Skip to main content

Collections
Places
People
Themes
- Topics
- Folktale index
Resources

Gaeilge
English

Meitheal Dúchas.ie Log in

téarma.ie
logainm.ie
ainm.ie
gaois.ie

dúchas.ie
The Main Manuscript Collection
Glencolumbkille/Ardara

Location: Glencolumbkille/Ardara Co. Donegal

Date:: 1936
Collector:: Seán Ó hEochaidh

Filter the material

Person Language

Titles (102)

“Bhí fear a siubhal thart lá amháin ins a t-sean-am, agus chuaidh sé isteach fhad le seanbhean nach rabh aicí ach i fhéin.”
“Bhí fear ar a t-Srath Buidhe aon uair amháin da ainm Brian Bán, agus chuaidh sé fhad leis a táilliúr go bhfághad sé casóg úr deánta.”
“Bhí fear ann aon uair amháin agus chuaidh sé 'un aonaigh le molt a dhíol...”
“Bhí sagart ann aon uair amháin agus bhí cailín aimseardha aige, agus buachaill aimseardha, agus fuair sé 'n bheirt pósta;...”
“Bhí ministir ann aon uair amháin, agus bhí fear bocht 'n-a chomhnuidhe ag n-a thaobh.”
“Ní rabh mé ariamh gan scéal úr nó sean cheann,...”
“Ins a t-sean am bhí dhá gasúr ag iasgaireacht lá amháin,...”
“Bhí buachaill ann aon uair amháin agus bhí sé ar aimsir cúig bliadhna.”
“Bhí Éireannach thoir i dTír na Lochlannaigh uair amháin,...”
“Bhí cailín ann aon uair amháin agus bhí sí a siubhal léithe go rabh neóin beag agus deiradh an lae ann,...”
“Bhí bád as Árainn Mhóir ag iasgaireacht aon lá amháin,...”
“Bhí fear ar a t-Srath Buidhe da ainm Brian Bán.”
“Faoi bhruach a ghleanna a chonnaic mé an stáid-bhean chiúin...”
Eibhlín a Rún
“Is truagh gan tú sa chlúid agham a seanbhean bhoicht...”
“Ó is an Éirne gur ghlan mé d'aon léim í...”
“Bhí fear as Leath Conaill aon uair amháin ag iasgaireacht i Sliabh a' Tuaidh,...”
“Tá áit os cionn a Phuirt a dtugann siad a Tor Mór air,...”
“Bhí cailín ann aon uair amháin, agus ní phósfhad sí fear a' bith ach a fear a bhainfead gáire aistí.”
“Nuair a bhí ar Slánuightheoír ar a t-saoghal agus na Jews ins a tóir air bhí sé fhéin agus a Mháthair a siubhal lá amháin agus tháinic Siad fhad le áit a rabh fear a crathadh choirce...”
“Bhí fear uair amháin 'n-a chomhnaidhe i mbothóg i gCruaich a' Chuilinn ins an áit a dtugann siad Mín a' Chruinne air.”
“Bhí fear ins a Phort uair amháin da ainm Andy 'ac Fhionnlaoich...”
“Bhí dhá fhear as Teilionn lá amháin amuigh sa chladach,...”
“Seo giota fá'n ghalar-bhreac atá mé ag 'ul a rádh anois:...”
“Nuair a bhí Ó Dómhnaill 'n-a chomhnaidhe i nDún na nGall bhíod sé a fághail a chíos as na Rosa.”
“Bhí 'n chearc-fhraoich agus an choileach fraoich i mullach a' chruic aon lá amháin a piocadh fraoich.”
“Nuair a bhí ar Slánuightheoir aguis a Mháthair a siubhal thart,...”
“Bhí Ó Domhnaill a bhí i nDún na nGall aon uair amháin a deánamh caisleán,...”
“Bhí fear ins na Rosa aon uair amháin a dtugad siad Dónall Mhac na Baintreabhaigh air,...”
“Creidim i nDia, an tAthair Uile chumhachta...”
“Sínim síos ar mo leabaidh mar shíntear mo chorp ina an uaigh.”
“Bhí bean ann aon uair amháin agus bhí bó tinn aicí.”
“Bhí fear a teacht abhaile oidhche amháin agus 'mheetáil' sé cat-fiadhain ar a bhealach,...”
“Bhí fear ann aon uair amháin da ainm Concubhar, agus bhí dúil mhór aige i n-imirt chárdaí.”
“Bhí fear ann aon uair amháin agus chuaidh sé 'un aonaigh le sean bhó a bhí aige, agus dhíol sé ar chúig phunnta í.”
“”
“Chluininn a seanbhunadh a rádh agus ag innse sgéil fá Naomh Conall Caol,...”
“Tá áit thiar annseo i nGleann Mhálanna a dtugann siad Caiseal an Óir air,...”
“Tháinic bliadhain amháin a dtugad siad bliadhain a' droch saoghail oirthí.”
“Ins a t-sean-am bhí na daoine i bhfad níos pisreógaighe nó tá siad anois.”
“Dálta an uile athrughudh a dtáinic ar a t-saoghal, níl na trampannaí fhéin a siubhal thart anois mas bhí siad ina a t-sean am.”
“Ins a t-sean-am bhí droch dhuine ag 'ul thart annseo a dtugad siad Proinnseas Dubh air.”
“I n-am a' Droch-Shaoghail bhidhthear a rann brot i n-Árd a' Ratha”
“Bhí fear a siubhal thart aon lá amháin agus tháinic sé isteach i dteach nach rabh ann ach fear a' toighe agus cailín a' toighe.”
“Tháinic fear mór de na Fiannaibh go h-Éirinn agus chuaidh sé suas go mullaigh Shliabh a' Liag...”
“Bhí fear as Leac Conaill aon uair amháin ag iasgaireacht i Sliabh a' Tuaidh,...”
“Bhí fear ann aon uair amháin da ainm Dochartach, agus bhí sé n-a ghabha dubh.”
“Bhí sagart ann aon uair amháin agus bhí cailín seirbhís aige, agus bhí buachaill aimseara aige fosta.”
“Ins a t-sean-am bhí dream i n-Éirinn a dtugad siad na deamhain ortha,...”
“Bhí sagart ar a' Charraic aon uair amháin,...”
“Bhí gaduidhe ann aon uair amháin agus bhí sé an tugtha do ghoid eallaigh.”
“Seo scéal comh fíor agus tá mé a innse...”
“Bhí fear i bPoinnte Luachruisc aon am amháin a dtugad siad Ó Baoghaill air.”
“Bhí fear de na Baoghallaigh ar a' Mhachaire aon uair amháin,...”
“Bhí 'n sagart Garvey 'n-a chomhnaidhe i bPoinnte Luachruisc,...”
“Bhí fear n-a chomhnaidhe ar a Mhachaire aon am amháin a dtugad siad Seámus Ó Beirn air,...”
“Bhí beirt fear i Mín na Croise Eóin agus Toirdhealbhach,...”
“Bhí am amháin ann roimhe seo, agus thigeadh 'smugglers' tart annseo...”
“Bhí am amháin tá sé bliadhna agus trí fichid ó shoin, tháinic bád adhmaid a d'fhág a taobh ó thuaidh de Mherica, a bhí ag 'ul go Glasgow,...”
“Tháinic lá tuile uair amháin tá corrughadh mór le fiche bliadhain ó shoin...”
“Bhí dhá mhac ag Séimín Ó Ludhóg...”
“Nuair a bhí Naomh Brighid 'n-a cailín óg bhí sí ar aimsir, agus bhí 'n maighistreas a rabh sí aicí, bhí sí an-chruaidh.”
“Ins a t-sean-am ní bhíodh móran curaidheacht deánta ag na daoine.”
“Bhí Caiftín Níosbairt 'n-a chomhnuidhe ins a 'Woodhill' taobh amuigh de Árd a' Ratha.”
“Bhí fear i Mín a' Churraoin uair amháin agus sé 'n t-ainm a bhí air Pádraic Mór,...”
“Bhí fear i gCillte Feannaid aon uair amháin a dtugad siad Peadar Mór air.”
“Bhí fear gallta i nGleann aon uair amháin a dtugad siad Seónaigh Ósborne air,...”
“Tá loch os cionn na gCeall, agus bhí cailín ag 'ul thart uair amháin ag braoth na locha,...”
“Go rabh slán dó'n oidhche aréir 'gus gan an oidhch' anocht ma tús”
“Agus bliadhain agus a t-am seo ba deas mo chulaith éadaigh”
“Ins a t-sean-am tháinic Cromáil agus a chuid fear anall as Sasanaigh a mharbhadh na nGaedheal,...”
“Ins a t-sean-am bhidhthear indhiaidh na sagart agus chaithfead siad a bhí teichte ins na cruic a léigheamh Aifrinn Dia Domhnaigh.”
“Tá eascon ann a dtugann siad a glas gaoithe oirthí.”
“Bhí fear ann aon uair amháin agus bhí triúr inghean aige,...”
“Bhí lánamhain óg ann agus lá thar na bhárach indiaidh a bpósta chuaidh siad síos fá 'n fhairrge.”
“Bhí fear ins an áit seo agus ní rabh ceird a' bith aige ach a deánamh gugán agus a ndíol.”
“Bhí fear ann fad ó shoin agus bhí Rafartaigh an fidiléir air.”
“Bhí saghart ins na Cealla uair amháin a dtugad siad Saghart Drumon' air,...”
“D'imthigh mo phisín beag siar go Beál Trágha...”
“D'éirigh cailín amach tráthnóna amháin, agus tcídh sí triúr fear a teacht anuas taobh cruic.”
“Nuair a bhí mé a fás aníos mo ghasúr bhí mé ag amharc ar fhidileáirí ag 'ul thart annseo...”
“Chualaidh mé iomrádh ar mhaighistir scoile, (agus) a bhí a tabhairt teagaisc do pháistí agus leóga ní rabh móran ollmhathais aige.”
“Tá mé suas le ceithre scór bliadhain agus i dtoiseach mo shaoghail.”
“Bhí gráthas ann fad ó shoin ag 'ul go dtáinic le mrá geárrfhiadh a dheánamh díobhtha fhéin,...”
“Bhí dhá bhuachaill a chuaidh go Merica fad ó shoin ar scór a bhfortún a dhéanamh...”
“Chualaidh mé iomrádh ar bhuachaill as Mín a' Damh a bhí a siubhal oidhche amháin agus 'mheetáil' sé le fear indiaidh a bháis,...”
“Ins a t-sean-am bhí dóigh mharbha bradan aca le soluis,...”
“Bhí sagart ag 'ul fríd mo bhaile ins a t-sean-am...”
“Bhí fear i Mín a' Cheárbhaigh agus d'imthigh trí cinn chaorach air.”
“Bhí triúr buachaillí ann trip amháin.”
“Bhí fear ar a bhaile seo agus bhí sé ar bhataí-croise,...”
“Bhail bhí sin ann lánamhain i gCo. Thír Eoghain, agus bhí 'n t-am go measardha cruaidh, agus ní rabh duine ar bith a muirghín aca.”
“Bhí sin ann agus is fada ó bhí, bhí fear ann agus bhí an-dúil sa deoch aige,...”
“Bhí sin ann agus is fada ó bhí. Bhí fear anonn 's anall go h-Albain...”
“Bhí fear 'n-a chomhnuidhe ins na Bollógaí fad ó shoin,...”
“D'fhág fear paraiste Chille Cartha fad ó shoin le dhul 'na Lagain ar aimsir.”
“Bhí mé fhéin Pádraic 'ac Ghiolla Cheárr agus Briney Ó Baoghaill as Mín a Cheárbhaigh astoigh ag oidhche mhór astoigh i nGleann nuair a bhí siad ina n-óige.”
“Bhail bhí sin ann agus is fada ó bhí, bhí bean ghlún ann, agus tháinic sé oirthí gur chuir bunadh na gcruc scéala fá n-a coinne,...”
“Bhail bhí sin ann agus is fada ó bhí, dheánfainn scéal nó chumfainn scéal sul má mbéidhinn gan aon seórt.”
“Bhí fear ar a Chaiseal agus bhí sé thiar i dTeilionn ag 'spree'.”
“Bhail bhí sin ann agus is fada ó bhí. Bhí trí buachaillí óga a bhí ann agus sé 'n t-ainm a bhí ortha trí cheárbhach na h-Éireanna.”

/ 4394 Forward

Resolution: Low | High

Archival Reference

The Main Manuscript Collection, Volume 0233, Page 4293

Image and data © National Folklore Collection, UCD. See copyright details »

Report a problem to eolas@duchas.ie »

Let us know if you see incorrect or inappropriate information here.

Notice and Action Policy Statement »

On this page

“Chualaidh mé iomrádh ar bhuachaill as Mín a' Damh a bhí a siubhal oidhche amháin agus 'mheetáil' sé le fear indiaidh a bháis,...”

Date: 4 September 1936
Location: Glencolumbkille, Co. Donegal; Ardara, Co. Donegal
Collector: Seán Ó hEochaidh
Informant: Brian Ó Baoghaill
Language: Irish

About Dúchas.ie
The Main Manuscript Collection
The Schools' Collection
The Photographic Collection
Meitheal Dúchas.ie
Announcements archive

Content and data:
© 2021 National Folklore Collection, UCD
Technical solution:
© 2021 Fiontar & Scoil na Gaeilge, DCU
Contact:
eolas@duchas.ie
Social media: Facebook Twitter

Sign up for our mailing list!

If you would like to be informed about developments on dúchas.ie or other Fiontar & Scoil na Gaeilge projects, please add your address to our mailing list.

Sign up here

dúchas.ie

Gaeilge
English