droichid faoi an urlár ar an sgiathán thiar de, agus bhí an abha ag sileadh fríd go dtí tar éis na tuile 'san bhliadhan 1880.
Bhí cuid mhór trioblóide ag glannadh amach na h-áite, mar nach rabh a' dhath ann acht creag amháin uilig. Ghlac sé an iomad púdair, agus muir[?], acht fuaras a bhuaidh agus tógadh séipéal breágh árd, ar cheann de'n na toigtibh

Mar chuaidh mise thríd chuibhreann chruithneachta thóg mé síghinteacht a dtiocfadh liom a ithe: Ní fuil, feoil, ná cnámha é, agus d'fhág mé annsin é gur imthigh sé uaidh féin. Fr: uibh a bhí ar neid.
Caidé an rud atá níos doimhne ná'n fhairrge. Fr:Méaracán táilliúra.
An rud is úsáidighe 'san teach is dó is lugha a shíltear. Fr: Éadach garbh ná ceirt.

Droichead ar loch gan maide gan cloch. Fr: oidhreóg.
Tá sé 'san mhóinfhéar agus ní athruighthear é,
Tá sé 'san abhainn agus ní bháidhthear é;
Tá sé 'san tsiopa agus ní dhíoltar é.
Fr: An Ghrian.

sise seo d'iarr sí air an chomhla a thabhairt leis giota eile nuair a thug sé leis an fhaid sin í. Nuair a chuaidh siad giota fada d'éirigh siad tuirseach agus chuaidh siad suas ar chrann le na sgíste a dhéanamh.
Bhí siad tamall suas ansin nuair a tháinig sgaifte fear thart agus shuidh siad ag bun an chrann. Droch dhaoine a bhí ins na fir seo agus bhí mórán airgid aca. Thosaigh siad a chunntas an airgid. Chaith an fear a bhí shuas ins an crann an chomhla anuas agus mar gur shíl na fir a bhí ag bun an chrainn go rabh an domhan ag tuitim ortha, do sganruigh siad agus d'imthigh siad ag rith. Annsin tháinig an bheirt a bhí suas 'san chrann anuas agus fuair siad an t-airgead uilig. Chuaidh siad 'na bhaile agus bhí siad breágh saidhbhir ón lá sin amach.

mharbhadh.
Bhí an bhean seo iongantach olc dí agus ní leigfeadh sí dí a h-urnuighthe a rádh maidin ar bith. Acht nuair a bheadh an ghirrseach seo ag déanamh tinnthireachta an toighe, ní stadfadh sí acht ag síor radh an urnuighe (ná na h-urnuighthe) a d'fhoghluim a máthair dí nuair a bhí sí beag.
Nuair a chuaidh an ghirrseach a luighe an oidhche sin agus nuair a mheas an bhean go rabh sí ina codhladh, d'iarr sí ar an mhac a badh sine a dhul go dtí an leaba agus í a mharbhadh.
Ní luaithe a d'fhosgail sé an doras ná chonnaic sé aingeal, agus claidheamh agus solas aige ag siubhal aníos agus síos ag taobh na leabtha. Tháinig eagla air agus d'imthigh sé agus d'innis sé do na mháthair é.
D'iarr an mháthair ar an dara mac í a mharbhadh acht nuair a d'fhosgail seisean an doras chonnaic sé dhá aingeal agus claidheamh agus solus i láimh ceachtar aca. Sgannruigh seisean fosta agus d'innis sé do na mháthair caidé thárlaidh.
D'iarr sí ar an tríomhadh mac a dhul agus í a mharbhadh agus nuair a d'amharc seisean ag taobh na leabtha, chonnaic sé trí aingeal (trí haingle) agus claidheamh agus solus i láimh gach aingeal aca, agus iad ag siubhal ag taobh na leabtha. Tháinig eagla airsean fosta, agus d'imthigh sé agus d'innis do na mháthair caidé a chonnaic sé.
Sin mar shábháil an urnuighe ar an bhás í.

Bhí bean ann fad ó shoin agus bhí triúr mac aici. Rinne sí seirbhíseach girrsighe a fhastódh. Dílleachta a bhí innti agus bhí a hathair agus a máthair marbh. Bhí sí ina comhnuidhe i dteach ina rabh fear amháin ann, agus rinne seisean í a fhastódh ar feadh deich mbliana leis an mhnaoi seo. Nuair a bheadh na deich mbliana thuas bhí suim áirithe airgid le fágháil aici.
Bhí go maith agus ní rabh go holc go rabh na deich mbliana istoigh, agus ní rabh an t-airgead le fágháil ag an girrsigh. Smaointigh an bhean seo nach rabh airgead ar bith aici le tabhairt dí agus gur mhaith an cleas í a

nuair a chualaidh an mháthair gurab é a mac a bhí ann bhí lúthghair mhór uirthi, acht nuair a d'innis an t-athair dí gurab é an gaduidhe is mó ar an domhain é bhí brón mór uirthi.
Is fearr duit imtheacht arsa'n t-athar ná tá fear uasal thuas annsin agus scaoilfidh sé tú má chluineann sé gurab é gaduidhe atá ionnan.
Chuaidh an t-athair chuig an fear uasal agus d'innis sé an sgéal dó. Sgaoil sé an gaduidhe agus bhí an t-athair agus an mháthair iongantach buadhartha ó shin amach.

Bhí fear agus bean ann fad ó shoin. Bhí mac amháin aca agus d'imthigh sé leis a shaothrughadh a chodach agus ní rabh fhios aca cá rabh sé. Lá amháin bhí an t-athair amuigh 'san gharrdhadh agus chonnaic sé cóiste ag tarraingt air agus tháinig fear amach as agus thoisigh sé a chaint leis.
Bhí cuid mhór crann ins an gharrdhadh agus bhí crann amháin cam ann. Chuir an fear ceist ar an t-seanduine cad chuige ina rabh an crann sin cam. Tá ar seisean níor cheangail mé suas díreach é nuair a bhí sé ag fás ina óige.
Chuir fear an chóiste ceist air, an rabh teaghlach ar bith aige. Dubhairt seiseann go rabh mac amháin aige acht gur imthigh sé leis i mbéal a chinn agus ná'r chuala sé iomrádh ar bith níos mó air.
I n-aithneóchtha an mac sin dá bhfeictheá é. Dubhairt sé nach n-athneóchadh acht go rabh ball amháin ar láimh a mhic agus is cuma cia'n áit ina bhfeicfeadh sé é go n-aithneochadh sé é.
Bhain fear an chóiste de a chóta agus ar seiseann, "an é sin an ball a bhí ar do mhac"? "Sin an cineál marc a bhí air", arsa'n fear.
Is mé do mhac agus agus is mé an gaduidhe is mó ar an domhan. Nuair a chualaidh an t-athair seo bhí sé iongantach buadhartha.
D'iarr sé air a theacht leis go dtí an teach agus

Bhí gasúr as ceanntar an Toir ar fastódh ar an Lagan leithchéad bhliadhain ó shoin anois agus ní rabh aon fhocal amháin Béarla aige.
Rinne sé fastódh ar aonach an t-Srath-Bháin i mí na Bealtaine, agus lá thar na bharach nuair a d'éirigh sé ar maidin d'iarr an maighistir air an boitheach a chartughadh.
Thug sé leis an barra-rotha agus gabhal agus thoisigh sé a d'obair go dian dícheallach. Ní rabh sé i bhfad ag obair go dtáinig an maighistir chun an bhoithighe go bhfeicfeadh sé caidé an seórt oibridhe é. Thaitin an gasúr go mór leis agus dubhairt se "good". Fá cheann tamaill eile dubhairt sé"good" ath-uair. Níor leig an gasúr a' dhath air féin aindeoin go rabh sé míshásta leis. 'San deireadh thionntuigh an maighistir ar a shálaibh ag imtheacht agus ag rádh le na linn "very good".
Ní thiocfadh leis an ghasúr seo a fhuiling níos fuide agus sháith sé síos an (grápa) gabhal go goirgeach 'san t-suinc agus dubhairt sé. Chuirfinn sé suas le "good" agus le dhá "good" acht dacha le"very good" dé ní chuirfeadh diabhal ifrinn suas leis".

Leath mé agus fuair mé é, shuidh mé agus d'iarr mé é; an méid a fuair mé chaith mé uaim é agus an méid ná'r bhfuair choinnigh mé é.
Fr: Dealg.

Timthire beag ó theach go teach agus codlann sé amuigh 'san oidhche. Freagra: casán.
Bhí fidiléir i n-Éirinn agus dearbhráthair de ina phíobaire i n-Albain. An píobaire a bhí i n-Albain ní rabh dearbhráthair ar bith aige ina fidiléir i nÉirinn.
Fr: Deirbhshiúir de a bhí i nÉirinn.
Teidheann sé thart ar an teach, agus thart ar an teach agus codlann sé i gcoirnéal (i gcúinne) na cistineadh.
Fr: Sguab.
Cosa fada, mása goiride. ceann beag agus dhá shúil.
Fr: Maide briste.

Chuaidh an bhean suas agus sgairt sí, "tá an lios le teinidh". D'imthigh na mrá amach i mullach a chéile agus bhris siad na hadharca ag dul amach ar an doras daobhtha. Dhruid an bhean an doras ina ndiaidh agus chuir sí bolta go maith air.
Tháinig siad tamall ina dhiaidh sin agus d'iarr iad a leigint isteach. Dubhairt an bhean "nach leigfeadh". Dubhairt siad-san go gcaithfeadh siad fágháil isteach, ná go rabh an stól ar chúl a chinn. Dubhairt sise nach rabh, ag imtheacht agus a thógáil. Bhí siad ag beicfidhe agus sgairtigh ag an doras gur sgairt an coileach ar maidin.

Bhí beanag sníomh barraigh Oidhche Shamhna amháin i ndiaidh an mheadhoin oidhche. Tháinig bean isteach ina rabh adharc uirthi agus d'iarr rollóg go dteidheadh sí a chuidiughadh agus fuair. Tamall ina dhiaidh sin tháinig bean isteach ina rabh dhá adhairc uirthi agus d'iarr rollóg go dteigheadh sí a chuidiughadh agus fuair. Bhí siad ag ag teacht isteach leo go dtáinig bean isteach ina rabh dhá adhairc déag uirthi agus badh í sin an maighistreas a bhí othha.
Nuair a bhí siad tamall istoigh dubhairt bean an dá adhairc déag, "an rabh smaointiughadh ar bith aici braon tae a dhéanamh reidh daobhtha". Maise adubhairt bean an toighe níl aon deór uisge istoigh. Bhál adubhairt a bhean eile annsin, tá tobar beag thíos annsin agus ní bheidh tú i bhfad ag tabhairt isteach braoin.
D'imhthig an bhean síos fá dhéin an uisge agus í iongantach sgannruighthe. Bhí fear ag an tobar roimpi agus dubhairt sé léithe, "tá sgaifte aca thuas agat". "Tá" arsa sise "agus níl fhios agam caidé a dhéanfas mé leo". Caidé a dhéanfas tú arsa seisean. Nuair a rachas tú suas sgairt go bhfuil an lios le theinidh, agus comh luath géar is gheobhas tú an bhean dheireannach aca amuigh druid an doras agus na leig isteach níos mó iad.

gur ag curtughadh an airgid a bhí sé agus bhéarfadh sé aníos leath-choróin anois agus leath-choróin arais go dtug sé na trí leath-choróin aníos. Chreid an fear eile é. Thug sé na trí scór punnta dó agus d'imthig sé chun an bhaile breagh sásta.
Lá thar na bhárach thug sé coirce dó agus shíl sé go mbéadh sé saidhbhir roimhe an oidhche, agus gach aon am a rachadh sé a chuartughadh ní bhfuigheadh sé airgead ar bith.
Cupla lá na dhiaidh sin chuaidh sé chuig an fear, chonnaic sé an bhean é ag teacht, agus dubhairt sí leis an fear go bhfuigheadh siad isteach i dtrioblóid fá dtaobh de. D'iarr sé uirthi gan eagla a bheith uirthi. Bhí siad i ndiaidh muc a mharbhadh, líon sé an sgráthóg lán fola agus chuir síos ar bhrollach na mná í agus d'iarr sé uirthi toiseacht a sgomhláir air agus go dtabharfeadh sé leis an sgian agus go mairfeadh sé í.
Nuair a tháinig an fear isteach thoisigh sise a sgomhláir air a fear féin cionnus a léithéad a dhéanamh. Thug

Bhí fear agus bean ann agus bhí capall aca acht bhí sé iongantach aosta agus ní rabh sé ábalta obair ar bith a dhéanamh agus bhí eagla ortha nach bhfuigheadh siad oirid airgead air as ceannochadh capall eile daobhtha. Bhí an fearr iongantach rógánta agus bhí eagla ar an bhean go nimireochadh sé feall agus go mbéidir go bhfuigheadh siad isteach i dtrioblóid fá dtaobh de.
Chuaidh sé chun an aonaigh leis. Tháinig fear go dtí é agus thairg sé punnta dó, dubhairt seisean nach ndíolfadh sé é go bhfuigheadh se trí scór punnta air na go bhfuil a shaidhbhreas déanta aige air agus go gcruthóchadh sé sin dó. Chuir sé isteach i stábla é agus gach uair a bhéarfadh sé coirce dó braitlín gheal a chur faoin tubán agus go rachaidh an coirce le anál an chapaill agus go rachadh sé a chur amach airgid.
Ligfidh muid dó anois leath uair agus nuair a philleas muid siad ar ais, beidh airgead amuigh aige, agus leag siad dó agus nuair a tháinig siad ar ais bhí trí leath-choróin ag maighistir an chapaill ina dhorn. Leig sé air féin

le mac an ríogh, agus bhí sí ins an bhaile ar an dó dheag a chlog. Nuair a tháinig an mháthair na bhaile, bhí sí féin agus a inghean ag caint ar an ghirrseach dheas a bhí ag an damhsa, agus níor leig an inghean eile a dhath uirthi féin.
An tríomhadh oidhche, d'imthigh an mháthair agus an ghirrseach eile ag an damhsa aríst, agus bhí an ghirrseach eile ina suidhe ag cois na teineadh go brónach mar bheadh sí gach oidhche.
Tháinig an mháthair aici arís agus thug sí éadach duithe ar bith eile. Thug sí bróga deasa gloine duithe fosta. Chuaidh sí ag an damhsa agus bhí sí ag damhsa le mac an ríogh an oidhche seo aríst. Bhí sé i ndiaidh an dó dhéag a chlog an oidhche sin nuair a thainig sí na bhaile. Chaill sí a bróg.
Lá thar na bhárach bhí mac an rí ag dul go bhfeicfeadh sé cia a chaill an bhróg, agus chuaidh sé go dtí an mháthair. Chuaidh an ghirrseach a chuir an bhróg uirthi, agus bhí sí ins an mhéid cheart aici.
D'iarr an mháthair agus a inghean maith- eamhnas ar an ghirrseach agus pósadh í féin agus mac an ríogh.

Tháinig bean isteach ar pholl na h-eochrach agus sgannruighe sí an ghirrseach, d'iarr an bhean uirthi gan eagla a bheith uirthi, nach gur eise a máthair. Dubhairt sise go rabh sí na suidhe go brónach leithe féin. Chuir a mháthair ceist uirthi, comh tuighe nach rabh sí ag an damhsa, agus dubhairt an ghirrseach nach rabh éadach ar bith aici le cuir uirthi.
Thug a máthair éadach deas agus bróga duithe agus d'iarr sí uirthi dul ag an damhsa, agus a bheith ins an bhaile ar an dó dhéag a chlog. D'imthigh sí ag an damhsa agus bhí sí ag damhsa le mac an riogh.
Nuair a bhí sé an dó dhéag a chlog, d'imthigh sí na bhaile, agus nuair a tháinig an mháthair agus an ghirrseach na bhaile, bhí siad ag cainnt ar an ghirrseach deas a bhí ag an damhsa. Níor leig an ghirrseach eile a dhath uirthi féin fá dtaoibh de ghach ar bith.
An dara oidhche chuaidh an mhathair agus an ghirrseach ag an damhsa arís. Bhí an ghirrseach ina suidhe ag cois na teineadh, agus í go brónach, agus tháinig an mháthair aici arís. Thug sí éadach dhá uair comh deas duithe agus thug sí duithe ar tús. D'imthigh an ghirrseach ag an damhsa an dara oidhche, agus bhí sí ag damhsa

Bhí fear agus bean ann aon uair amháin agus bhí inghean aca. Fuair an mháthair bás agus phós an t-athair arís.
Bhí inghean aca, agus nuair a d'éirigh an ghirrseach mhór bhí an mháthair iongantach mhaith duithe, agus bhí fuath aici ar an chéad inghean.
Ní thabhairfeadh sí éadach ar bith duithe agus ní rabh uirthi acht sean éadach agus chaithfeadh sí luighe i gcois na teineadh. Caithfeadh sí an obair uilig a dhéanamh agus ní dhéanfadh siadsan a ghath acht a gcoirfeadh féin, agus bhéadh siad ag acht an damhsa.
Oidhche amháin, thug an rí cuireadh daobhtha a dhul ag damhsa a bhí aige. D'imthigh an mháthair agus a n-inghean ag an damhsa agus bhí an chéad inghean na suidhe ag cois na teineadh, agus í go buadhartha brónach.

chleite amháin, agus tá mo chnamha uilig nimhneach.

Bhí fear ann fad ó shoin agus bhí cluasa capall air. Níor mhaith leis duine ar bith fios a bheith aige air.
Bhí a chuid gruaige ag éirighe rófhada agus badh mhaith leis í a fhagháil gearrtha. Chuaidh sé chuig bearradóir lena chuid gruaige a fhagháil gearrtha.
Dubhairt sé leis an bhearradóir "má innsigheann tú go bhfuil cluasa capall ormsa do duine ar bith mairbhfidh mé tú". Dubhairt an bearradóir nach n-innseochadh.
D'éirigh an bearradóir tinn. Tháinig an dochtúir agus dubhairt sé leis go rabh rún éighinteacht nar mhaith leis innse do dhuine ar bith.
D'iarr an dochtúir air éirigh agus

Fear gan píopa fear gan sgíste.
Is olc an cú na fiú fead a dhéanamh air.
Ní la na gaoithe lá na scolb.
An té a bhuailtear ins an cheann bíonn an eagla air.
Is fearr cleas amhain maith ná lán mála de chleasanna gan mhaith.
Tús maith leath na h-oibre.
Ceannaigh sean rud agus bí gan aon rud.
Bíonn an fhírinne í féin searbh.
Cuir smacht ar do leanbh ina óige.
Glór mór i gceann beag.
Is maith an t-annlan an t-ocras.
An té nach mbíonn ciall aige bhéarfaidh an saoghal ciall do.
An té bhíos bréagach bíonn sé bradach.
Ná mol is ná cáin tú féin.

Droichead ar loch gan maide gan cloch.
Fr. Oidhreóg.
Goidé a chéad rud de'n bhuin a rachas isteach ar an doras.
Fr. A h-anal.
Thios annsin shíos tá an píosa beag deas. Ghluais an bhean uasal ag damhsa go deas. Ribinní glasa, hataí dearga.
Fr. Garradh blátha.

Chuaidh lacha dhubh agus lacha bhán suas na chnuic. D'fhan an lacha bhán thuas agus tháinig an lacha dhubh anuas.
Fr. Uibh.

tinne. Ní rabh fhios ag an mhnaoi goidé an chiall a bhí le seo. Lá amháin tháinig fear bocht isteach agus chuir sí ceist air an badh eisean fear na coise tinne agus dubhairt seisean gurab é agus thug sí an t-airgead uilig dó.
Nuair a tháinig an fear isteach an oidhche seo agus d'innis an bhean goidé rinne sí. Bhí sé ar mire leithe cionnas go dtearn sí a leithead.

Bhí fear ann fad ó shoin agus bhí sé ag obair amuigh gach aon lá agus ag deireadh na seachtmhaine, nuair a thigeadh sé chun an bhaile, bhéarfadh sé punt do na mnaoí agus deirfeadh sé leithe go rabh sin fá choinne na coise

Bhí fear ann fad ó shoin agus bhí sé ag obair amuigh gach aon lá, agus ag deireadh na seachtmhaine nuair a thigeadh sé chun an bhaile, bhéarfadh sé punt do na mnaoí agus deirfeadh sé leithe go rabh sin fá choinne na coise

a chur ar téad ins an pháirc.
Chuaidh sé siar fhad leis an fhear agus chuir ceist air cá toighe a rabh sé ag cur na bó ar téad annsin.
Mise fear de na daoine beaga arsa seisean agus thug muid linn dó bó nó bhí an bainne a dhith orainn agus d'fhág muid sean bheathach ina h-áit. Bhéarfaidh mé duit anois í agus beidh go leor bainne agaibh agus ní bhéidh sibh lá bocht go deo. Tháinig seo uilig isteach fíor agus bhí siad go saidhbhir ina dhiaidh sin.

Bhí bean ann fad ó shoin agus bhí mac amháin aici. Bhí bó mhór bhreac aca, agus bhí sí ar téad i bpáirc i gcúl an toighe. Bhí sí ag éirighe sean agus marbh siad í agus d'ith siad í.
Ach aon lá nuair a bhíodh an mac amuigh ar an chaoran tchifeadh an bhean cailín agus bó bhreac leithe a chur ar téad ins an pháirc i gcúl an toighe, agus bhí sí cinnte gur badh í a ceann féin a bhí ann. D'innis sí seo dó'n mhac agus lá amháin choimhead sé féin agus chonnaic sé fear agus bó bhreac leis

an bruach, agus bhí sean-bhean ina suidhe faoi an bhruach.
Deir na seandaoine go dtig leis na mná gearrfhiadh a dhéanamh daobhta féin maidín lá Bealtaine úire.

Deir na sean daoine go bhfuil droch adh ins na mná ruadha.

Bhí fear ag dul amach a sheilg maidín Bealtaine amháin agus bhí madadh leis.
Nuair a bhí sé giota maith ar shiubhal fríd an choillidh, chonnaic sé gearrfiadhach agus chur sé an madadh ann. Lean an madadh é, acht ní rabh sé ábalta greim a fhagháil air. Bhí an fear tuirseach agus shuidh sé síos a dhéanamh a sgíthiste ag bun crainn.
Nuair a bhí a sgíste déanta aige d'imthigh sé a sheilg arís agus chonnaic sé an gearrfiadh arís. Lean an madadh agus an fear é acht ní bhfuair siad greim air. Chonnaic an fear é ag dul isteach faoi bhruach,chuaidh sé go dtí

Deir na sean daoine go bhfuil droch adh ins na mná ruadha.Sgéal Pisreógach
Bhí fear ag dul amach a sheilg maidín (bealtaine) bealtaine amháin agus bhí madadh leis.Nuair a bhí sé giota maith ar shiubhal fríd an choillidh, chonnaic sé gearrfiadhach agus chur sé an madadh ann, lean an madadh é, acht ní rabh sé ábalta greim a fhagháil air. Bhí an fear tuirseach agus shuidh sé síos a déanamh a sgíthiste ag bun crainn.Nuair a bhí a sgíste déanta aige d'imthigh sé a sheilg arís agus chonnaic sé an gearrfiadh arís. Lean an madadh agus an fear é acht ní bhfuair siad greim air. Chonnaic an fear é ag dul isteach faoi bhruach, chuaidh sé go dtí

air, ca chuige a rabh sin aniar roimh, agus dubhairt an fear go rabh dhá oiread eagla air.
Dubhairt an fear, go gcaithfeadh sé a dhul leis go dtí loch a bhí ann. Chuaidh an fear leis, agus chuir sé ceist, cé é, agus d'innis an fear dó, gur bé eisean an diabhal, agus gan eisean a radh le duine ar bith airíst, nach rabh aird aige ar diabhal ifrinn. Léim an diabhal isteach ins an loch agus dhruid an loch suas uilig.

Bhí fear agus bean ann aon uair amháin, agus bhí an fear ag obair ar sean scol faoi cnoc. Ba ghnachach leis siubhal na bhaile gach aon oidhche, agus d'fhágfhadh sé an baile ar an cheathair a chlog ar maidin, fá choinne a bheith ar an faoi-chnoc gach aon mhaidin.
Is cosamhail gur innis sé do dhuine eiginteacht, nach rabh aird aige ar dhiabhal ifrinn. Bhí sin maith go leor, go dtí oiche amháin. Bhí sé ag teacht aniar, agus bhí seidhfinn cochan aniar roimh, acht níor shíl sé a dhath dó. An dara oidhche a bhí se ag teacht aniar, bhí mála olna aniar roimh. An tríomhadh oidhche, bhí sé ag teacht aniar, agus casadh gráineog- fhéir

air, acht níor shíl sé a dhath dhó.
An chéad oidhche eile a bhí sé ag teacht, casadh fear air, cia an áit a rabh sé ag dul, agus d'innis an fear dó.
Dubhairt sé go gcaithfeadh sé é a dhul leis, agus go gcaithfeadh sé é a thabhairt leis go dtí an fhairrge, nó go rabh uaigneas air. Chuir an fear ceist air, cad chuige a rabh seidhfinn cochan aniar roimh an chéad oidhche, agus dubhairt an fear go rabh an croidhe rud beag lag aige. Cá tuighe a rabh mála olna aniar roimhe an dara oidhche a bhí sé ag teacht agus dubhairt an fear go rabh an croidhe rud beag níos laige aige. Agus an tríomhadh oidhche a bhí mé ag teacht aniar, casadh gráineog- fhéir air, agus chuir sé ceist

Bhí fear agus bean ann aon uair amháin, agus bhí an fear ag obair ar sean scol faoi cnoc. Ba ghnachach leis siubhal na bhaile gach aon oidhche, agus d'fhágfhadh sé an baile ar an cheathair a chlog ar maidin, fá choinne a bheith ar an faoi-chnoc gach aon mhaidin.
Is cosamhail gur innis sé do dhuine eiginteacht, nach rabh aird aige ar dhiabhal ifrinn. Bhí sin maith go leor, go dtí oiche amháin. Bhí sé ag teacht aniar, agus bhí seidhfinn cochan aniar roimh, acht níor shíl sé a dhath dó. An dara oidhche a bhí se ag teacht aniar, bhí mála olna aniar roimh. An tríomhadh oidhche, bhí sé ag teacht aniar, agus casadh gráinneog fhéir

sé sásta. Dubhairt sé go rabh lá thar na bhárach cuireadh amach a d'obair é. Dubhairt an maighistir le na mnaoi go gcaitfidh sé rud éiginteacht a dhéanamh leis an ghasúr.
Dubhairt a bhean go rachadh sise amach go dtí an áit a rabh sé ag obair agus go sgairteidh sí "cucoo" trí huaire agus go bé sin lá Bealtaine agus go gcaitfidh sé dul na bhaile. Dubhairt an gasúr nach beith nach dtáinig an cuach go fóill agus nach dtáinig lá Bealtaine go fóill agus sgaoil sé an bhean agus chuir sé ceist ar a mhaightir ar rabh coraigh air agus bubhairt an fear go rabh cinnte.
Thug se leis sgian agus bhain an d'en fhear. Annsin thug an maighistir a tuarastal dó agus d'imthig sé chun an bhaile.

sé sásta. Dubhairt se go rabh lá thar na bhárach cuireadh amach a d'obair é. Dubhairt an maighistir le na mnaoi go gcaitfidh sé rud éiginteacht a dhéanamh leis an ghasúr.
Dubhairt a bhean go rachadh sise amach go dtí an áit a rabh sé ag obair agus go sgairteidh sí "cucoo" trí huaire agus go bé sin lá Bealtaine agus go gcaitfidh sisean dul na bhaile. Dubhairt an gasúr nach beith nach dtáinig an cuach go fóill agus nach dtáinig lá Bealtaine go fóill agus sgaoil sé an bhean agus chuir sé ceist ar a mhaightir ar rabh coraigh air agus bubhairt an fear go rabh cinnte.
Thug se leis sgian agus bhain an d'en fhear. Annsin thug an maighistir a tuarastal dó agus d'imthig sé chun an bhaile.

sé sásta. Dubhairt se go rabh lá thar na bhárach cuireadh amach a d'obair é. Dubhairt an maighistir le na mnaoi go gcaitfidh sé rud éiginteacht a dhéanamh leis an ghasúr.
Dubhairt a bhean go rachadh sise amach go dtí an áit a rabh sé ag obair agus go sgairteidh sí "cucoo" trí huaire agus go bé sin lá Bealtaine agus go gcaitfidh sisean dul na bhaile. Dubhairt an gasúr nach beith nach dtáinig an cuach go fóill agus nach dtáinig lá Bealtaine go fóill agus sgaoil sé an bhean agus chuir sé ceist ar a mhaightir ar rabh coraigh air agus bubhairt an fear go rabh cinnte.
Thug se leis sgian agus bhain an d'en fhear. Annsin thug an maighistir a tuarastal dó agus d'imthig sé chun an baile

agus chur na bhaile é. An dara lá tháinig a dhearbhráthair agus fuair sé fastodh agus cuireadh amach a bualadh fodhair é agus bhí ocras mór air. Ní bhfuair sísean ach an bidh céadna a fuair a dhearbhráthair agus ní rabh sé i bhfad go bhfacaidh sé capall ag teacht agus é ag ceannacht choirce. Dhíol an gasúr mála choirce agus fuair sé airgead mór air. Annsin d'imthigh sé chun an t-siopa agus cheannaigh sé biadh agus d'ith sé a sháith.
Cá rabh an biadh ite aige ar dóigh gur sgáirteadh isteach air chuig a chuid tae agus ní bhfuair sé acht brachán agus blathach.,D'innis an gasúr dó gur díol sé cuid de na chuid choirce. Chuir an gasúr ceist air a mhaighistir an rabh sé sásta. Dubhairt an maighistir go rabh. Bhí féasta mór le bheith aca lá thar na bhárach nuair a chualaidh an gasúr seo d'imthigh sé amach go dtí an bóitheach agus ghearr sé an sgeadamán na bolóige a bhí ann. Annsin tháinig sé isteach agus chuir sé ceist ar a mhaighistir an rabh

Bhí fear ann am amháin agus d'fhastodh sé gasúr. Badh é an margadh a bhí ann é a chuid a fhagháil go maith. Nuair a d'éirigh an gasúr ar maidín ní bhfuair se ach brachan agus bláthach agus cuireadh amach ag bualsdh coirce é. Bhí cruach mhór coirce buailte aige in am dinéara agus é iongantach tuirseach.
Sgáirt a mhaighistir isteach air chuig a dhinnéar agus ní bhfuair sé ach brachan agus bláthach. Nuair a bhí sé ite aige, cuireadh amach a bualadh coirce aríst é agus bhí sé ag obair leis go am tae agus sgairt a mhaighistir isteach air chuig a chuid tae agus fuair sé brachán agus bláthach arís agus chuir a mhaighistir ceist air an rabh sé sásta agus dubhairt an gasúr nach rabh agus dubhairt an maighistir duine a bith nach mbíonn sásta go gcaithidh an chluas bhaint de agus é a chur chun na bhaile.
Thug sé leis sgin agus bhain de an chluas

Bhí fear ann am amháin agus d'fhastodh sé gasúr. Badh é an margadh a bhí ann é a chuid a fhagháil go maith. Nuair a d'éirigh an gasúr ar maidín ní bhfuair se ach brachan agus bláthach agus cuireadh amach ag bualsdh coirce é. Bhí cruach mhór coirce buailte aige in am dinéara agus é iongantach tuirseach.
Sgáirt a mhaighistir isteach air chuig a dhinnéar agus ní bhfuair sé ach brachan agus bláthach. Nuair a bhí sé ite aige, cuireadh amach a bualadh coirce aríst é agus bhí sé ag obair leis go am tae agus sgairt a mhaighistir isteach air chuig a chuid tae agus fuair sé brachán agus bláthach arís agus chuir a mhaighistir ceist air an rabh sé sásta agus dubhairt an gasúr nach rabh agus dubhairt an maighistir duine a bith nach mbíonn sásta go gcaithidh an chluas bhaint de agus é a chur chun na bhaile.
Thug sé leis sgin agus bhain de an cluas

Bhí fear ann am amháin agus bhí beirt mac aige. Bhí aca dul isteach go Toraigh. Bhí an t-athair tonna meadhchain agus bhí an bheirt mac leath-thonna gach duine. Goidé an dóigh a rachadh siad isteach.
Ní rabh an bád ábalta a choineáil ach tonna.
Chuaidh an bheirt mhac a bhí leath-thonna isteach an chéad uair. Annsin nuair a bhí siad astoigh tháinig fear aca amach agus an bád leis, annsin chuaidh an t-athair isteach, agus tháinig an mac eile amach annsin agus an bheirt mhac isteach agus bhí an triúr istoigh annsin.

go Gaoth Dobhair ariamh.

agus chuaidh sé féin suas ar an chapall agus chuir sé an fear bocht ins an mhála thuas le thaoibh agus d'imthigh sé.
Ní dheachaidh se i bhfad gur chuir an dochtúir ceist air an deachaidh gasúr ar bith soir.
Dubhairt an gasúr go deachaidh cinnte agus d'iarr sé an dochtúir an mála a choinneáilt go dtí go bhfuigeadh sé an gasúr.
D'imthigh sé agus nuair a bhí sé amach as amharc an dochtúra d'imthigh sé leis 'na bhaile.
Bhí an fear bocht istoigh ins an mála agus dubhairt sé leis an dochtúir an fear bocht a chuir tú a chuartughadh go mb-féidir gurab é sin an gasúr a d'imthigh uait.
Leig an dochtúir amach an fear bocht a bhí ins an mála agus b'éigean dó an dochtúir imeacht na bhaile gan gasúr ar bith.
Tháinig an gasúr na bhaile agus deich bpúnta leis agus beathach bán agus badh é sin an céad bheathach bán a tháinig

agus an nigheann ina suidh ar an taobh eile.
Rinne an gasúr réidh a dhinnéar agus dubhairt se leis an mnaoi agus leis an n-inghean dá dtabharfadh siad cúig phunt gach duine aca dó go dtiocfadh leisean biseach a dhéanamh daobhtha. Thug siad sin dó agus d'imthigh an gasúr leis ar an chapall bán agus ní phill siad ní ba mhó.
D'imthigh se leis ar an bhealach mór agus air fear bhocht agus d'iarr se atharach éadaigh air. Dubhairt an fear bocht leis gan bheith ag magadh agus dubhairt an gasúr nach bheith ag magadh a bhí sé agus rinne siad seo..
Chuir an gasúr air éadach an ghasúir agus d'imthigh an beirt leobha ar an bheathach bán agus ní ndeachaidh sé i bhfad go dtáinig siad go dtí áit ina rabh aonach agus ní rabh siad i bhfad annsin go bhfacaidh siad an dochtúir ag tarraingt air.
Chuir sé an fear bocht isteach i mála

anall agus dubhairt sé ná dtiocfadh an mac anall go dtí go bhfeiceadh sé an fear ag dul anonn.
D'iarr an bhean ar an fhear a dhul anonn agus nuair a tháinig an mac an fear ag teacht. D'imthigh sé an méid a bhí ina chorp agus d'imthigh an fear i ndiaidh an mhic agus d'imthigh an bhean indhiaidh an fhir agus bhí siad uilig ar shiubhal agus d'ith an gasúr a sháith agus thug sé leis an beathach bán agus d'imthigh sé casadh air dochtúir. Chuir an dochtúir ceist air an rabh se ag dul at fástodh.
Dubhairt an gasúr go rabh sé ag dul ar fástodh agus dubhairt an dochtúir go rabh seisean ag dul a chuartúghadh seirbhiseach agus bubhairt an gasúr go rachadh seisean leis.
Dubhairt an dochtúir go rabh an bhean agus a nigheann ag éileadh le fada agus go dtiocfadh leis féin a dhinnéar a dhéanamh réidh agus tháinig sé fhad leis an teach. Bhí an mháthair ina suidhe thaobh amháin de'n teinidh

anall agus dubhairt sé ná dtiocfadh an mac anall go dtí go bhfeiceadh sé an fear ag dul anonn.
D'iarr an bhean ar an fhear a dhul anonn agus nuair a tháinig an mac an fear ag teacht. D'imthigh sé an méid a bhí ina chorp agus d'imthigh an fear i ndiaidh an mhic agus d'imthigh an bhean indhiaidh an fhir agus bhí siad uilig ar shiubhal agus d'ith an gasúr a sháith agus thug sé leis an beathach bán agus d'imthigh sé casadh air dochtúir. Chuir an dochtúir ceist air an rabh se ag dul at fástodh.
Dubhairt an gasúr go rabh sé ag dul ar fástodh agus dubhairt an dochtúir go rabh seisean ag dul a chuartúghadh seirbhiseach agus bubhairt an gasúr go rachadh seisean leis.
Dubhairt an dochtúir go rabh an bhean agus a nigheann ag éileadh le fada agus go dtiocfadh leis féin a dhinnéar a dhéanamh réidh agus tháinig sé fhad leis an teach. Bhí an mháthair ina suidhe thaobh amháin de'n

bheathach.
Dubhairt an gasúr gurab é sin grás a bhí aca ins bhaile. Dubhairt an maighistir gur cuma leisean.
Nuair a thainig am dinnéara tháinig an bhean amach agus an dinnéar leithe.
Dubhairt an gasúr go rabh an bhean ag teacht leis an dinnéar. Dubhairt an fear nár gnáthach leithe teacht lá ar bith eile. Bhí sí fá choinne a dhinnéar a thabhairt do na mac agus shíl sí an fear a rabh an beathach bán aige gurab é sin a mac. Tháinig sí fad leis an beathach bán agus níor bheith an mac a bhí ann ar chor ar bith agus d'fhág sí an dinnéar ag a muinntir féin agus d'iarr sí ar an gasúr a dul anonn fá dhéin a mic.
D'imthigh an gasúr anonn agus dubhairt sé leis an mhac a bhí thall go dtabhairfeadh an bhean anall an dinnéar aige-sean fosta agus dá dtigeadh an fear anall é bheith ar shiubhal ná go mairfeadh se é. Tháinig gasúr

agus phós sí arís. Tháinig an mac a cainnt leithise agus bhí an gasúr ag éisteacht leobhtha.
Dubhairt an bhean leis an mhac go dtabhairfeadh sí a dinnéar amach i mbarach aige. Chuir sé ceist goidé an dóigh a mbeadh a fhios aici an áit ina mdeadh sé.
Dubhairt an mac go mbeadh beadhach bán agus beadhach buidhe aige. Dubhairt an bhean go ndéanfadh sin gnoithe.
D'imthigh sé agus d'imthigh an bhean na bhaile. Bhí fhios ag an gasúr goidé a dubhairt siad uilig.
Ar maidin lá thar na mbárach bhí an gasúr ag dul amach a d'obair agus d'iarr an fear air na beathaigh a thabhairt leis. Thug an gasúr leis na beathaigh agus fuair sé éadach bán agus chuir sé ar cheann de na beathaigh é agus fuair sé beathach buidhe agus d'imthigh sé. Chuir an maighistir ceist air cad chuige an rabh éadach bán aige ar an

Bhí gasúr ann am amháin agus cuireadh amach ar fástodh chun an lagain é. Bhí sé ar fástodh ag feirmeóir agus bhí áit maith aige.
Lá amháin bhí sé ag buaileadh fudar agus chonnaic sé bean an toighe ag teacht agus d'imthigh sé bhfolach ins an fhudar.
Bhí mac ag an mhnaoi seo. Bhí sí pósta dhá uair agus bhí mac aici an céad uair

siad. Nuair a tháinig siad go dtí an áit d'obair siad go bhfuair siad an t-ór.
Thosaigh siad agus líon siad na málaí. Nuair a bhí na málaí lán, dubhairt an mac gur mhór an truaigh nach rabh níos mó málaí aca.
D'imthigh sé na bhaile fuair sé níos mo málaí agus ag teacht ar ais dó bhí an t-athair agus an t-ór ar shiubhal.

siad. Nuair a tháinig siad go dtí an áit d'obair siad go bhfuair siad an t-ór.
Thosaigh siad agus líon siad na málaí. Nuair a bhí na málaí lán, dubhairt an mac gur mhór an truaigh nach rabh níos mó málaí aca.
D'imthigh sé na bhaile fuair sé níos mo málaí agus ag teacht ar ais dó bhí an tháthair agus an t-ór ar shiubhal.

Bhí fear am amháin agus tháinig brionglóid aige imtheacht ar maidin áit éiginteacht go rabh cuid mhór óir ann.
D'éirigh sé ar maidin agus thug sé leis a mhac, thug leis dhá mála agus d'imthigh

an bhean phisreógach.
Dubhairt an sagart go mbéadh an céad fear ina shagart, agus go mbíonn an sagart ag cruinniughadh airgid, go mbéadh an dara fear ina dhochtúir agus go mbíonn dochtúir ag daoine atá ag fagháil bháis agus an tríomhadh fear go mbéadh sé ins an áit ina mbéadh daoine a gcrochadh.
Bhí an fear uasal iongantach sásta leis féin agus tháinig an rud a dubhairt an sagart isteach fíor.

an bhean phisreógach.
Dubhairt an sagart go mbéadh an céad fear ina shagart, agus go mbíonn an sagart ag cruinniughadh airgid, go mbéadh an dara fear ina dhochtúir agus go mbíonn dochtúir ag daoine atá ag fagháil bháis agus an tríomhadh fear go mbéadh sé ins an áit ina mbéadh daoine a gcrochadh.
Bhí an fear uasal iongantach sásta leis féin agus tháinig an rud a dubhairt an sagart isteach fíor

Bhí fear uasal ann fad ó shoin agus bhí triúr mac aige agus bhí sé iongantach bródamhail asta.
Bhí bean phisreógach ins an áit agus thug an fear uasal a chuid mac aici sí a gcuid lámh.
Dubhairt sí go mbéadh an chéad fear na shagart, go mbéadh an dara fear ag marbhadh daoine agus an tríomhadh fear ina chrochadóir.
Bhí an fear uasal iongantach buadhartha agus d'imthigh sé chuig an sagart agus d'innis goidé dubhairt

agus fuair an fear bocht a cheann féin agus dubhairt sé nach ngoidfeadh sé a dhath a choidhche arís.

bheist agus ní rabh airgead innte. Smaointigh sé gur fhág sé an t-airgead ins an t-sean bheist agus phill sé.
Nuair a d'imthigh an fear bocht bhí na fir ag dul chuig a gcuid tae. Bhí siad ag cur ortha a gcuid bheistí agus cótaí. Thóg an maighistir an bheist a fágadh aige féin agus thaisbean do na fir í agus le sin thuit na sgillingeacha amach aistí.
Chonnaic siad an fear bocht ag tarraingt ortha agus chuir sé ceist ortha an bhfaca siad sean bheist ar bith agus dubhairt an maighistir go rabh sean bheist annseo agus í lán airgid, liomsa í sin arsa an fear bocht. Cá bhfuil mo bheist úr arsa an maighistir. Dubhairt an fear bocht go rabh sí air.
Thug sé an bheist dó'n mhaighistir

Bhí sgaifte fear ag baint féir i gcuibhreann lá iongantach te agus bhain na fir daobhta a gcuid cótaí agus bheistí agus d'fhág siad ag an geafta iad ag taobh an bhealaig mhóir.
Bhí siad ag obair go cruaidh. Bhí an feirmeóir ar an aonach agus ag teacht do. Bhí bheist úr air agus d'fhag sé an bheist síos ins an áit ina rabh na cótaí agus chuaidh a dh-obair.
Bhí fear bocht ag dul thart agus chonnaic sé an bheist deas agus bhí sean bheist air féin. Bhain sé de an t-sean bheist agus chuir air an bheist úr agus d'fhág an sean ceann ina h-áit.
Nuair a bhí an fear bocht giota fada ar shiubhal. Tháinig sé fhad le siopa, d'amharc sé ins an

Bhí bean ag buaileadh maistreadh lá amháin agus tháinig gasúr beag isteach agus choimead sé í ag baint an im de'n chuinneoig.
Nuair a bhí an t-im bainte aici thug sí ceapaire do'n ghasúr. Níor dhubhairt an gasur a dhath acht chrom sé a cheann. Chuir an bhean ceist air goidé bhí cearr. Dubhairt an gasúr nach rabh a dhath cearr acht go gcuireann a mháthair im ar an dá thaoibh an aráin.
Dubhairt an bhean gur furasta sin a léigheas agus chuir sí im ar an dá thaoibh. Annsin chuir sí ceist an rabh sé sásta. Dubhairt an gasúr go rabh acht go mór an truaighe nach rabh taobh eile air.

Chuir na righthe ceist cia bhí ann. Dubhairt seiseann gur duine rabh dídean na h-oiche a dhith air agus é isteach.
Shuidh sé ag an teine agus ní rabh i bhfad go thoisigh sé a sheinm ar fhideóg. Nuair a bhí sé tamaill ag buaileadh thuit na rightha ina gcodhladh.
Ar maidin la thar na bhárach nuair a mhusgail na righthe, ní rabh Bearachan le fágháil. Chreideadar annsin an bhroinglóid a rinne sé go bhfuigheadh sé bás nuair a thiocfadh trí rí ar cuairt aige.

Bhí fear ann fad ó shoin a rabh Bearrachan air. Rinne sé broingloideach go bhfuigheadh sé bás nuair a thiocfadh trí rí ar cuairt aige. Tháinig na righthe acht ní rabh Bearrachan sásta agus d'imthigh sé a bhfolach.
Ní rabh sé i bhfad go dtáinig sagart ag an doras

fear fá choinne crann. Thug seiseann leis crann spíneóg. Dubhairt siad leis nach gcrochadh an crann seo é.
"A" arsa'n t-Éireannach, níl deifre ar bith ormsa, fanfaidh mé go ndéirigh sé mór. Fuair an t-Éireannach saor de thairbhe a chuid gaisceacht féin.

isteach, agus chuala sé iad ag radh "all the better".
D'imthigh siad leo agus chuala an fear eile "for fifty pounds". D'imthigh siad leo agus casadh fear marbh ortha, agus bhí buaidhreadh mór ortha. Ní rabh i bhfad go dtáinig gárda agus chuir sé ceist i mBéarla, "who killed this man"? Thug an chead fhear freagair air, "us three". Chuir an gárda ceist "what for"? Leabhair fear eile aca " for fifty pounds". Dubhairt an gárda annsin "you must be hung". Labhair an fear eile "all the better".
Cuireadh an chéad fhear amach na choillidh, agus thug sé isteach crann mór agus crochadh é. Rinneadar an cleas céadhna leis an dara fear.
Cuireadh amach an treas

Bhí trí Éireannach ag shiubhal sráid Ghlascú agus ní rabh Béarla ar bith aca. Dubhairt siad go gcaithfeadh siad Béarla a fhoghlaim. Chuaidh fear aca isteach i siopa agus chuala sé iad ag radh "us three".
Nuair a tháinig sé amach dubhairt sé leis an bheirt amuigh an mheid Bhéarla a bhí aige. Chuaidh an dara fear

an teach, chuaidh sé isteach. Bhí sean bhean ins an chlud aige, agus chonnaic sé fuil ag dul síos an t-urlár. Bhí a fhios ag an fhear annsin nach gearrfhiadh a bhí ann. Acht bean a rabh pisreógaí aici.

i nDia. Dubhairt an gasúr go rabh dhá phearsa i nDia.
Chuir an sagart ceist air, caidé a dubhairt sé leis an lá a bhí sé ag cainnt a roimhe leis, an dóigh a gcoinneachodh sé chuimhne.
Dubhairt an gasúr go gcuirfeadh na gabhar i gcuimhne dó iad. "Ach" arsa an gasúr, "bhí an t-athair agus an mac ag troid, agus mharbh an t-athair an mac agus níl ann anois acht dhá phearsa. Ní rabh a ghath ag an t-sagart le rádh.

Bhí gasúr ag buachailleacht, thrí ghabhar astoigh i bpáirc mhór, agus an chuideachta a bhí aige, na gabhar.
Lá amháin tháinig sagart thart, agus bhí sé ag caint leis an ghasúr. Chuir sé ceist ar an ghasúr cá mhéid Dia ann.
Dubhairt an gasúr nach rabh fhios aige, caide rud Dia. Dubhairt an sagart go rabh Dia amháin ann, agus go rabh trí pearsa i nDia. Dubhairt an sagart go rabh sé ag dul a chur ceist air, an rabh fhios aige ar sin.
D'imthigh an sagart. Fá chionn seachtmhaine, tháinig an sagart arais agus chuir sé ceist ar an ghasúr, cá mhéid pearsa

bhradán a bhean a bheith ina bainríoghain agus coróin óir ar a ceann. Rinne an bradán seo díthe.
Nuair a d'éirigh an bhean ar maidin chonnaic sí an ghrian ag éirighe agus dubhairt sí le na fear an dara lá a rachas tú iasgaireacht, iarr ar an bhradán mise a bheith mo rí ar an ghrian agus ar an ghealach agus dubhairt an bradán, tá dia ina rí ar an ghrian agus ar an ghealach agus ní thig le do bhean a bheith ina rí. D'imthigh an fear chun an bhaile agus bhí an bhean ina sean cró arais.

abhainn chonnaic sé bradán agus d'iarr an bradán air gan baint leis agus dubhairt an fear ná mbainfeadh.
D'imthig an fear 'na bhaile agus d'innis sé do na mnaoi goidé chonnaic sé, agus dubhairt a bhean leis, d'iarr ar an bradán muid a bheith ina gcomhnuidhe i dteach dheas.
Lá thar na bhárach d'imthig an fear go dtí an abhainn, an áit ina rabh an bradán, agus d'iarr sé ar an bhradán é féin agus a mhnaoi a bheith ina gcomhnuidhe i dteach deas, agus thug an bradán an teach daobhtha.
An dara maidin nuair a bhí an fear ag imtheacht a iasgaireacht, d'iarr an mhnaoi air í a bheith ina bainríoghain.
D'imthig an fear go dtí an abhainn agus d'iarr sé ar an

Bhí bean agus fear ina gcomhnuidhe ag taobh cnuic. Iasgaire a bhí ins an fhear. Lá amháin d'imthig an fear a iasgaireacht agus nuair a tháinig sé go dtí an

orm go bhfuil sé mall, nó is fada an traen ar siubhal. Gabh síos chun an t-seomra agus amharc ar an chlog ar sise le duine de na páiste agus amharc an bhfuil an clog thíos ag dul.
Rinne duine de na páiste inar h-iarradh orha agus níorbh fhada go dtáinig sé aníos le rasa.
A mhamaí ar sise níl sí ag dul ach ar chor ar bith, tá sí ina seasamh annsin ag crathadh a rubaill.

Creidim go bhfuil an t-am an dinnéar a chur síos ars bean an toighe, nach tá mé cinnte nó béidh sé féin anuas an portach roimhe bhfad.
Dhearc sí ar an chlog a bhí crochta ar bhalla na cistineadh. Níl sé acht ceathramhadh i ndiaidh a h-aon déag ar an chlog sin arsa bean an toighe, ach tá eagla

bhí ann. Bhí sé ag cur ceist air an rabh sé ramhar. Nuair a chualaidh na sagairt an rud a dubhairt an toirt. D'imthigh siad an mhéid a bhí ina gcorp. Creafalta agus uile mar bhí an sagart níor fhan sé le na iomchureadh.

n-iomchuriughadh sé go dtí an roilig é go gcuirfeadh seisean ar siubhal é gan a bheith a bhfad leis.
Bhí go maith h-iomchuriughadh go dtí an roilig é. Thug sé amach an leabhar agus thoisigh a léigheamh ós a cheann. Acht dá mbéadh sé a léigheamh ó shoin ní imtheochadh an toirt a bhí ina suidhe ar an uair ag ithe. I n-ainm Dé arsa an sagart iomchur síos go dtí an roilig mé go bhfeicfidh mé goidé cineál rud atá ann. D'iomchur, agus nuair a bhí siad ag balla na roilige sgairt an glór amach 'bhfuil sé ramhar' 'bhfuil sé ramhar'. Ní rabh a shiúl ag an toirt a bhí ina shuidhe ar an uaigh ar dhath ar bith acht ar na cnóite agus nuair a mothuigh sé an tormán taobh amuigh de'n bhalla, bhí sé cinnte gur an gasúr acht ní hé an gasúr a

an chómhnair agus bhain an clár duithe agus thoisigh a ithe na gcnóite. Chuir sé síos arais í agus chuir cúmhdach uirthi. Suidh sé féin i mullach na h-uaighe agus é ag ithe na gcnóite go tiugh géar agus thiocfadh leis.
Bhí sagart taobh amuigh de'n roilig ag imirt chamán, agus tchídh sé an toirt dubh ina suidhe ar an uaigh. 'Sgannruigh sé'. Thoisigh sé a léigheamh ós a cheann ag déanamh go gcuirfeadh sé ar shiubhal é acht ní rabh maith dó ann.
Bhí sean sagairt ar an bhaile a rabh sé ina choimhnuidhe ann nár éirigh ar a chois le seacht mbliadhna roimhe sin, agus smaointigh seiseann go rachadh sé fá na choinne. D'imthigh sé leis ag tarraingt ar teach an t-sean t-sagairt agus d'innis dó goidé mar thárluigh. Dubhairt seisean leis dá

tamall beagina dhiaidh sin fuair an bhean bás agus b'éigin na cnónna a chur isteach san chómhnair ag a taobh. Bhí go maith cuireadh an bhean.
An maidin lá thar na bharach d'imthigh an gasúr leis ag tarraingt ar an uair an áit ar cuireadh an bhean an lá roimhe sin las(?) an gasúr beag eile air a bhí ag dul fa dhéin molt ramhar a bhí thuas san cnoc aige, agus d'innis sé do'n gasúr a bhí ag dul na roilige go dtiocfadh sé an bealach ag teacht ar ais dó, agus d'iarr sé air-sean a bheith ansin teacht ar ais dó.
Bhí go maith d'imthigh an bhean leóbhta i mbealach féin. Fear aca ag tarraingt ar an cnoc agus fear eile ag tarraingt ar an roilig. Nuair a tháinig sé go dtí an roilig thóg sé aníos

Bhí beirt ghasúr ann fad ó shoin agus bhí dúil mhór aca i gcnóite. Lá amháin d'imthigh siad leobhtha ag tarraingt ar chrann cnóite a bhí ag bean. Tchídhfeadh an bhean iad ag teacht achan lá go crann na gcnóite acht smaointhigh sí go mbainfeadh sí iad, agus nach dtabharfadh sí a shásamh daobhtha.

an seomra seo ina rabh an t-airgid ann ní dheachaidh sí a chóir.
Nuair a tháinig an t-sean bhean isteach an oidhche seo bhí sí iogantach sásta léithe agus thug sí cuid mór airgid agus óir dithe. Pósadh í féin agus mac na sean mhná.

amháin ins an teach a rabh airgid ann agus d'iarr an mhnaoi uirthi gan a dul isteach ann ar chor ar bith.
Acht nuair a bhí an teach uilig glan aici, chuaidh sí isteach agus líon sí a cuid pócaí. Acht tháinig an mhnaoi uirthi agus chuir sí na bhaile í.
Dubhairt an ghirrseach is óige go rabh sise ag dul a imtheacht. Chuir a máthair ceist uirthi ciaca b'fhearr léithe bunnóg beag agus a beannacht nó bunnóg mhór agus a mallacht. Dubhairt sise gur b'fhearr léithe bunnóg beag agus a beannacht.
D'imthigh sí léithe go dtí go dtáinig sí fhad leis an teach seo. D'iarr an t-sean bhean uirthi dul isteach ann achan t-seomra acht seomra amháin. Thoisigh an ghirrseach a ghlanadh na seomraí acht

pócaí le airgid.
Nuair a bhí sí ag dul amach ar an doras tháinig an bhean draoidheachta uirthi agus bhain sí an méid airgid a bhí aici daoithe agus chuir sí na bhaile í.
Dubhairt an dara girrseach go rabh sise ag dul a imtheacht. Chuir a máthair ceist uirthi cé aca b'fhearr léithe bunnóg mhór agus a mallacht nó bunnóg beag agus a beannacht. Dubhairt sise gur b'fhearr léithe bunnnóg mhór agus a mallacht. Cha dteachaidh sí i bhfad go dtáinig fear beag fhad léithe agus d'iarr giota den bhunnóg acht ní thabharfadh sí a dhath dó.
Tháinig sí fhad le teach agus d'iarr obair. Bhí seomra

sí síos.
Tháinig fear beag fhad léithe agus d'iarr sé giota den bhunnóg uirthi. Dubhairt sise go rabh sé beag go leor aici féin.
Dubhairt sé nach mbéadh ádh ar bith a choidhche uirthi. D'imthigh sí leithe go dtí go d'táinig sí fad le teach. D'iarr sí fascadh. Thug an bhean isteach í agus d'iarr sí uirthi a dhul isteach ann achan t-seomra agus iad a ghlanadh acht seomra amháin a rabh airgid ann.
Bhí go maith, d'imthigh an bhean amach agus d'fhág sí an cailín istigh. Go luath agus chuaidh an bhean amach d'imthigh an cailín isteach ins an t-seomra agus lín sí a cuid

Bhí bean ann uair amháin agus bhí triúr ingheanach aici. Dubhairt an chéad inghin go rabh sí ag dul imtheacht a shaothrughadh a codach.
Chuir a máthair ceist uirthi cé aca a b'fhearr léithe bunnóg mhór agus a mallacht nó bunnóg bheag agus a beannacht.
Dubhairt an cailín gur b'fhearr léithe bunnóg mhór agus a mallacht. "D'imthigh sí". Tháinig sí go dtí tobar agus shuidhe

duithe é. Annsin d'imthigh sí léithe agus ní fhacas amharc ní ba mhó uirthi.

annsin chuaidh sluaigh mór daoine tharsta agus páiste leobhtha. Dubhairt an sagart léithe a bheith ar shiubhal annsin ná nach rabh a dhath le teacht uirthi ní ba mhó.
Annsin d'imthigh sí léithe ag tarraingt ar an aonach. Nuair a bhí sí fá giota d'én aonach casadh bean innti agus bhí sí ina suidhe ag déanamh a sgíste agus bhí mála léithe.Bhí an mala caithte ar an chlaidhe ag a taobh. Bhí sí ag iarraidh a thógál acht ní rabh sí ábalta.
Chuir an mhnaoi ceist uirthi, cé chuir an mála trom sin uirthi agus dubhairt sí gur chroch aoide a thug sí dó a leas clann agus gur sin rud a chuir Dia uirthi, agus nach mbainfeadh sé duithe é go bhfiafruigheadh duine éigin

agus bhéadh fios ag an mhnaoi an t-am a bhéadh acha. D'ith sí a breicfeasta agus d'imthigh sí leithe ag tarraingt ar an aonach.
Ní dheachaidh sí i bhfad gur casadh sagart uirthi. Sgannraíodh sí mar fuair an sagart bás tamall roimhe sin. Labhair sé léithe agus uirthi. Annsin thoisigh siad a chomhradh agus níorbh fhada ann iad go dteachaidh triúr marcach thart. Bhí mar bhéadh teinidh dhearg ag teacht amach as béal na gcapall agus toit ag éirghe amach as a ndruim. Labhair an sagart leis an mhnaoi agus dubhairt sé léithe gurab é an diabhal a bhí i nduine aca agus an bheirt fear a bhí leis go rabh siad marbh fad ó shoin

sé a luighe san oidhche uirthí, agus is é an rud a d'innis an clochar dó iad a mharbhadh ná nach rabh siad acht fá choinne a chuid mac a mharbhadh.
Bhí go maith. D'iarr sé ortha fanacht go maidin lá thar na bhárach. Fríd an oidhche nuair a bhí an rí ina chodhladh, d'éirigh fear de na fir agus bhain sé an chorón de chlann an rí agus chuir sé i bhfolach iad, agus chuaidh sé féin i luighe aríst. Tamall beag ina dhiaidh sin d'éirigh an rí fá choinne iad a mharbhadh, acht is é an leabaidh a dtáinigh sé go dtí an céad uair, an ceann a rabh a chuid mac féin ina luighe inntí. Bhí an t-éadach suas ar a gceann aca agus nuair a fuair seisean a mhac a rabh corón ortha ní rabh. Ní dheárn sé dath ar bith acht an claidheamh a tharrainge agus iad

Bhí bean ann fad ó shoin agus d'éirigh roimh an lá fá choinne dhul chun an aonaigh. Oidhche spéarghealaigh a bhí ann agus bhí sé níos luaithe nó shíl sí.
Ní rabh clog ar bith aici nó ní rabh cloganna ar bith ann san am. Ba ghnáthach léithe an coileach a chur isteach faoi chliabh an oidhche roimhe acht rinne sí dearmad an coileach a chuir isteach faoin chliabh an oidhche seo. Dá gcuireadh, glaodhfadh an coileach

a mharbhadh. Annsin d'imthigh an bheirt eile amach agus níor marbhadh iad ar chor ar bith.

sé a luighe san oidhche uirthí, agus is é an rud a d'innis an clochar dó iad a mharbhadh ná nach rabh siad acht fá choinne a chuid mac a mharbhadh.
Bhí go maith d'iarr sé ortha fanacht go maidin lá thar na bhárach. Fríd an oidhche nuair a bhí an rí ina chodhladh, d'éirigh fear de na fir agus bhain sé an chorón de chlann an rí agus chuir sé i bhfolach iad, agus chuaidh sé féin i luighe aríst. Tamall beag ina dhiaidh sin d'éirigh an rí fá choinne iad a mharbhadh, acht is é an leabaidh a dtáinigh sé go dtí an céad uair, an ceann a rabh a chuid mac féin ina luighe inntí. Bhí an t-éadach suas ar a gceann aca agus nuair a fuair seisean a mhac a rabh corón ortha ní dheárn sé dath ar bith acht an claidheamh a tharrainge agus iad

dubhairt sé gurab é eisean an damhaóir a b'fhearr ar an domhan. Dubhairt an rí gurab é sin an rud a bhí a dhith air-sean. Chuir sé ceist ar an triochmhadh fear agus dubhairt seisean gurab é an fear a b'fhearr a nighe soitheach ar an domhan, agus dubhairt an rí go rabh go leor aca sin aige-sean agus nach rabh seisean a dhith air.
Leig an rí isteach an bheirt dearbhráthaireach agus b'éigin dé'n fhear eile fanacht amuigh. Thoisigh an damhsóir agus an ceoltóir agus níor shíl an rí mórán daobhtha, ní rabh siad a dhath níos fearr ná duine ar bith eile.
Bhí cloch ag an rí seo a d'innseochadh achan rud dhó nuair a rachadh sé a luighe

ins an teach seo, agus bhí triúr mac aige fosta. Fosgladh an doras daobhtha, agus chuir an rí ceist ar an fear a ba sine cá rabh lár an domhain, agus cha rabh fhios aige-sean. Annsin chuir sé ceist ar an dara fear fosta acht ní rabh fhios aige-sean acht oiread. Chuir sé ceist ar an tríocmhadh fear acht ní rabh seisean abálta a fhuasgladh. Annsin dimthigh siad leobhtha an dara h-oidhche agus tháinig siad go dtí teach a rabh féasta mór ann, agus bhuail siad an doras.
Chuir an rí ceist ar an fhear a ba sinne caidé an cheird a bhí aige, agus dubhairt sé gurab é an ceoltóir a b'fhearr ar an domhan, agus dubhairt seisean gurab é sin an rud a bhí díth air-sean. Chuir sé ceist ar an dara fear caidé an posta a bhí aige-sean, agus

Bhí rí ann fad ó shoin agus bhí triúr mac aige agus d'imthigh siad leobhtha go dtáinig siad go dtí teach ina rabh féasta mór ann. Tháinig siad go dtí an doras agus bhuail siad. Bhí righ

duine a chasfaidhe agus nach mbéadh trioblóid ar bith aca feasta. Acht bhí an madadh ruadh lán ghasta aige. Nuair a tháinig sé go dtí an áit ar fhág sé an madadh ruadh acht ní rabh fágtha acht an bocsa. Bhí an madadh ruadh ar shiubhal agus na h-uibheacha uilig ithte aige acht cha rabh fhios aige caidé d'éirigh de.

na clocha leigint air féin go rabh sé marbh.
Tháinig an fear fhad leis agus thóg sé é agus d'fhág sé ina luighe ar an féar glas é agus dubhairt sé leis féin, is maith an obair tú a bheith marbh. Bhí bocsa leis an fhear seo agus is é an rud a bhí istigh ann uibheacha. bhain sé na h-uibheacha amach as an bhocsa agus d'fhág sé ina luighe ag a thaobh iad agus chuir sé an madadh ruadh isteach ann. Annsin d'imthigh sé in a bhaile a chuartughadh rópa agus nuair a fuair an madadh ruadh an fear ar shiubhal as a amharc léim sé amach as an bhocsa agus d'ith sé na h-uibheacha uilig, agus ar shiubhal leis an méid a bhí ina chorp. Bhí lúthghair mór ar an fear go rabh an madadh ruadh marbh agus bhí sé a innse do gach aon

Bhí madadh ruadh istigh ar an oileán lá amháin agus bhí sé ag ithe na gcearc ar na daoine agus bhí siad ag iarraidh é a mharbhadh.
Lá amháin nuair a tháinig an madadh ruadh amach as an poll, tchídh sé an fear ina dhiaidh. Luigh sé síos ar

léithe an t-ór agus chuir sí isteach i mbocsa a bhfolach é. Bhí an fear bocht go cliste agus go bhfachaidh sé an bocsa ina rabh an t-ór ann, agus nuair a bhí siad uilig ina gcodhladh thug sé leis an t-ór agus bhí sé go saidhbhir ó sin amach

seo cheannuigh sé cuid mhór talaimh agus cuid mór eallaigh agus bhí sé iongantach saidhbhir.
Lá amháin bhí seisean agus a bhean ina suidh taobh amuigh de'n doras, tháinig fear bocht aniar agus d'iarr sé déirce ortha, bhí a chuid éadaigh stroctha agus é lag leis an ocras.
Thug siad biadh dó agus nuair a bhí a chuid déanta ag an fhear bhocht, thosaigh an fear eile a innse dhó go rabh seisean comh bocht leis am amháin acht go dtí go dtug fear uasal giota breágh óir damh. Tá mé a thabhairt duitse anois. Bhí corruigh mhór ar a mhnaoi leis. Thug an fear an giota óir do'n fhear bhocht. Chomh luath géar is rug seisean air dubhairt an t-ór leis an fhear go rabh sé ag déanamh cearr. Thug an bhean

seo a ghath ormsa níos mó agus tabhair
tusa leat é agus choinnigh é. Bhí iongantach mór ar an fear agus chuir sé an giota óir faoi a chota i bhfolach. D'imthigh sé leis go gasta chun an bhaile agus d'inis an sgeal do na mhnaoi.
Dubhairt sise annsin muna mbéidh muid ag fagháil bháis leis an ocras ní thig linn baint leis an ór, cuirfidh muid i bhfolach go maith é, agus caithfidh tú bheith iongantach crionna agus neart airgid.
Ina dhiaidh seo ní rabh buaireadh ar bith ar an fear agus bhí sé ag obair gur cuireadh ós cionn an mhuinntir eile uilig é.
Cúpla bliadhain ina dhiaidh

go loinnreach. Bhí an fear ina shuidhe ar thaobh an bhealaigh mhóir agus cuma iongantach bhrónach air. Ins an deireadh tháinig dochtúir thart agus chuir sé ceist air, goidé bhí cearr leis. Dubhairt an fear dá n-éirighinn tinn agus bás a fhagháil, goidé tiocfadh ar mo mhnaoi bocht.
D'éirigh sé iongantach buadhartha arais. D'iarr an dochtúir air teacht leisean, chuaidh, agus thug an dochtúir
isteach i seomra mhór é agus thaisbeán sé giota óir de.
Dubhairt an dochtúir leis gurb e sin giota a d'fhág a athair aige agus bhí se comh saidhbhir le duine ar bith.
Dubhairt an dochtúir leis an fear seo, níl an giota óir

Bhí fear ag baint préataí ag taobh an bhealaigh mhór. agus nuair a bhéadh rud beag bainte aige chuirfheadh sé isteach i mála iad. Tháinig fear an bealach

marbhadh, ach rith seisean amach ins an abhainn a bhí ann agus rug an fathach ac cloich agus chaith sé síos san abhainn í agus goidé rinne sé acht tuitim agus bhriseadh a chos.
Rith an fear go dtí an baile agus d'innis sé daobhtha gur marbhadh é agus bhí luthgháir mór ortha uilig.
Ní fhacaidh duine ar bith choinneal san fhuinneóig ó shin ná bhí sé ráidhte duine ar bith d'amharcochad ar an t-solus seo go mbéadh sé marbh roimhe mhaidin agus bhí luthgháir mór uilig ortha.
Chuaigh an fear a marbhuigh an fathach chuaidh sé amach go dtí an teach agus bhí caisleán mór annseo a bhí lán óir agus airgid agus chomhnuidhe sé ins an teach seo ó shin amach agus bhí dóigh bhreágh air.

Bhí fathach mór ina chomhnuidhe ar creig mhóir a bhí ann, agus bhí sé ag tabhairt droch bhail ar na daoine a bhí ins an bhaile, bhí sé ag tabhairt leis a gcuid eallaigh fosta.
Chruinnigh cuid mór de muinntir an bhaile fá choinne é a mharbhadh. Chuirfeadh sé amach coinneal gach uile oidhche agus tháinig sé féin amach agus chuaidh fear amháin suas go dtí an creag agus rith an fathach anuas fá choinne an fear a

Is binn béal ina thost.
Is glas na cnuic i bhfad uain.
Is deise cabhair Dé ná an doras.

D'innis an rí goidé mar chualaidh sé é agus chuir sé an bearradóir chun báis agus bhí fhios ag gach aon duine go rabh cluas capaill ar an rígh

imtheacht go dtí an choillidh agus a rún a innse do chrann ar bith a rabh dúil aige agus go bhfuigheadh sé biseach.
Rinne an bearreadóir seo. Chuaidh sé go dtí an choillidh agus d'innis sé a rún do chrann. Fuair sé biseach agus tháinig sé chun an bhaile slán.
Bhí fear eile ins an áit. Ceoltóir a bhí ann. Bhris sé a chruit agus b'éigin dó ceann eile a dhéanamh.
D'imthigh sé go dtí an choillidh fá choinne giota adhmaid a fhagháil le cruit úr a dhéanamh. Rinne sé cruit úr. Thoisigh sé a sheinim agus cheol sé go rabh cluasa capaill ar an rígh.
D'innis an ceoltóir sin do gach duine agus chualaidh an rí é. Chuaidh sé fhad leis an bearradóir agus chuir ceist air ar innis sé a rún do duine ar bith agus dubhairt seisean nár innis acht gur b'éigin dó é a innse do chrann.

Bhí fear ina chomhnuidhe i dteach bheag uair amháin. Bhí sé ionraice agus críonna agus ní chaitheadh sé dhath ar bith de na chuid airgid nó bhí sé cinnte go bhfuigheadh a bhean agus na páistí bás leis an ocras.
Bhí droch chuma air agus ní rabh dúil ag duine ar bith de na comharsanaibh bheith ag obair leis ins an deireadh.
Lá amháin 'san Earrach bhí an ghrian ag soillsiughadh

dhraoidheachta ar maidin, chonnaic sí go rabh na fir ar shiubhal agus gur buaileadh bob uirthi.
Fuair sí an t-slat dhraoidheachta, agus thoisigh sí a dh'obair leis an t-slait. Bhí an bheirt eile ins an bhád leobhtha. Ins an deireadh d'eirigh an fhairrge garbh agus báitheadh an bheirt aca i lár na fairrge.

dhraoidheachta ar maidin, chonnaic sí go rabh na fir ar shiubhal agus gur buaileadh bob uirthi.
Fuair sí an t-slat dhraoidheachta, agus thoisigh sí a dh'obair leis an t-slat. Bhí an bheirt eile ins an bhád leobhtha. Ins an deireadh d'eirigh an fhairrge garbh agus báitheadh an bheirt aca i lár na fairrge.

athair (a bhí) ina áit sin fuair sé bás.
Bhí an fear seo ag brionglóidigh an oidhche seo agus d'innis sé de'n mnaoi é. Dubhairt sise nach rabh a dhath annseo acht amaidigh. Ní rabh sásta agus dubhairt siad leithe go rabh siad ag dul chun an bhaile, acht ní leigfeadh an bhean "na" bhaile iad. Bhí droch dhóigh amach ortha. Dar leobtha féin go nglacfaidh siad plean éiginteacht go dtí go dtí go bhfuigeadh siad chun an bhaile.
D'éirigh siad i lár na h-oidhche agus fuair siad an buidéal agus ar siubhal leo, síos go dtí an fhairrge, agus fuair ar loing. Bhí siad giota maith i lár na fairrge, nuair a bhí bánughadh an lae ann.
Nuair a d'éirigh an bhean

ortha goidé a bhí a dhith ortha. D'innis siad dithe, dubhairt sise, "ná'r chualaidh sibh duine ar bith a tháinig an bhealach seo ná'r phill sé ariamh ní ba mhó.
Is cuma caitfidh muid an buidéal a fhágháil. Is é seo an Domhan thoir agus is mise an bhean atá ábalta buidéal a thabhairt uaim. D'iarr sí orth fanacht chuici, agus go mbeadh dóigh bhreág ortha agus go n-éiróchadh siad comh h-úr óg as bhí siad ariamh. Ní rabh siad sásta le seo acht ins an deireadh d'fhan siad. An fear a rabh an buidéal droidheachta a dhith air, dubhairt sí leis an mhnaoi déan leigheas do m-athair a bhí tinn 'sa' bhaile, lig an bhean uirthi féin go rabh sí ag déanamh bisigh de'n

An oidhche seo, nuair a bhí sé ag dul a luighe, chaith sé a chuid brístí ar an bhalla bheag, agus bhí gamhain ar an taobh eile den bhalla bheag, agus nuair a chodhlaidh an sagairt dith an gamhain na brístí uilig.
Ar maidin nuair a d'éirigh an sagart, ní rabh brístí ar bith aige, agus b'éigean do an stáisiún a chur i gcúl go dtí lá thar na bhárach, go bhfuair sé páire úr.

Bhí fear ann agus bhíodh sé ar siubhal leis ar fad, chaithfeadh sé oidhche i ngach uile dhuine air. Ins

agus chuir sé ceist air cá mhéad mála a bhí bainte aige?
Dubhairt seisean nach ag baint málaí a bhí sé acht ag baint preátaí.

bhí fear ag baint préataí ag taobh an bhealaigh mhór. agus nuair a bhéadh rud beag bainte aige chuirfheadh sé isteach i mála iad. Tháinig fear an bealach

Bhí fear astoigh i dteach lá amháin, agus sin an céad uair a tháinig tae amach. Chuir an bhean síos uisge i seásban agus cnág mór tae air.
Bhí sé thíos uair, ag guil

acht ní raibh maith dó ann. Ins an deireadh, d'éirigh sí agus d'imthigh sí ina rith, agus ní fhacaidh sé í, go raibh sé amuigh abhfus. Siubhal sí leithe annsin, go rabh sí ins an bhaile.
Tháinig sí taidhbhe, nuair a shuidh sí síos, agus ní fhachaidh seisean a dhath.

Bhí fear ann aon uair amháin, agus bhí sé ag teacht anoir Gleann le buin i ndiaidh a bheith thoir, ar aonach Ghort-a - Choirche. Nuair a tháinig se anoir lag an uisge, shuidh an bhó síos ar an bhealach mhór agus ní éireochadh sí do'n fhear.
Bhual sé, agus bhual se í,

Chuaidh sé amach i (lár) chun na fairrge a dheasgaireacht, nuair a bhí sé amuigh i lár na fairrge, ba mhaith leis toit a bheith aige. Thug sé amach a phiopa, agus an bocsa agus ní raibh sé ábalta ceann ar bith aca a lasadh.
Bhí fhios aige annsin nach cheart dó sin a dhéanadh leo.

Bhí fear ann aon uair amháin agus cheannaigh sé bocsa cipín solais. Sin an chéad uair amháin a tháinig siad amach.
Bhí sé iongantach sásta ó fuair sé iad. Las sé ceann i ndiaidh an chinn eile go bhfeicfeadh siad a ndéanfadh siad gnaithe do aríst.

iongantach súgach, agus bhí teach deas aca, agus gach aon rud eile a d'iarrfeadh siad.
Acht ní rabh siad mí pósta, go dtáinig mí-ádh uirthi-se. Marbhadh í lá amháin agus í ag siubhal an bhealaigh mhóir.
Deir siad go bhfuil glas iongantach mí-ádhmhail, agus nach ceart é a chaitheadh.

Bhí fear agus bean ann aon uair amháin, agus bhí siad ag dul a phósadh. Ní rabh fhios ag an mnaoi caide an cineál culaith a chuirfeadh sí uirthi. Cheannaigh sí culaith ghlas agus deir siad go bhfuil glas iongantach mí- adhmháil.
Acht ar scor ar bith posadh iad, agus bhí siad

thabhairfeadh sise bainne ar bith duithe. Dubhairt sí leis an mhnaoi nach mbéadh bainne ar bith ag an eallach níos mó.
Do mbéadh (an mbéadh) an bhean sin , ag blighean an eallaigh ó sin amach, ní bhéadh bainne ar bith aca.

Fad ó shoin, nuair nach rabh acht sagart amháin ins an Pharoiste. Nuair a bhéadh stáisiún ins na toighthe, rachadh an sagart agus chodhladhadh sé i dteach an stáisiúin an oidhche sin.

Acht dá mbéadh sí ag bualadh ó sin amach, ní thiocfadh im ar an chuinneóig.
D'iarr duine éiginteacht uirthi a cuid soitheach bainne a nighe i sruthán eadar dhá bhaile. Sin an chéad uair a chuala sí é, agus nigh sí trí h-uaire iad.
An dara h-uair a bhuail sí maistreadh, bhí neart ime aici.

Bhí bean ag bualadh maistrigh lá amháin, agus tháinig bean isteach, agus níor chuir sí í rath ar bith ar an bainne.
Tamall ina dhiaidh sin bhí an bainne buailte agus ní rabh im ar bith air.

agus thóg sé annsin é, agus shiothlaidh sí é. Thug sí léithe na duilleógaí ar phláta, agus mheasc sí im fríocha, agus thug do'n fhear é.
Thoisigh an fear a gáiridhe, agus bhí fhios ag an bhean go dteárn sí reidh an tae contráilte. Acht an dara h- uair, rinne sí réidh an dóigh cheart é.

athair (a bhí) ón áit sin fuair sé bás.
Bhí an fear seo ag brionglóidigh an oidhche seo agus d'innis sé de'n mnaoi é. Dubhairt sise nach rabh a dhath annseo acht amaidigh. Ní rabh sásta agus dubhairt siad leithe go rabh siad ag dul chun an bhaile, acht ní leigfeadh an bhean "na" bhaile iad. Bhí droch dhóigh amach ortha. Dar leobtha féin go nglacfaidh siad plean éiginteacht go dtí go dtí go bhfuigeadh siad chun an bhaile.
D'éirigh siad i lár na h-oidhche agus fuair siad an buidéal agus ar siubhal leo, síos go dtí an fhairrge, agus fuair ar loing. Bhí siad giota maith i lár na fairrge, nuair a bhí bánughadh an lae ann.
Nuair a d'éirigh an bhean

dhraoidheachta ar maidin, chonnaic sí go rabh na fir ar shiubhal agus gur buaile bob uirthi.
Fuair sí an t-slat dhraoidheachta, agus thoisigh sí a dh'obair leis an t-slat. Bhí an bheirt eile ins an bhád leobhtha. Ins an deireadh d'eirigh an fhairrge garbh agus báitheadh an bheirt aca i lár na fairrge.

athair (a bhí) ón áit sin fuair sé bás.
Bhí an fear seo ag brionglóidigh an oidhche seo agus d'innis sé de'n mnaoi é. Dubhairt sise nach rabh a dhath annseo acht amaidigh. Ní rabh sásta agus dubhairt siad leithe go rabh siad ag dul chun an bhaile, acht ní leigfeadh an bhean "na" bhaile iad. Bhí droch dhóigh amach ortha. Dar leobtha féin go nglacfaidh siad plean éiginteacht go dtí go dtí go bhfuigeadh siad chun an bhaile.
D'éirigh siad i lár na h-oidhche agus fuair siad an buidéal agus ar siubhal leo, síos go dtí an fhairrge, agus fuair ar loing. Bhí siad giota maith i lár na fairrge, nuair a bhí bánughadh an lae ann.
Nuair a d'éirigh an bhean
Nuair a d'éirigh an bhean

ortha goidé a bhí a dhith ortha. D'innis siad dithe, dubhairt sise, "ná'r chualaidh sibh duine ar bith a tháinig an bhealach seo ná'r phill sé ariamh ní ba mhó.
Is cuma caitfidh muid an buidéal a fhágáil. Is é seo an Domhan thoir agus is mise an bhean atá ábalta buidéal a thabhairt uaim. D'iarr sí orth fanacht chuici, agus go mbeadh dóigh bhreág ortha agus go n-éiróchadh siad comh h-úr óg as bhí siad ariamh. Ní rabh siad sásta le seo acht ins an deireadh d'fhan siad. An fear a rabh an buidéal droidheachta a dhith air, dubhairt sí leis an mhnaoi déan leigheas do m-athair a bhí tinn 'sa' bhaile, lig an bhean uirthi féin go rabh sí ag déanamh bisigh de'n

Bhí bean agus fear ann aon uair amháin, agus bhí cuid mhór bó aca, bhí bean eile ina comhnuidhe ag a dtaobh, agus ní rabh bó ar bith aici.
Lá amháin bhí an bhean seo, ag blighean an eallaigh, agus tháinig an bhean seo isteach, agus canna leithe, fa(choinne) dhéirc braon bainne, ní

chonnaic siad teach. Dar leobhta go rabh siad ag an domhan thoir, agus (cuir) chuaidh siad go dtí an doras, chuaidh isteach san teach agus bhí fear agus bean istoigh ann.
Chuir na fir ceist ortha an ba seo an domhan thoir, agus dubhairt an bhean ná'r bheith agus dubhairt (ar) sí duine ar bith a chuaidh annsin ná'r phill siad ní ba mhó. Ach d'imithgh siad leo agus an rud a bhí a dhith ar an fear a bhí ina sheasamh ag an fairrge, buidheal droiidheachta.
Ní rabh siad i bhfad go dtí go dtáinig siad go dtí an domhan thoir, chuaidh siad go dtí an doras agus bhuail siad agus tháinig bean go dtí an doras, agus chuir ceist

an deireadh ní leighfeadh duine ar bith isteach é. Oidhche amháin bhí se fridh choillidh agus bhí sé iongantach tuirseach agus shuidh sé síos tamall. Bhí caisleán deas áit éignteacht agus is é fathach a bhí ina chomhnuidhe ann. D'imthigh sé leis agus chuaidh sé isteach ins an chaisleán agus d'iarr sé lóistín. Dubhart an fathach leis, amach leat seo droch (droch dhaoine) caisleán na go rabh cuid mhór droch dhaoine ina gcomhnuidhe ann.
D'imigh sé leis agus chuaidh sé go dtí an fhairrge agus chasadh fear air a bhí ag dul go dtí an Domhan Thoir agus d'iarr air a bheith leis.
D'imigh an bheirt agus nuair a bhí siad tamall maith ar shiubhal i lár na fairrge

An oidhche seo, nuair a bhí sé ag dul a luighe, chaith sé a chuid brístí ar an bhalla bheag, agus bhí gamhain ar an taobh eile den bhalla bheag, agus nuair a chodhlaidh an sagairt dith an gamhain na brístí uilig.
Ar maidin nuair a d'éirigh an sagart, ní rabh brístí ar bith aige, agus b'éigean do an stáisiún a chur i gcúl go dtí lá thar na bhárach, go bhfuair sé páire úr.
Sgéal. An fear a bhí ag dul go dtí an domhan thoir.
Bhí fear ann agus bhíodh sé ar siubhal leis ar fad, chaithfeadh sé oidhche i ngach uile dhuine air. Ins

an oidhche seo, nuair a bhí sé ag dul a luighe, chaith sé a chuid brístí ar an bhalla bheag, agus bhí gamhain ar an taobh eile den bhalla bheag, agus nuair a chodhlaidh an sagairt, dith an gamhain na brístí uilig.
Ar maidin nuair d'éirigh an sagart, ní raibh brístí ar bith aige, agus b'éigean do an stáisiún a chur i gcúl go dtí lá thar na bhárach, go bhfuair sé paire úr.
Sgéal. An fear a bhí ag dul go dtí an domhan thoir.
Bhí fear ann agus bhíodh sé ar siubhal leis ar fad, chaithfeadh sé oidhche i ngach uile dhuine air. Ins

Acht dá mbéadh sí ag bualadh ó sin amach, ní thiocfadh im ar an chuinneóig.
D'iarr duine éiginteacht uirthi a cuid soitheach bainne a nighe i sruthán eadar dhá bhaile. Sin an chéad uair a chuala sí é, agus nigh sí trí h-uaire iad.
An dara h-uair a bhuail sí maistreadh, bhí neart ime aici.
Sgéal. An Sagart agus an Gamhain.
Fad ó shoin, nuair nach rabh acht sagart amháin ins an pharóiste. Nuair a bhéadh stáisiún ins na toighthe, rachadh an sagart agus chodhladhadh sé i dteach an stáisiúin an oiche sin.

agus thóg sé annsin é, agus shiothlaidh sí é. Thug sí léithe na duilleógaí ar phláta, agus mheasc sí im fríocha, agus thug do'n fhear é.
Thoisigh an fear a gáiridhe, agus bhí fhios ag an bhean go dteárn sí reidh an tae contráilte. Acht an dara h- uair, rinne sí réidh an dóigh cheart é.
Sgéal "maistreadh".
Bhí bean ag bualadh maistrigh lá amháin, agus tháinig bean isteach, agus níor chuir sí í rath ar bith ar an bainne.
Tamall ina dhiaidh sin bhí an bainne buailte, agus ní rabh im ar bith air.

acht ní raibh maith dó ann. Ins an deireadh, d'éirigh sí agus d'imthigh sí ina rith, agus ní fhacaidh sé í, go raibh sé amuigh abhfus. Siubhal sí leithe annsin, go rabh sí ins an bhaile.
Tháinig sí taidhbhe, nuair a shuidh sí síos, agus ní fhachaidh seisean a dhath.
Sgéal. An chéad uair a tháinig tae amach.
Bhí fear astoigh i dteach lá amháin, agus sin an chéad uair a tháinig tae amach. Chuir an bhean síos uisge i seásbán agus cnág mór tae air.
Bhí sé thíos uair, ag guil,

Chuaidh sé amach i (lár) chun na fairrge a dheasgaireacht, nuair a bhí sé amuigh i lár na fairrge, ba mhaith leis toit a bheith aige. Thug sé amach a phiopa, agus an bocsa agus ní raibh sé ábalta ceann ar bith aca a lasadh.
Bhí fhios aige annsin nach cheart dó sin a dhéanadh leo.
Sgéal Taidhbhí.
Bhí fear ann aon uair amháin, agus bhí sé ag teacht anoir Gleann, le buin i ndiadh a bheith thoir, ar aonach Ghort a' Choirce. Nuair a tháinig sé anoir lag an uisge, shuidh an bhó síos ar an bhealach mhór agus ní eireochadh sí do'n fhear.
Bhual sé, agus bhual sé í,

iongantach súgach, agus bhí teach deas aca, agus gach aon rud eile a d'iarrfeadh siad.
Acht ní rabh siad mí pósta, go dtáinig mí-ádh uirthi-se. Marbhadh í lá amháin agus í ag siubhal an bhealaigh mhóir.
Deir siad go bhfuil glas iongantach mí-ádhmhail, agus nach ceart é a chaitheadh.
Sgéal Cipín Solais.
Bhí fear ann aon uair amháin, agus cheannaigh sé bocsa cipín solais. Sin an chéad uair a tháinig siad amach.
Bhí sé iongantach sásta ó fuair sé iad. Las sé ceann i ndiaidh an chinn eile go bhfeicfeadh siad a ndéanfadh siad gnaithe do aríst.

thabhairfeadh sise bainne ar bith duithe. Dubhairt sí leis an mhnaoi nach mbéadh bainne ar bith ag an eallach níos mó.
Do mbéadh (an mbéadh) an bhean sin , ag blighean an eallaigh ó sin amach, ní bhéadh bainne ar bith aca.
Sgéal Pisreógach.
Bhí bean agus fear ann, aon uair amháin, agus bhí siad ag dul a phósadh. Ní rabh fhios ag an mnaoi, caidé an cineál culaith, a chuirfeadh sí uirthi. Cheannaigh sí culaith ghlas, agus deir siad go bhfuil glas iongantach mí-adhmháil.
Acht ar scor ar bith pósadh iad, agus bhí siad

thabhairfeadh sise bainne ar bith duithe. Dubhairt sí leis an mhnaoi nach mbéadh bainne ar bith ag an eallach níos mó.
Do mbéadh (an mbéadh) an bhean sin , ag blighean an eallaigh ó sin amach, ní bhéadh bainne ar bith aca.

mé.
Bhí siad iongantach brónach nuair a bhí n-athair marbh agus dubhairt siad ca chuige a bhfuil an teach agus an talamh. Dubhairt an fear gur aige-san a bhí sé. Comhnuidhe siad leobhtha i gcuideachta a chéile agus bhí siad beo go maith ó sin amach.Sgéal pisreógach.
Bhí bean agus fear ann, aon uair amháin, agus bhí cuid mhór bó aca, bhí bean eile ina comhnuidhe ag a dtaobh, agus ní rabh bó ar bith aici.
Lá amháin bhí an bhean seo, ag blighean an eallaigh, agus tháinig an bhean seo isteach, agus canna leithe, fa (choinne) dhéirc braon bainne, ní

Bhí fear ann uair amháin agus bhí triúr mac aige, níor chuir sé muineadh ar bith ortha ach ar fhear amháin aca agus dhéanfadh sé gach aon rud a d'iarrfadh a athair air agus an beirt eile d'imigh siad leobhtha agus níor phill siad go cionn fiche bliadhain.
D'fhan an bheirt eile 'san bhaile agus thug sé aire do na athair agus bhí an t-athair aosta agus fuair sé bás. D'fhág sé an teach agus an (t-) talamh ag an fear a bhí ins an bhaile ar fad.
Chualaidh an bheirt a bhí i Albain go bhfuair a n-athair bás agus dar leobhtha go rachadh siad chun na bhaile agus go bfuigheadh siad cuid den(t-) talamh agus agus nuair a shroich siad an bhaile tháinig eagla mór ar an fear a bhí ins an bhaile go marbhochadh siad