School: Leac Chonaill (roll number 14890)

Location:
Leac Chonaill, Co. Donegal
Teacher:
Séamus Mac Grianna
Browse
The Schools’ Collection, Volume 1047, Page 313

Archival Reference

The Schools’ Collection, Volume 1047, Page 313

Image and data © National Folklore Collection, UCD.

See copyright details.

Download

Open data

Available under Creative Commons Attribution 4.0 International (CC BY 4.0)

  1. XML School: Leac Chonaill
  2. XML Page 313
  3. XML (no title)

Note: We will soon deprecate our XML Application Programming Interface and a new, comprehensive JSON API will be made available. Keep an eye on our website for further details.

On this page

  1. (no title)

    Bhí Ó Domhnaill 'na Thighearna i gCaislean Dhún na nGall. Bhí triúr mac aige. Ba mhaith leis déanadh amach ce acu den triúr a ba chliste agus a ba ghaisce.

    Sgéal a chualaidh mé ag Proinsias Ó’Gallachobair, a bhí na comhnuidh- an lá mhair sé- i Leac Chonaill, Árdaraion. Fuair sé bás fa shamhain, 1924. Bhí sé fa tuairim 85 bliadhna de aois san am.
    Bhí Ó’Domhnaill na Thighearna i gCaislean Dhun na nGall. Bhí trúir mac aige. Ba mhaith leis dheánadh amach ce acu den trúir a ba chliste agus a ba ghaisce smaonigh sé ar chleas.
    Fuair sé pota brot deánta, agus é dearg teith. Tigeann craiceann ar mhullach an bhrot, agus shílfeadh duine go mbéadh sé fuar. Tugadh glogan den bhrot theith do gach fear de na mic.
    Bhain an fear ba sinne bolgam as a ghiogan agus cinnte sgalladh é go dtí’n smeir chailleach-- “Brot ó réir é” ar seiseann.
    Bhain an dara fear bolgam as a chuid brot féin, agus bhí sé sgallta fosta-- “is mairg nar théidh é” ar seiseann.
    Nuair a bhain an treas buachaill bolgam as a chuid brot dubhairt sé “Ní thabhairfeadh frach dubh da éan é”.
    Bhí achan fhear acu gearr chliste.
    Transcribed by a member of our volunteer transcription project.
    Language
    Irish
    Collector
    Séamus Mac Grianna
    Gender
    Male
    Informant
    Proinsias Ó Gallachobhair
    Gender
    Male
    Age
    85
    Address
    Leac Chonaill, Co. Donegal