School: Cluain an Bhrúnaigh (roll number 13385)

Location:
Cluain Brón, Co. Galway
Teacher:
Máire Ní Ghiobúnaigh
Browse
The Schools’ Collection, Volume 0075, Page 346

Archival Reference

The Schools’ Collection, Volume 0075, Page 346

Image and data © National Folklore Collection, UCD.

See copyright details.

Download

Open data

Available under Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)

  1. XML School: Cluain an Bhrúnaigh
  2. XML Page 346
  3. XML “Seanfhoirgnithe”

Note: We will soon deprecate our XML Application Programming Interface and a new, comprehensive JSON API will be made available. Keep an eye on our website for further details.

On this page

  1. Tá lorg dhá chaisleán sa gceanntar seo. Tá ceann i nDún agus ceann i gCunga. Sé Rí Domhnall a thóg an ceann i gCunga. Sé Ódó O'Concubhair a thóg an ceann i nDún. Bhí dún ann ag muinntir Flatharach. Do mhill Feilim O'Concubhair é sa mbliadhain 1233. Thóg Uaitéar de Búrca é arís agus bhí sé in a chomhnuidhe ann. Nuair táinig muinntir Chromaill go h-Éirinn mhilleadar arís é. Choinnigh Earl of Iveagh ceannphort caisleán Cunga Caisleán na Circe gan tuitim isteach in a bhfothrach. Thug Gráinne Ní Máille cuairt air go minic.
    Rinneadh ionnsuidhe ar caisleán Cunga, an uair a bhí na Firbholg agus na Tuatha De Danann ag troid. Bhí an caisleán láidir an uair sin. Deirtear gur cuireadh muinntir an chaisleáin fá draoidheacht, agus go ndearnadh iasg de mhnaoi uasal chaisleáin. Sin í an t-iasg atá le feiceál fós sa tobar in aice an chaisleáin.
    Tá fothrach dá theampull ar Inis-an-Ghoill. Sé Lughnadh Naomtha mac inghine Naomh Pádhraig a thóg ceann acu. Tógadh an ceann eile blianta in a dhiaidh sin. Thart os cionn dorais an tséipéil tá dhá chloigeann déag de na h-Apstail le feiceál ceaptha amach ins na clochaí. Tá lorg na ndoras agus na bhfuinneóg le feiceál fós air.
    Rinneadh mainistir i gCunga sa 12adh aois. Turlach O'Concubhair a rinne é. Sé Feichín Naomhtha an t-abb deire a mhair i gCunga. Is ann a fuair Ruaidhrí O'Concubhair an t-Árd Rí deire a bhí ar Éirinn bás sa mbliadhain 1198.
    (continues on next page)
    Transcribed by a member of our volunteer transcription project.
    Topics
    1. objects
      1. man-made structures
        1. historical and commemorative structures (~6,794)
    Language
    Irish
    Collector
    Sorcha Ní Shúilleabháin
    Gender
    Female
    Address
    Cluain Brón, Co. Galway
    Informant
    Máire Ní Shúilleabháin
    Relation
    Parent
    Gender
    Female
    Age
    c. 47
    Occupation
    Oibrí tí
    Address
    Cluain Brón, Co. Galway