Jump to main content

Gaeilge
English

Places
People
- Topics
- Folktale index

Meitheal Dúchas.ie Log in

Search

The Main Manuscript Collection
The Schools’ Collection
The Photographic Collection
The Audio Collection

téarma.ie
logainm.ie
ainm.ie
gaois.ie

dúchas.ie
The Main Manuscript Collection
CBÉ 0408 (Part 1)

Volume: CBÉ 0408 (Part 1)

Date

1937

Collector

Mícheál Ó Cróinín

Location

Kilcaskan, Co. Cork

Titles (93)

1. Scéalta i dtaobh an Gharlaigh

Lore
2. “Bhí athair an ghárlaigh beó an tráth so. Thárla tráthnóna amháin go raibh na gabhair ar iarraidh...”

Lore
3. “Mé ar a mbóthar abhaile oidhche Caille seo ghabh tharrainn...”

Lore
4. “De réir staire bhí an stoirm fá ndear imtheacht na bhfranncach ach dréir muinntir na h-áite.”

Lore
5. “Creideann mo mháthair mhór sa sluagh sidhe.”

Lore
6. “Maidir leis an ráth céadna, bíonn sgáth orm a' gábhail thairis ist oidhche agus mé ar mo bhealach abhaile.”

Lore
7. “D'réir deallraimh cídthí agus cloistí rudaí ist oidhche fadó ná fuil a leithéidí ann anois.”

Lore
8. “Tá mo mháthair mhór lán de phisreóga.”

Lore
9. “An Ceallach annso thiar bhíodh sé ar a' sráid go déanach...”

Lore
10. “Tá bóthar na h-Easca, ceann de shean-bhoithre na cómharsanachta a gábhail aníos ón sráid-bhaile...”

Lore
11. “Bhí gabhar agus madadh ruadh a' taisteal an bhóthair lá.”

Lore
12. “Sagart lághach cineálta ab 'eadh an t-athair Seán go raibh ainm na déirce amuigh air.”

Lore
13. “Bhí fear trom téagartha agus fear caol tanaidhe a gábhail an bhothair lá.”

Lore
14. “Triúr gadaithe a bhí na gcómhnaidhe i gcoill tiugh uair amháin.”

Lore
15. “An buachaill óg so Éamonn ab ainm do.”

Lore
16. “Bhí fear eile san áit agus ba ghnáthach leis bheith ar a mbóthar ist oidhche cosamhail le mar a bhíodh Eamonn Óg.”

Lore
17. “Beirt ógánach a bhí rothuidheacht ar a' mbóthar abhaile oidhche dhubh dhorcha.”

Lore
18. “Minic a cuirtear isteach ar shagart agus é a taisteal ist oidhche ar ghlaodhach an ola dhéanaigh.”

Lore
19. “Buachaill a bhí ann a bhfuair cara leis bás.”

Lore
20. “Lá aonaigh a bhí ann. Tháinig an sagart chun an aonaigh tuairim is meán-lae.”

Lore
21. “Sa chogadh Gaedheal re Gall ó bliain a '16 aníos ba mhó ógánach graidhe a thuit le láimh gaill.”

Lore
22. “Sean-duine bhí annso tamall ó shin, bhí sé ar tí bás a dhfhaghailt.”

Lore
23. “Sean-fhear a bhí na chómhnaidhe lámh linn. Níor phós sé riamh...”

Lore
24. “Bhí mo shean-athair agus mo shean-mháthair na gcómhnaidhe sa sean-teach a bhí tuairim is ceathramhadh míle uainn.”

Lore
25. “Minic adeirtear na mairbh á dtaisbeáint féin ar an saoghal seo nuair a bhíonn rud éigin a déanamh tinnis dóibh.”

Lore
26. “Minic ámhthach nách féidir a dheanamh amach cad a bhionn a' cur trioblóid ar na mairbh a chídtear ar an saoghal seo ó am go h-am.”

Lore
27. “Tá ball annso lámh lem' áit cómhnaidhthe ar a dtugtar an Cillíneach.”

Lore
28. “An sliabh árd taobh thiar de'n a gleann. Gaill an tainm a tugtar air.”

Lore
29. “Ní mórán sgéalta atá i measc na ndaoine annseo i dtaobh Fhinn Mhic Cumhail...”

Lore
30. “White an ainm a bhí ar an dtighearna talmhan annso.”

Lore
31. “Níorbh olc an tighearna talmhan White riamh de réir gach dealraimh. ”

Lore
32. “Mar a dhein feirmeóirí uile na hÉireann do cheannuigh na feirmeóirí annso a bhfeirmeacha beaga talmhan ó'n dtighearna.”

Lore
33. “Bhí préachán in áirde ar chrann lá agus greim breágh feóla aige...”

Lore
34. “Stronnséar a tháinig chun tighe áirighthe lá amháin”

Lore
35. “Bhí na Fianna a' cur cath' ar a namhaid uair amháin.”

Lore
36. “Nuair a bhí deire le cogadh Chromaill, do roinneadh formhór de thalamh na hÉireann ar na cinn airm agus ar na saighdiúirí.”

Lore
37. Cuntas ar Bhás agus Tórramh Duine

Lore
38. “Alán des na sean-nósanna a bhain leis a' bhfaire - táid a dul as cuimhne anois ámhthach.”

Lore
39. “Más leanbh an-óg a bhíonn dá chur ní théigheann an mháthair leis an sochraid riamh.”

Lore
40. Féilí na Bliana agus na Nósanna a Leanann iad

Lore
41. “Féile mór ag na daoinibh Lá 'le Stiopháin.”

Lore
42. “Féile eile ag na daoinibh is eadh Oidhche Caille.”

Lore
43. “B oidhche Caille go Oidhche Nodlag Beag, Nodlag na mBan a tugtar air.”

Lore
44. “Tugtar An Inid ar an dtrách sin de'n mbliadhana idir Oidhche Beag agus Céadaoin an Luaithrig.”

Lore
45. “Bíonn fleadh ann oidhche Máirt na hInide.”

Lore
46. “Lá mór ag Gaedhealaibh Lá 'le Pádruig agus cár bh'iognadh san.”

Lore
47. “Maidin Domhnaigh Cásca bíonn an grian a rinnce le h-athas" a deir na daoine.”

Lore
48. “Lastar tinntreacha móra cnámha oidhche Lae Shan Seáin.”

Lore
49. “Domhnach na Pailme, bíonn craobh failme ag gach aoinne a dul ar an Aifreann mar a deintear ó choisreacan.”

Lore
50. “Oidhche mór grinn Oidhche Shamhna. Bíonn fleadh agus féasta ins gach tig an oidhche sin.”

Lore
51. “Tá dhá lá sa bhliain 'nar mhaith le roinnt de mhuinntir na h-áite turas a thabhairt.”

Lore
52. “Creideann na sean-daoine nár chóir do bheirt driothár beirt driofúr a phósadh.”

Lore
53. Roinnt Seanfhocal a Chualas ó M'Aintín (Nóra Uí Laoghaire)

Lore
54. “Nuair a bhíos im ógánach ba mhinic mé fhéin agus beirt nó triúr eile a' póirseáil san abhainn annso thíos.”

Lore
55. “Bhuel, an bhliadhain dár gcionn bhí na bradáin a gabháil aníos mar ba ghnáth agus ba bhreágh na bradáin iad.”

Lore
56. “Ach deineann duine dearmhad ar neithe den t-saghas san le rith ama.”

Lore
57. “Ach maidir leis an madra a chonnac-sa ar a ngainnimh dúbhairt Seán liom gur ab é an sean-tighearna talmhan a bhí ann.”

Lore
58. “Thuit na neithe sin amach roinnt bhliadhan ó shin. Níor deineadh aon lámh ar na bradáin sa Mhódhmharach...”

Lore
59. “Seadh, dheineas tagairt don madra úd ar a ngainnimh a sgannruigh mé.”

Lore
60. “Nuair a dhfág sliocht an tighearna an Caisleán d'fágadar gach rud mar a bhí.”

Lore
61. “D'réir deallraimh bhí machtirigh thart fén áit seo fadó.”

Lore
62. “A rabhais riamh ag iascach ar na lochaibh ar Shléibhte na Leachta" arsa Domhnall liomsa.”

Lore
63. “Bhí fear ann fadó agus sé an ainm a bhí air ná Cathal. Fear mór groidhe ab eadh é agus bhí daréag mac aige...”

Lore
64. “Gé bhí ar bhórd ag 'é lanamhain áirighthe le h-aghaidh dinnéara. Ní bheadh fear a tighe sásta leis an roinnt a dhéanfadh a bhain-chéile ar a' ngné...”

Lore
65. “Ba mhór a' spórt a bhíodh ann fadó sa chúirt dlighe.”

Lore
66. “Ba mhar a chéile é ag an bhfear eile úd a bhí a' tabhairt fiadhnaise uaidh uair amháin nuair a bhí cómharsa leis ar b'ainm dó Tadhg ar a thriail...”

Lore
67. “Bean a thuill clú mór sa chúirt ab eadh Máire Buidhe Ní Laoghaire.”

Lore
68. “Thárla píobaire agus a bhean a bheith a dul ar phósadh lá.”

Lore
69. “Thárla píobaire agus a bhean a bheith a dul ar phósadh lá.”

Lore
70. “Bhí rí in Éirinn fada ó, agus fear gruamdha uaibhreach a bhí ann.”

Lore
71. “Fear annso ó'n nGleann Tiar a chuaidh ar faoisdin lá.”

Lore
72. “Is dócha go raibh an fear bocht san macánta go léir gidh go raibh sé ad iarraidh an scéal a bhogadh féin.”

Lore
73. “Chruthaigh Dia éanlaithe an aeir agus chuir sé ar a dtalamh so iad díreach fé mar atáid anois.”

Lore
74. “Tá scéal eile nn ámhthach maidir le déanamh na nead.”

Lore
75. Seanfhocail

Lore
76. Cluichí na Leanbh

Lore
77. Pisreoga

Lore
78. “Minic a bhíonn dream fear bailighthe i dtigh faoin dtuath a' sgoruidheacht.”

Lore
79. Comharthaí na hAimsire

Lore
80. “Bíonn na sean-daoine bochta eaglach roimh an gheimhreadh, go h-airithe mí na Márta.”

Lore
81. “Ní maith leis na daoinibh an sioc liath a dh'feiscint mar leanann an báisteach an sioc liath.”

Lore
82. “Nuair a bhí mo shean-mháthair a' fághail bháis bhínn-se im shuidhe chor-oidhche á faire faid a bhí sí na luighe roimh báis di.”

Lore
83. “Cómharsa béal dorais a bhí a' fághail bháis.”

Lore
84. “Bhí tigh mhór ag an lín-tighe áirithe seo.”

Lore
85. “Liam mhór a bhí a gabháil 'na bhaile tá tamall maith ó shin anois.”

Lore
86. “Dream fear a bhí istig a' faire na h-oidhche ar shean-duine.”

Lore
87. Nuair a Bhíodh Daoine ag Ól

Lore
88. Obair na Feirme

Lore
89. “Má bhíonn an aimsir breágh i ndiaidh an mhóin do bhaint...”

Lore
90. Baint an Fhéir

Lore
91. Baint an Arbhair

Lore
92. Baint na bPrátaí

Lore
93. Tuíodóireacht

Lore

Mode:

Jump to page / 0190

The Main Manuscript Collection, Volume 0408, Page 0001a — Archival Reference

The Main Manuscript Collection, Volume 0408, Page 0001a

Image and data © National Folklore Collection, UCD.

See copyright details.
Download

Report a problem to eolas@duchas.ie

Let us know if you see incorrect or inappropriate information here.

Notice and Action Policy Statement

About dúchas.ie
The Main Manuscript Collection
The Schools' Collection
The Photographic Collection
The Audio Collection
Meitheal Dúchas.ie

Content and data:

© 2024 National Folklore Collection, UCD

Technical solution:

© 2024 Gaois, Fiontar & Scoil na Gaeilge, DCU

Contact:

eolas@duchas.ie

Social media:

Facebook
X/Twitter

Sign up for our mailing list!

If you would like to be informed about developments on dúchas.ie or other Gaois projects, please add your address to our mailing list.

Gaeilge
English