1. dúchas.ie
  2. The Schools' Collection
  3. Inis Cléire, Dún na Séad

School: Inis Cléire, Dún na Séad

Location:
Cléire, Co. Cork
Teacher:
Donncha de Búrca
Browse
Mode:
The Schools’ Collection, Volume 0295, Page 142

Archival Reference

The Schools’ Collection, Volume 0295, Page 142

Image and data © National Folklore Collection, UCD.

See copyright details.

Download

Open data

Available under Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)

  1. XML School: Inis Cléire, Dún na Séad
  2. XML Page 142
  3. XML “Póstaí”
  4. XML “Na Bacaigh”

Note: We will soon deprecate our XML Application Programming Interface and a new, comprehensive JSON API will be made available. Keep an eye on our website for further details.

On this page

  2. Na Bacaigh

    Share Share Post
    Do bhíodh an tOileán seo lán do bhachaig san tseana aimsir. Ní bhíodh aon lá sa bhliain na bíodh bacach ag gábháilt timcheall ag lorg a dhéirche. Is amlaidh a téigeaidís timcheall ó tig go tig, agus do íaraidís déirch ar son an tSlánuightheóra, agus ní nách iongnadh ní eiteóchadh aoinne iad nuair a théigidís chómh chruaidh san ortha. Annsan nuair a bíodh an bachach ag gábhail timcheall fa'n an laé do thagadh sé go tig éigin agus d'íaraidh sé ar mhuínntír a'tíge ceadh a tabhairt do 'bheith istigh. Ba gnáthach go mbíodh ana chuid dos na bachaig go sár mhait chun sgéalta Fínnaidheachta do innsint, agus ime sin, ba mhaith le daoinibh iad i bheith istig aca i caiteamh na hoidhche. Pé sgéal é, an uair sin do bíodh buachaillí agus cailiní ballaighthe ins na tighthe gach aon oidhche ag éistheacht le sean-duine nú seana-bhean a bhíodh ag ínnsint sgéala dhóibh. B'éidir uaireanntha leis gur ós na bachaig nó (lucht siúbhail) mar a ghlaoidís ortha a chloisfidís san féin na sgéala san. Do bhíodh tighthe áirithe leis san áit ná téigeadh aon bhacach ar tríall as ortha, mar do bhíodh droch ainm ortha. Do bhíodh i fhios ag na bachaig dhá dtéighidís go dtíos na tighthe sin, go bhfaighidís an thateachas. Dobh iad na daoinibh is feárr a thugadh déirch dos na bachaig ná:-
    Townsend ó Rínn Chual Uisge,
    Beecher na Baile Breiche
    agus Donnabhaineach ó Bhágh na Leithin
    Do bhíodh an bhuidheachas ag na bachaig ortha san .

    Máire Ní Drisceóil,
    Cumolán Thuaidh
    Inis Cléire
    ó Chiarán Ó Drisceóil (55 bl)
    Transcribed by a member of our volunteer transcription project.
    History Edit
    Topics
    1. agents (~1)
      1. people by social grouping
        1. travellers (~3,023)
    Language
    Irish
    Collector
    Máire Ni Drisceóil
    Gender
    Female
    Address
    Comalán, Co. Cork
    Informant
    Ciarán Ó Drisceóil
    Gender
    Male
    Age
    55
    Address
    Comalán, Co. Cork