School: Leithead
- Location:
- Lehid, Co. Kerry
- Teacher: Diarmuid Ó Súilleabháin
Archival Reference
The Schools’ Collection, Volume 0464, Page 014
Image and data © National Folklore Collection, UCD.
See copyright details.
DownloadOpen data
Available under Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)
- XML School: Leithead
- XML Page 014
- XML “Scéal Dómhnaill na Réicí”
- XML “Scéal na bhFeara a Bhí ag Imirt Liathróide san Oíche”
Note: We will soon deprecate our XML Application Programming Interface and a new, comprehensive JSON API will be made available. Keep an eye on our website for further details.
On this page
- Do bhí fear na gcomhnuidhe i gCnoc i dTighe fadó is bhí feirm beag talmhan aige ann. Ní raibh aige ach aon drifúir amháin. Núair ná raibh Dómhnall ábalta an cíosa do dhíol, do chuir "French" amach as an talamh é. Is thug "French" post do, cun dul mór thimcheall an dúthaigh ag bailiúan cíosa do fhéin. Deireann mórán daoíne na raibh aoinne raímh cómh cliste leis. Núair ná raibh na daoíne ábalta cun airgead a thúbairt do na sagairt, do théigheadh Dómhnaill ann is do léigheadh sé an (burial service) do na daoíne. Bhí drifiúr aige, darabaineamh Máire na Tóna. Thug na daoíne an ainm sin uirthi, mar do bhí Máire, cailín eile ar an dtrá lá ag baint feamnaigh. Do bhí ná fir ag gearradh, is do bhí mó agus an cailín eile ag tarrach. Bhíodar ag tarrach ag tarrach agus i gcionn tamaill, deirigh troid e do bhí na fir ag lárighortha, is do bhí an cailín ag sgreachaigh. I gcionn tamaill rug Máire ar an chailín, is do shuidhe sí anúas uirthi, is ón lá san amach, do ghlaodar Máire na tóna uirthi.
- Do bhí feara i mbunátha fadó, is chuadar ag imirt liarthóide san tráthnóna le cúpla garsúin tímpcheall na háite d'fhanadar ag imirt go dtí a dó dhéag a chlog san oídhche, mar bhí an geal gealaíde ann tímcheall a dó dhéug a chlog, thánaig fir beaga(continues on next page)
