Scoil: Avoca (Newbridge)

Múinteoir:
Maitiú Ó Duinn
Brabhsáil
Bailiúchán na Scol, Imleabhar 0925, Leathanach 193

Tagairt chartlainne

Bailiúchán na Scol, Imleabhar 0925, Leathanach 193

Íomhá agus sonraí © Cnuasach Bhéaloideas Éireann, UCD.

Féach sonraí cóipchirt.

Íoslódáil

Sonraí oscailte

Ar fáil faoin gceadúnas Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)

  1. XML Scoil: Avoca (Newbridge)
  2. XML Leathanach 193
  3. XML “Réamhrá”

Nóta: Ní fada go mbeidh Comhéadan Feidhmchláir XML dúchas.ie dímholta agus API úrnua cuimsitheach JSON ar fáil. Coimeád súil ar an suíomh seo le haghaidh breis eolais.

Ar an leathanach seo

  1. Réamh - Rádh.

    Fuair an teanga bás, i measg na sleibhte Chille-Mhanntáin timcheall dhá ghlúin ó shoin. Bhí sí dá labhairt de gnáth ag na sean-dhaoine go dtí 1850 nó mar sin.

    Bhíodh aithne go maith agam ar shean-mhnaoí darbh' ainm Máire Ní Bhroin. Bhí sí in a comhnuidhe ar an mbaile seo le fada ach tháinig sí annso ó Gleann-Mhaoiluighra san chéud cur síos tar éis a pósadh. Do chualas í ag labhairt agus ag cantain dí féin go minic as Gaedhilg agus mé i m' óige. Do labhair sí a lán fhocal agus abartí gaedhilge go lá a báis. Bhí an Ghaedhilg ó'n gcliabhán aice agus ag a muinntear go léir.

    Cailleadh an teanga tar éis am na gorta, " '47 dubh-dubhach ". Tháinig droch-mheas ar na daoine i dtaobh gach nídh gaedhilge. Ní raibh an Ghaedhilg galánta dar leo; ní iosfadh siad praiseach buidhe, ní labharfadh siad ach béurla. Cuige go labharfadh ? nach raibh an bhéurla teanga na h-uaisle agus na mion-uaisle ? Tugadh suas an teanga dúthach. Ní raibh na "Scoltacha Náisúínta" cianntach, san ceanntar so in aon chor,
    (leanann ar an chéad leathanach eile)
    Tras-scríofa ag duine dár meitheal tras-scríbhneoirí deonacha.
    Topaicí
    1. earraí
      1. struchtúir de dhéantús an duine
        1. foirgnimh
          1. scoileanna (~4,094)
    Teanga
    Gaeilge
    Bailitheoir
    Maitiú Ó Duinn
    Inscne
    Fireann
    Gairm bheatha
    Múinteoir (Léirítear teidil na ngairmeacha i mBailiúchán na Scol sa bhunteanga inar cláraíodh iad)