School: Cathair Samháin

Location:
Cathair Samháin, Co. Kerry
Teacher:
Máire E. Bean Uí Sheaghdha
Browse
The Schools’ Collection, Volume 0474, Page 384

Archival Reference

The Schools’ Collection, Volume 0474, Page 384

Image and data © National Folklore Collection, UCD.

See copyright details.

Download

Open data

Available under Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)

  1. XML School: Cathair Samháin
  2. XML Page 384
  3. XML “Galair”

Note: We will soon deprecate our XML Application Programming Interface and a new, comprehensive JSON API will be made available. Keep an eye on our website for further details.

On this page

  1. Galair
    Is mó sórt galair a thagadh ar na daoíne fadó. Cuidh acha agus nách fiú biorán iadh agus galair eile nách aon maith don t-sláinte iadh. Fé mar a deir an sean-fhocal “Níl aon galar nách bhfuil a leigheas féin dó.” Ach más eadh is fearr aireachas maith a thabhairt don t-sláinte sar a dtagfhadh an breóidteacht ar dhuine. Is annamh a bhíonn galair ar aoinne a thugann aire mhaith dá shláinte.
    Níl aon breóidteacht is coitchianta ar an nduine ná an slaghdán, agus is é an neamh-aireachas is mó fé ndeara é. Má bhíonn duine amuigh fé’n mbáisteach agus go fliuchmhar a cuidh éaduig agus ná dheineann sé iadh a bhaint de taréis teacht isteach dó.
    An té a gheibheann fúacht ón bhfliuchras tagann na dathacha air agus bíonn sé ina crúnca acha mar a bheadh sean-duine críona caithte. Núair a bhíonn slaghdán trom ar duine bfearra do fanamhaint sa leabhaidh agus bláithche te d’ól.
    Tá galar eile ann agus is ar leanbhaí a thagann siad, mar atá an triuch, bruichtíneach agus an plucamas. Tá annbuithe na luice ana mhaith i gcóir an triuch agus is é sin an gnáth leigheas a bhíodh ag na sean-daoíne fadó. Leigheas eile a bhíodh acha i gcóir an triuch ná liomóidí a bheiriúghadh agus an t-uisge a d’ól ana the ar fadh.
    Tá galar eile ann ar a dtughtar eachmuid ar agus leighseann an seachmhadh mach de clainn
    (continues on next page)
    Transcribed by a member of our volunteer transcription project.
    Language
    Irish
    Collector
    Pádruig Ó Curdáin
    Gender
    Male
    Address
    Ochtaibh, Co. Kerry
    Informant
    Dómhnall Ó Curdháin
    Relation
    Parent
    Gender
    Male
    Address
    Ochtaibh, Co. Kerry